Φίλες και φίλοι,
Η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης συμβόλιζε για αρκετές δεκαετίες το πρόσωπο της αναπτυξιακής Ελλάδας. Το πρόσωπο του εξαγωγικού δυναμισμού και της εξωστρέφειας.
Όμως, τις τελευταίες δεκαετίες κι ενώ η Ελλάδα απολάμβανε μιαν ευημερία χτισμένη σε πήλινα πόδια, η Έκθεση Θεσσαλονίκης, έχασε και αυτή σιγά-σιγά τον αναπτυξιακό της χαρακτήρα…
Έχασε το εξαγωγικό της προσανατολισμό. Έγινε όλο και περισσότερο ο καθρέφτης του κρατισμού που κυριάρχησε. Μετεξελίχθηκε σε ευκαιρία για πρωθυπουργικές εξαγγελίες. Και για αντιπολιτευτική κριτική.
Έγινε έθιμο ο εκάστοτε πρωθυπουργός, από το βήμα αυτό, να εξαγγέλλει πως θα μοιράσει στην κοινωνία ένα πλεόνασμα που η οικονομία δεν μπορούσε να παράγει. Πώς θα μοιράσει δανεικά και επιδοτήσεις…
Κι από την πλευρά της αντιπολίτευσης, ακούγονταν αιτήματα για ακόμα περισσότερη αναδιανομή ενός πλεονάσματος που δεν υπήρχε. Για να μοιραστούν ακόμα περισσότερα δανεικά! Σε βάρος των επόμενων, όπως αποδείχθηκε, γενεών…
Υπήρξαν βέβαια, και φωτεινές εξαιρέσεις σε αυτό τον θλιβερό κανόνα. Αλλά όταν κάποιος πρωθυπουργός τολμούσε από το βήμα αυτό να πει την αλήθεια, ότι δεν υπάρχουν άλλα δανεικά για «αναδιανομή», τότε κύματα λαϊκισμού ξεσηκώνονταν εναντίον του. Και σχεδόν πάντα το πλήρωνε πολιτικά ακριβά…
Ξέρετε πολύ καλά τι σας λέω. Δεν έχουν περάσει και τόσα χρόνια από τότε…
Αλλά τώρα η Ελλάδα γυρίζει σελίδα. Η οικονομία της, μετά από έξι χρόνια ύφεση, γυρίζει σελίδα. Και η Έκθεση Θεσσαλονίκης, γυρίζει κι αυτή σελίδα.
Η Ελληνική οικονομία ξαναγίνεται ανταγωνιστική.
Και η Έκθεση Θεσσαλονίκης γίνεται ξανά το πρόσωπο αυτού του αναπτυξιακού προσανατολισμού. Γι’ αυτό θέλω να σας μιλήσω σήμερα:
Πρώτα για την ίδια την Έκθεση:
Ικανοποιήσαμε χρόνιο αίτημα της Θεσσαλονίκης και ενοποιήσαμε την ΔΕΘ με τη Helexpo. Λύσαμε τα μεταξύ τους προβλήματα κι έχουμε τώρα ένα δυναμικό φορέα για παρέμβαση στη διεθνή εκθεσιακή αγορά.
Φέτος, άλλωστε, παρατηρείται η πρώτη αναβάθμιση της Έκθεσης και με τις νέες συμμετοχές και με το διεθνές ενδιαφέρον και με τα εισιτήρια που αναμένονται να κοπούν. Κι αυτό είναι μόνο το ξεκίνημα της νέας εποχής…
Στη Θεσσαλονίκη κάναμε το μεγάλο βήμα μπροστά με την αναβάθμιση της Αλεξάνδρειας Ζώνης Καινοτομίας. Με νέο θεσμικό πλαίσιο και σε λίγες μέρες με νέα διοίκηση. Η Καινοτομία θα είναι κινητήρια δύναμη Ανάπτυξης από δω και μπρός. Και η Θεσσαλονίκη επίκεντρο της Ελληνικής Καινοτομίας.
Μεγάλη προτεραιότητά μας ακόμα, η αναβάθμιση του Λιμένα Θεσσαλονίκης. Σε συνδυασμό με το σιδηροδρομικό δίκτυο και τους αποθηκευτικούς χώρους, το λιμάνι της Θεσσαλονίκης μπορεί να γίνει το επίνειο ολόκληρης της Βαλκανικής ενδοχώρας.
Ακόμα, η πλήρης ανακαίνιση – ουσιαστική και αισθητική - των 12 πυλών εισόδου της χώρας, που περνάνε στη δικαιοδοσία του Υπουργείου Μακεδονίας Θράκης και αναβαθμίζονται για να γίνουν εικόνα αντάξια της χώρας μας στον επισκέπτη. Θωρακίζονται, επί τέλους, με σύγχρονο εξοπλισμό, για να ελεγχθεί το λαθρεμπόριο. Επίσης, δίνουμε συνεχώς ειδική έμφαση, προκειμένου να ενισχυθεί η επιχειρηματικότητα στη Μακεδονίας μας και στη Θράκη. Ώστε να έχουν άμεση πρόσβαση στην κυβέρνηση οι επιχειρηματίες της Βορείου Ελλάδος. Κι άμεση πρόσβαση επίσης, στα επιχειρησιακά προγράμματα και στα κοινοτικά προγράμματα. Γι’ αυτό ανασυστήθηκε, το Υπουργείο Μακεδονίας-Θράκης: για λόγους Εθνικούς, αλλά και Αναπτυξιακούς.
Ανάπτυξη σημαίνει ασφάλεια, σταθερότητα και ευημερία. Αλλά σταθερότητα σημαίνει ότι δεν γίνονται ανεκτές, ούτε προκλήσεις, ούτε αλυτρωτισμοί από γειτονικά κράτη...
Εμείς πρώτοι θέλουμε να βοηθήσουμε τους γείτονές μας. Αλλά την Ιστορική ταυτότητα της Ελληνικής Μακεδονίας δεν τη διαπραγματευόμαστε!
Εμείς πρώτοι τους τείνουμε χέρι φιλίας και αναζητούμε κοινή προοπτική ανάπτυξης. Αλλά με μονομερείς προκλήσεις, η φιλία δεν μπορεί να σταθεί και συνεργασία δεν μπορεί να υπάρξει. Το λέω όσο γίνεται πιο απλά. Ελπίζω να το καταλάβουν.
Τέλος, στο χώρο της Θεσσαλονίκης, αναβιώσαμε τo έργo του Μετρό. Λύνουμε το ένα πρόβλημα μετά το άλλο, με πιο πρόσφατο το πρόβλημα με τα πολύ σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα στο χώρο των εργασιών του Μετρό.
Ο ρόλος τη Μακεδονίας μας και της ακριτικής Θράκης, ξεπερνά τα ελληνικά σύνορα. Μπορεί να γίνει εφαλτήριο Ανάπτυξης για όλα τα Βαλκάνια. Κι αυτό θα επιδιώξουμε: Με επιχειρησιακά σχέδια που ήδη καταρτίζουμε κι εντάσσουμε στο νέο ΕΣΠΑ. Και – προσέξτε - σε απόλυτη συνεργασία με τους παραγωγικούς φορείς και τα Επιμελητήρια Βορείου Ελλάδος.
Η μάχη για εξωστρέφεια αρχίζει από δω και εδώ πρέπει να κερδηθεί πριν απ’ όλα…
Γι’ αυτό θα σας μιλήσω, λοιπόν, σήμερα.
Για τη μάχη που δίνουμε να χτίσουμε τη Νέα Ελλάδα του αύριο…
Όχι για το χθες που αφήνουμε οριστικά πίσω.
* Ρωτάνε κάποιοι:
-- Θα πάρουν τέλος οι ταλαιπωρίες του Ελληνικού λαού, μετά από έξι χρόνια συνεχούς ύφεσης, ανεργίας και λουκέτων;
Απαντώ: αυτή τη στιγμή όλοι οι διεθνείς οργανισμοί συμφωνούν ότι ο επόμενος χρόνος, το 2014, θα είναι έτος Ανάκαμψης για την Ελληνική Οικονομία!
Άλλωστε, τα σημάδια ότι η Ελλάδα άλλαξε πορεία τον τελευταίο χρόνο, τα βλέπουν όλοι, ακόμα και οι πιο σκληροί επικριτές της χώρας μας. Όλοι εκτός από κάποιους δικούς μας εδώ, μέσα στην Ελλάδα…
Δεν είναι βέβαιο ότι δεν τα βλέπουν. Βέβαιο είναι ότι δεν θέλουν να τα δουν! Και δεν θέλουν να παραδεχθούν ότι η χώρα αφήνει πίσω οριστικά το χθες.
Γιατί οι ίδιοι είναι οι κολλημένοι στο χθες.
*Ρωτάνε κάποιοι:
-- Αλλάξαμε, πράγματι, σελίδα;
Πριν σας απαντήσω σας καλώ να αναλογιστείτε:
Σκεφτείτε που ήμασταν πέρσι τέτοιον καιρό και που είμαστε σήμερα.
Πέρσι, οι περισσότεροι στο εξωτερικό προεξοφλούσαν την έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ. Σήμερα οι ίδιοι προεξοφλούν το ακριβώς αντίθετο: την έξοδο της Ελλάδας από την ύφεση και τη βέβαιη παραμονή της στο ευρώ!
Η Ελλάδα τηρεί πλέον τα συμφωνηθέντα και πιάνει τους στόχους της. Το μόνο που χρειάζεται είναι να τηρήσουν τα συμφωνηθέντα και οι δανειστές.
Πιάνουμε φέτος πρωτογενές πλεόνασμα. Πάμε δηλαδή καλύτερα από το στόχο που είχε τεθεί. Δεν θα χρειαστούν άλλα μέτρα πέρα απ’ ό,τι συμφωνήθηκε ήδη. Άλλωστε μια νέα μετρολογία δεν την αντέχει πια η οικονομία μας.
Αναλογιστείτε και κάτι ακόμα: Πριν ένα χρόνο, η Ελλάδα ήταν ακόμα μοναδική πηγή αστάθειας για την Ευρώπη, μέσα σε μια, λίγο ως πολύ, σταθερή περιοχή.
Σήμερα τα πράγματα έχουν πλήρως αντιστραφεί: η Ελλάδα είναι μια μοναδική νησίδα σταθερότητας, μέσα σε μια όλο και πιο ασταθή περιοχή, που όλοι γνωρίζουν ότι κινδυνεύει να αναφλεγεί.
Η Ελλάδα μπορεί πλέον, μαζί με άλλες χώρες, όπως η Κύπρος και το Ισραήλ, να αποτελέσουν έναν άξονα σταθερότητας και σταθεροποίησης σε ολόκληρη την περιοχή μας.
Θα μπορούσαμε να το πούμε αυτό, αν πέρσι είχαμε βγει από το ευρώ κι είχαμε γίνει κράτος-παρίας; Θα μπορούσαμε να το πούμε, αν ήμασταν σήμερα απομονωμένοι από εταίρους και συμμάχους;
Πέρσι από το χώρο αυτό – στις δύσκολες στιγμές που τότε περνούσε η χώρα μας - σας υποσχέθηκα δύο πράγματα: Ότι δεν θα αφήσουμε την Ελλάδα να βγει από το ευρώ, κι ας το ήθελαν τότε πολλοί. Κι ότι θα ξανακάνουμε την Ελλάδα ισχυρή και υπολογίσιμη. Κι ας μην το πίστευαν τότε παρά ελάχιστοι…
Σήμερα, ένα χρόνο αργότερα, πάλι από το χώρο αυτό, σας λέω, ότι αποτρέψαμε την έξοδο της χώρας μας από την ευρωζώνη και ότι η Ελλάδα σήμερα είναι πολύ πιο υπολογίσιμη στην περιοχή της. Και στο μέλλον – θα το δούμε, εδώ θα είμαστε - θα γίνει ακόμα πιο υπολογίσιμη και ισχυρή.
* Κάποιοι επιμένουν να ρωτούν, παρ’ όλα αυτά:
-- Τι χειροπιαστό έγινε μέσα στην Ελλάδα και μπορούμε να είμαστε αισιόδοξοι ότι θα έλθει η Ανάκαμψη του χρόνου;
-Πρώτον, ανακεφαλαιοποιήθηκε το τραπεζικό μας σύστημα. Η Ελληνική οικονομία ασφυκτιά εδώ και δυόμιση χρόνια χωρίς τραπεζική ρευστότητα. Ακόμα και βιώσιμες, ανταγωνιστικές, υγιείς επιχειρήσεις κινδυνεύουν να κλείσουν. Αυτό συνέβαλε πολύ στο να συνεχιστεί η ύφεση επί έξι χρόνια..
Τώρα αυτό παίρνει τέλος. Με την ανακεφαλαίωση των τραπεζών, η ρευστότητα θα αρχίσει να επιστρέφει. Και με την αξιολόγηση που ολοκληρώνεται τώρα από την εταιρία Blackrock, το Ελληνικό τραπεζικό σύστημα θα είναι πλέον από τα πιο θωρακισμένα της Ευρώπης!
Κι ακόμα, μέχρι το τέλος του χρόνου, θα εκταμιευθούν προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις και εξαγωγικές εταιρίες, 1,5 δισεκατομμύριο ευρώ που ήδη εξασφαλίσαμε ως εργαλείο ρευστότητας. Και ήδη εξασφαλίζουμε κι άλλα.
Επίσης, αλλάζουμε τα κριτήρια του «Τειρεσία». Ώστε να δοθεί νέα ευκαιρία σε εταιρίες που μπήκαν στον «Τειρεσία» στις ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες της κρίσης. Ήδη πενταπλασιάζεται το όριο των ακάλυπτων επιταγών που οδηγούν μια εταιρία στον «Τειρεσία». Και μειώνεται στο μισό ο χρόνος αποκλεισμού της…
-Δεύτερον, επιστρέφουν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου στον ιδιωτικό τομέα! Επί τέσσερα χρόνια το δημόσιο δεν πλήρωνε τους ιδιώτες. Αλλά τους ζητούσε εκείνοι να είναι συνεπείς απέναντί του και να πληρώνουν τη φορολογία τους. Το κράτος χρωστούσε σε ιδιώτες πληρωμές τιμολογίων, προμήθειες οργανισμών, εφάπαξ, επιστροφές φόρων. Τώρα ξεπληρώνονται μέσα σε ένα χρόνο 8 δισεκατομμύρια περίπου, όσα το κράτος άφησε απλήρωτα μέσα σε τέσσερα χρόνια. Κι αυτό δίνει πολύτιμες ανάσες ρευστότητας σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
- Τρίτον, εφαρμόζονται σαρωτικές μεταρρυθμίσεις που έπρεπε να είχαν γίνει από χρόνια, μεταρρυθμίσεις που σε άλλες χώρες έχουν ολοκληρωθεί με επιτυχία εδώ και δεκαετίες. Σπάνε καρτέλ, ανοίγουν κλειστά επαγγέλματα, σπάει και η γραφειοκρατία καθώς και κυκλώματα διαφθοράς, τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα:
Ψηφίστηκε αληθινά επαναστατικός επενδυτικός νόμος που θεσπίζει μία, ενιαία αδειοδοτική αρχή κι έτσι παρακάμπτονται χιλιόμετρα γραφειοκρατίας! Ακόμα υποχρεώνει το κράτος να απαντήσει μέσα σε λίγο χρόνο σε κάθε επενδυτική πρόταση. Αν δεν το κάνει, τότε η πρόταση θεωρείται ότι εγκρίθηκε και μπορεί να ξεκινήσει. Παραμερίζεται έτσι ένα τεράστιο εμπόδιο που έδιωχνε επιχειρηματίες, έδιωχνε επενδύσεις και θέσεις εργασίας…
Πήγαμε κι ένα βήμα πιο πέρα: για τις άδειες εγκατάστασης και λειτουργίας θεσπίζεται μια απλή υπεύθυνη δήλωση και ο έλεγχος θα γίνεται από ειδικές πιστοποιημένες ιδιωτικές εταιρίες, που εκείνες θα ελέγχονται από το κράτος.
Πέρα από το ξεμπλοκάρισμα των επενδύσεων, αρχίζει να μπαίνει τάξη στα δημόσια νοσοκομεία, όπου το υλικό το πλήρωνε ο Έλληνας φορολογούμενος τέσσερις και πέντε και έξι φορές περισσότερο απ’ ό,τι πλήρωναν ξένα νοσοκομεία! Βάλαμε τέλος σε αυτό.
Αρχίζει να μπαίνει τάξη στο σύστημα προμηθειών του δημοσίου. Το πάρτι που γινόταν εκεί το ξέρετε. Τέρμα όλα αυτά.
Αρχίζει να μπαίνει τάξη στο ασφαλιστικά ταμεία. Ανακαλύψαμε και κόψαμε δεκάδες χιλιάδες συντάξεις-μαϊμού. Βάλαμε τέλος και στο άλλο πάρτι των επιτήδειων που εισέπρατταν προνοιακά επιδόματα για αναπηρίες που δεν είχαν! Ολόκληρες περιοχές της χώρας είχαν γεμίσει από «ψευτο-τυφλούς» που έπαιρναν επιδόματα, ενώ έβλεπαν καλύτερα απ’ όλους μας! Τέρμα και σ’ αυτά…
Και οι συντάξεις των δημοσίων υπαλλήλων βγαίνουν πια σε πέντε ή έξι μήνες. Όχι σε ένα χρόνο ή παραπάνω. Και από τον πρώτο μήνα παίρνουν τη μισή τους σύνταξη, μέχρι να γίνει η εκκαθάριση και να πάρουν και την υπόλοιπη αναδρομικά. Ήδη πάνω από 7,5 χιλιάδες νέοι συνταξιούχοι έχουν αρχίσει να πληρώνονται με το νέο σύστημα…
Μπαίνει τάξη και στη δημόσια ασφάλεια. Σιγά-σιγά καθαρίζουν τα κέντρα των πόλεων που είχαν καταληφθεί από λαθρομετανάστες. Είχαμε και τους πρώτους μαζικούς επαναπατρισμούς. Για πρώτη φορά εδώ και πολύ καιρό, συμπληρώσαμε ένα χρόνο, στη διάρκεια του οποίου αυτοί που μπήκαν λαθραία στη χώρα μας, είναι πολύ λιγότεροι απ’ όσους έφυγαν οριστικά. Αντιστρέψαμε την τάση! Αλλά κι εδώ μένουν πολλά να γίνουν ακόμα.
Θέλω να συγχαρώ την Αστυνομία μας και το Λιμενικό Σώμα για την υπεράνθρωπη προσπάθειά τους. Αυτοί οι άνθρωποι παίρνουν λιγότερα χρήματα απ’ ό,τι στο παρελθόν και κάνουν στο ακέραιο το καθήκον τους. Τους οφείλουμε πολλά. Και η Πολιτεία δεν θα είναι αγνώμων απέναντί τους…
Ακόμα, όπως τελειώνει το παρεμπόριο, έτσι τελειώνει και το λαθρεμπόριο της μίζας για τους χιλιάδες μικροπωλητές, από αρπαχτικά που δυστυχώς υπάρχουν σε πολλούς δήμους. Ήδη, έδωσα εντολή χθες στον υπουργό Εσωτερικών και άρχισε η δίωξή τους…
Μπαίνει και τάξη στο φορολογικό σύστημα. Για πρώτη φορά οδηγούμαστε σε φορολογία απλή και δίκαιη με διεύρυνση της φορολογικής βάσης. Δεν έχουμε φτάσει ακόμα εκεί. Αλλά προς τα κει πάμε. Πρέπει να πω ότι φέτος είναι μια πολύ δύσκολη χρονιά για όλους. Οι πολίτες καλούνται να πληρώσουν δυσβάστακτους φόρους. Όμως, αυτό θα είναι μόνο για φέτος. Γιατί μέσα στο 2013, καλούνται όλοι να πληρώσουν υπόλοιπα φόρων από τα τρία τελευταία χρόνια! Κι αυτό τους έχει επιβαρύνει πάρα πολύ. Δημιουργήσαμε όλες τις δυνατές διευκολύνσεις. Βάλαμε πολλές δόσεις. Αλλά γνωρίζουμε ότι η επιβάρυνση είναι δυσβάστακτη…
Όμως είναι μόνο για φέτος. Να τελειώνουμε! Από την επόμενη χρονιά, θα πληρώνουν όλοι πολύ πιο λογικά ποσά. Κι όσο πηγαίνουν καλά τα έσοδα και πιάνουμε τους στόχους, τόσο θα μειώνονται οι φορολογικές επιβαρύνσεις. Στόχος μας είναι και παραμένει: να πληρώνουν όλοι από λίγα και ανάλογα με τις δυνάμεις τους. Όχι να συνθλίβονται οι αδύναμοι και να ξεφεύγουν πάντα οι ισχυροί.
Και να ελαφρύνουμε τελικά την επιβάρυνση της μεσαίας τάξης που είναι η ατμομηχανή της οικονομίας. Και η ραχοκοκαλιά και της κοινωνίας και της δημοκρατίας.
Πρόθεσή μου είναι και παραμένει ο ενιαίος συντελεστής φόρου επιχειρήσεων 15%. Αυτό θα το πετύχουμε μόλις σταθεροποιήσουμε τα πρωτογενή μας πλεονάσματα. Και ΦΠΑ χαμηλότερο από τον τωρινό για τα περισσότερα είδη. Άλλωστε, κάναμε ήδη το πρώτο βήμα με τη μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση από το 23% στο 13%. Αυτό έδωσε ανάσα σε 10αδες χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Έσωσε θέσεις εργασίας. Σε αρκετές περιπτώσεις μείωσε και τις τιμές. Και φέρνει άνοδο των φορολογικών εισπράξεων. Διότι εντάθηκαν, στο μεταξύ, και οι έλεγχοι.
Για πρώτη φορά, η φοροδιαφυγή, αρχίζει να χτυπιέται αποφασιστικά και να υποχωρεί. Έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας. Αλλά έχουμε πια τα πρώτα χειροπιαστά αποτελέσματα. Και μόνο έτσι θα μειώσουμε τελικά και τη συνολική επιβάρυνση. Γιατί όποιος κλέβει το κράτος, κλέβει τον διπλανό του. Κι όποιος κλέβει το κράτος, εμποδίζει να μειωθεί η επιβάρυνση όλων.
-Το επόμενο χειροπιαστό επίτευγμα είναι ότι για πρώτη φορά επιτυγχάνουμε πρωτογενές πλεόνασμα. Δηλαδή καλύπτουμε μόνοι μας τις τρέχουσες ανάγκες του προϋπολογισμού, πέρα από τους τόκους και τα χρεολύσια, χωρίς να ζητάμε πρόσθετα δανεικά. Σταματάει η Ελλάδα να βγαίνει για νέα δανεικά για να καλύψει τις ανάγκες της. Για πρώτη φορά εδώ και πάρα πολλά χρόνια…
Πρωτογενές πλεόνασμα σημαίνει ότι στέκεται η χώρα στα πόδια της. Πρωτογενές πλεόνασμα σημαίνει ότι μετά το τέλος του χρόνου θα επιτύχουμε νέα ελάφρυνση του χρέους, όπως έχουν δεσμευτεί οι δανειστές μας. Πρωτογενές πλεόνασμα σημαίνει ότι η Ελλάδα όχι απλώς πιάνει τους στόχους της αλλά και τους ξεπερνά. Πρωτογενές πλεόνασμα είναι το πρώτο αποφασιστικό βήμα για να βγούμε από τη μνημονιακή πολιτική.
Πρωτογενές πλεόνασμα, όμως σημαίνει και κάτι ακόμα: ότι το 70% απ’ αυτό θα πάει για ελάφρυνση των αδικιών που έχει υποστεί η κοινωνία. Αυτό το συμφωνήσαμε και αυτό θα κάνουμε από τις αρχές του 2014.
Ύψιστη προτεραιότητα είναι να δώσουμε μια ανακούφιση στους χαμηλοσυνταξιούχους. Επόμενη προτεραιότητα να δώσουμε μια ανακούφιση στους ένστολους. Χαμηλοσυνταξιούχοι, ένστολοι, πετρέλαιο, θα δούμε. Εξαρτάται από το πόσο θα είναι το πρωτογενές πλεόνασμα.
Αυτή τη στιγμή δεν ξέρουμε πόσο θα είναι. Ξέρουμε όμως, ότι θα υπάρξει. Και είμαστε αποφασισμένοι να το χρησιμοποιήσουμε, για να ανακουφίσουμε την κοινωνία.
--Ρωτούν κάποιοι: Πόσο πιθανό είναι το πρωτογενές πλεόνασμα φέτος;
Απαντώ: Φέτος, στο επτάμηνο, είχαμε ήδη πρωτογενές πλεόνασμα 1,1 δισεκατομμύριο! Χωρίς να υπολογίζω τις επιστροφές τόκων από τα ελληνικά ομόλογα που διακρατούν οι κεντρικές τράπεζες. Κι ακόμα δεν έχουν μπει τα αποτελέσματα του Αυγούστου που φαίνονται ήδη πολύ ενθαρρυντικά, λόγω αυξημένων εσόδων από τον τουρισμό.
Με ρώτησαν προχθές δυο νέα παλικάρια: Πρόεδρε, πλησιάζει επιτέλους η Ανάκαμψη; Απαντώ από εδώ δημόσια:
-Ήδη, η ύφεση φέτος, θα είναι μικρότερη απ’ όσο την υπολόγιζαν. Η ίδια η ΕΛΣΤΑΤ επισήμως ανακοίνωσε χθες ότι το δεύτερο τρίμηνο η ύφεση ήταν 3,8% κι όχι 4,6% που προέβλεπαν.
Προσέξτε: φέτος είναι η πρώτη φορά που στα μέσα της χρονιάς, η ύφεση εκτιμάται επισήμως ότι θα είναι μικρότερη απ’ ότι την είχαν υπολογίσει αρχικά. Μέχρι τώρα συνέβαινε το αντίθετο! Κι αυτό δείχνει ότι η τάση της οικονομίας μας γυρίζει προς τα πάνω. Από χθες το επισημαίνουν όλοι οι διεθνείς οργανισμοί και ο παγκόσμιος τύπος.
-Κι ακόμα, ο δείκτης μεταποίησης ανεβαίνει για έκτο κατά σειρά μήνα συνεχώς. Ήδη πλησιάζει επίπεδα που δείχνουν ότι σταματά η ύφεση.
-Επίσης, υπάρχουν όλο και περισσότερες ενδείξεις ότι η αύξηση της ανεργίας φρέναρε. Κι ότι οι νέες θέσεις εργασίας που δημιουργούνται αρχίζουν να εξισορροπούν ή και να ξεπερνούν όσες χάνονται. Η επιβράδυνση της ανεργίας έχει ήδη καταγραφεί. Οι μετρήσεις που έχουμε σε πραγματικό χρόνο, δείχνουν ότι η τάση αντιστρέφεται.
-Επί πλέον, ο τουρισμός σημειώνει φέτος άνοδο ρεκόρ! Υπολογίζεται ότι οι αφίξεις θα φθάσουν ή και θα ξεπεράσουν τα 18 εκατομμύρια! Πρώτη φορά τόσοι τουρίστες στην Ελλάδα. Υπολογίζεται επίσης ότι πάνω από 11 δισεκατομμύρια θα είναι τα άμεσα έσοδα από τον τουρισμό φέτος. Και πάνω από τα τριάντα τα έμμεσα έσοδα. Με σοβαρές ενδείξεις ότι θα υπάρξει μια πρωτόγνωρη επέκταση της τουριστικής περιόδου. Τέτοια επίπεδα δεν είχαν προϋπολογιστεί στις αρχές της χρονιάς και δεν έχουν συμβεί ξανά ποτέ στην πατρίδα μας.
-Κι ακόμα, τα μεγάλα έργα που είχαν σταματήσει εδώ και χρόνια, έστησαν ξανά τα εργοτάξιά τους και ανεβάζουν στροφές. Πράγμα που σημαίνει νέες θέσεις εργασίας, εισόδημα και έσοδα.
-Τέλος, για πρώτη φορά εδώ και καιρό έχουμε και τις πρώτες εμπορικές τράπεζες να ανακοινώνουν χαμηλότερα επιτόκια χορηγήσεων. Πράγμα που σημαίνει ότι βρισκόμαστε πια κοντά στην επιστροφή ρευστότητας στην άνυδρη αγορά.
Στο τέλος του χρόνου, η Ελλάδα είμαι αισιόδοξος ότι θα βρεθεί με πρωτογενές πλεόνασμα και με την οικονομία να ανεβάζει συνεχώς στροφές και να βγαίνει από την ύφεση.
Θα σας πω και μια προσωπική εμπειρία:
Πριν από λίγο καιρό, ο Φινλανδός Πρωθυπουργός είπε παρουσία μου στο Ελσίνκι, ότι πριν από είκοσι χρόνια - όταν και η χώρα του περνούσε αντίστοιχη δοκιμασία όπως η Ελλάδα σήμερα – ο ίδιος κατάλαβε πως άρχισε η δική τους ανάκαμψη, όταν ανακοινώθηκε η πρώτη μεγάλη παραγγελία στα ναυπηγεία της χώρας. Εμείς έχουμε πολλαπλές τέτοιες ενδείξεις:
Δεκάδες μεγάλες ξένες επιχειρήσεις έχουν εκφράσει επενδυτικό ενδιαφέρον για την Ελλάδα μόνο τους τελευταίους μήνες. Οι εκπρόσωποι ή οι διοικήσεις μερικών απ’ αυτές ζήτησαν να με δουν και τους δέχθηκα όλους.
Μόνο τελευταία δέχθηκα Προέδρους κολοσσών όπως η Phillip Morris, η Nestle, η Procter&Gamble και η BIC. Αρκετές ανακοίνωσαν ήδη επενδύσεις.
Άλλες εξετάζουν διάφορα επενδυτικά σχέδια. Αναφέρω μόνον ενδεικτικά τα σημαντικότερα: την IBM, τη SAP τη Hewlett- Packard, τη Huawei, τη ZTE και τη Nokia.
Άλλες δημιουργούν ή μεταφέρουν ερευνητικά κέντρα στη χώρα μας.
Άλλες ξεκινούν πιλοτικά προγράμματα εργασιών και διαμετακομιστικών κόμβων.
Άλλες ξεκινούν συνεργασία με ελληνικά πανεπιστήμια. Άλλες ξεκινούν νέες παραγωγικές δραστηριότητες. Ενώ μεγάλοι ξένοι κολοσσοί, όπως η Samsung και η Citrix, εξαγόρασαν ελληνικές τεχνολογικές επιχειρήσεις.
Εξαγορές και επενδύσεις από ξένους ομίλους σε ελληνικές επιχειρήσεις τεχνολογίας πλησιάζουν τα 700 εκατομμύρια μόνο φέτος!
Κι ακόμα πολλές ελληνικές επιχειρήσεις ξεκίνησαν επενδυτικά προγράμματα. Στο πρώτο εξάμηνο του 2013 είχαμε αύξηση των ελληνικών επενδυτικών προτάσεων κατά 40%!
Και τέλος, κερδίσαμε τον ΤΑΡ, το αγωγό φυσικού αερίου που συνδέει το Αζερμπαϊτζάν με τη Νότια Ευρώπη και την Ιταλία περνώντας κυρίως από την Ελλάδα. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη επένδυση υποδομής που έγινε τα τελευταία πολλά χρόνια σε ολόκληρη τη Νότια Ευρώπη. Και βάζει την Ελλάδα για τα καλά στη «γεωπολιτική των αγωγών». Θα δημιουργήσει πάνω από 10 χιλιάδες θέσεις εργασίας. Χώρια τα άμεσα και τα έμμεσα έσοδα στο δημόσιο.
Ο αντίστοιχος καλός οιωνός της ανάκαμψης -δηλαδή ό,τι ήταν για τον Φινλανδό Πρωθυπουργό η πρώτη παραγγελία στα ναυπηγεία τους - είναι για μένα η αναγγελία του ΤΑΡ!
Γιατί πάνω απ’ όλα, αυτή τη στιγμή, αποτελεί ψήφο εμπιστοσύνης για την Ελλάδα. Θα κερδίζαμε αυτό το μεγάλο επενδυτικό σχέδιο – και μάλιστα με σκληρό ανταγωνισμό από άλλες χώρες – αν δεν είχε αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη στις προοπτικές της Ελληνικής οικονομίας;
Ρωτούν κάποιοι: θα περιμένουμε λοιπόν να έλθει η Ανάκαμψη; Ή κάνουμε κάτι από τώρα για να ανακουφίσουμε όσους ήδη υποφέρουν;
Απαντώ: Κάνουμε πολλά για να δώσουμε ανακούφιση από τώρα. Αναφέρω μόνο δύο από δεκάδες προγράμματα:
Την επιδότηση 45 χιλιάδων νέων που πρωτο-μπαίνουν στην αγορά εργασίας. Θα μπορούν να δουλέψουν σε επιχειρήσεις για να αποκτήσουν εμπειρία για 5 μήνες. Με την αμοιβή της μαθητείας τους πληρωμένη από ειδικά ευρωπαϊκά προγράμματα. Ψάξαμε, τα βρήκαμε και ήδη δουλεύουν. Κι εφ’ όσον προσληφθούν, θα καλύπτονται οι εργοδοτικές τους εισφορές για τον επόμενο χρόνο. Την επόμενη χρονιά, το 2014, το πρόγραμμα αυτό, που ήδη σημειώνει μεγάλη επιτυχία, θα επαναληφθεί για 75 χιλιάδες νέους.
Και ακόμα, απορροφήσαμε ήδη το 2013 γύρω στις 50 χιλιάδες ανέργους σε κοινωφελή εργασία, από οικογένειες που δεν έχουν κανένα εργαζόμενο! Το πρόγραμμα θα επαναληφθεί και το 2014 για άλλους 50 χιλιάδες αντίστοιχους.
Και ακόμα, για πρώτη φορά, δίνουμε στοιχειώδη ασφάλιση σε αυτοαπασχολούμενους που έκλεισαν οι επιχειρήσεις τους και έμειναν ανασφάλιστοι. Και σε προστατευόμενα μέλη της οικογένειάς τους. Σε πρώτη φάση, το πρόγραμμα θα καλύψει τις βασικές ανάγκες δεκάδων χιλιάδων. Αλλά θα επεκταθεί και στο νέο ΕΣΠΑ και θα καλύψει και περισσότερες ανάγκες ασφαλιστικής περίθαλψης.
Δεν καθόμαστε λοιπόν, με σταυρωμένα χέρια να περιμένουμε την Ανάκαμψη. Δουλεύουμε για να έλθει όσο γίνεται γρηγορότερα. Αλλά ενισχύουμε το δίχτυ κοινωνικής προστασίας από σήμερα, όπου και όπως μπορούμε.
* Μας λένε ύστερα κάποιοι: και με το χρέος μας τι γίνεται;
Το χρέος μας, φίλες και φίλοι, είχε εκτοξευθεί, όπως συμβαίνει σε όλες τις χώρες που χρεοκοπούν. Και καταφέραμε όχι μόνο να το συγκρατήσουμε, αλλά και να μειώσουμε το κόστος εξυπηρέτησής του, δηλαδή τους τόκους.
Ξέρετε πόσο πληρώναμε για τόκους την προηγούμενη δεκαετία; 10 δισεκατομμύρια κατά μέσον όρο!
Ξέρετε πόσο πληρώναμε το 2009; Γύρω στα 13 δισεκατομμύρια.
Ξέρετε πόσο θα πληρώναμε τώρα, αν δεν είχε μεσολαβήσει το κούρεμα; Κοντά στα 20 δισεκατομμύρια!
Ξέρετε πόσο θα πληρώσουμε φέτος; Γύρω στα εξίμιση δισεκατομμύρια!
Κι αυτό θα πέσει κι άλλο τα επόμενα χρόνια.
Γιατί; Διότι όχι μόνο κόψαμε χρέος, αλλά μας μείωσαν και τα επιτόκια στο χρέος που παρέμεινε.
Ξέρετε πόσο χρέος κόψαμε ήδη; Πάνω από 125 δισεκατομμύρια!
Και με την αναστολή πληρωμής τόκων και χρεολυσίων που υπογράψαμε πέρσι το Νοέμβριο, η συνολική περικοπή χρέους φτάνει, ονομαστικά τα 145 δισεκατομμύρια!
Πρόκειται για το μεγαλύτερο κούρεμα χρέους που έχει γίνει ποτέ στην Ιστορία. Οπουδήποτε στον κόσμο.
Και το πιο σημαντικό. Χωρίς να μεσολαβήσει χρεοκοπία! Στοχείλος είχαμε φτάσει...
Γιατί αν μεσολαβούσε χρεοκοπία, όπως συνέβη με την Αργεντινή, που μας την εμφάνιζαν κάποιοι ως «παράδειγμα προς μίμηση», μια «αργεντινέζικη» χρεοκοπία θα μας κυνηγούσε για χρόνια! Όπως συνέβη με την Αργεντινή, που ακόμα την κυνηγά η χρεοκοπία της εκείνη…
Αλήθεια, ξέρετε πόσο χρέος έκοψε η Αργεντινή; Μετά από τρομερές ταραχές, κι αφού έφτασε στο χείλος του εμφυλίου επί τρία χρόνια, η Αργεντινή κατάφερε να κουρέψει μονομερώς 65 δισεκατομμύρια χρέους.
Εμείς, μέσα σε λιγότερο από εννιά μήνες, κόψαμε πέρσι πάνω από τα διπλά!
Ξέρετε πόσο ήταν το χρέος μας το 2009; 299 δισεκατομμύρια ευρώ. Στο μεταξύ δανειστήκαμε τεράστια ποσά, για να πληρώσουμε τεράστια ελλείμματα. Που έγιναν ακόμα πιο μεγάλα, λόγω της μακροχρόνιας ύφεσης που μεσολάβησε. Κι ύστερα δανειστήκαμε κι άλλα γιατί είχαν καταρρεύσει οι τράπεζές μας.
Παρ’ όλα αυτά, ξέρετε πόσο είναι το χρέος μας σήμερα; 321 δισεκατομμύρια! Κι αν αφαιρέσετε τα 16 και πλέον που θα πάρουμε πίσω από την επανακεφαλαίωση των τραπεζών, το καθαρό χρέος μας είναι 305 δισεκατομμύρια!
Είμαστε η μόνη χώρα στον κόσμο που έφτασε στο χείλος της χρεοκοπίας, δανείστηκε, ξανά-δανείστηκε και το καθαρό της χρέος αυξήθηκε ελάχιστα!
Ουσιαστικά έχουμε ελέγξει την διόγκωση του χρέους!
Σε κάθε περίπτωση, το ποσό που θεωρούν ότι «αποκλίνει» για να θεωρηθεί το χρέος βιώσιμο, είναι ελάχιστο.
Άλλωστε, η Ελλάδα δεσμεύτηκε να πιάσει πρωτογενές πλεόνασμα και οι δανειστές της δεσμεύτηκαν να της δώσουν πρόσθετες ελαφρύνσεις για να καλυφθεί και αυτή η απόκλιση, που όλοι συμφωνούν ότι είναι πλέον απολύτως αντιμετωπίσιμη.
Συμπέρασμα: αυτή η συζήτηση «περί βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους», γίνεται μεταξύ των δανειστών μας και αφορά το πώς θα μας βοηθήσουν περισσότερο, εφ’ όσον εμείς κάνουμε αυτό που έχουμε αναλάβει, δηλαδή να έχουμε πρωτογενές πλεόνασμα φέτος. Κι εφ’ όσον συνεχίσουμε να εφαρμόζουμε τις διαρθρωτικές αλλαγές. Πράγματα που ήδη κάνουμε, έτσι κι αλλιώς.
Είναι μια συζήτηση που πρέπει να τελειώσει το ταχύτερο, γιατί αποτελεί την τελευταία τροχοπέδη για να υπάρξουν μεγάλες επενδύσεις στην ελληνική οικονομία.
Επιμένουν, λοιπόν, κάποιοι: Εντάξει! Πιάνουμε το πρωτογενές πλεόνασμα και ελέγχουμε το χρέος μας. Τι σημαίνει αυτό; Και γιατί αυτό είναι σημαντικό;
Απαντώ: Σημαίνει απλά, ότι βγαίνουμε από τη μνημονιακή εποχή!
Γι’ αυτό η φετινή χρονιά ήταν η πιο δύσκολη, η πιο κρίσιμη. Και τελικά αποδείχθηκε η πιο επιτυχής.
Ήταν η πιο δύσκολη, όπως είχαμε προειδοποιήσει. Γιατί η Ελλάδα πλήρωσε μαζεμένες όλες τις αμαρτίες του παρελθόντος.
Ήταν η πιο κρίσιμη, όπως επίσης είχαμε προειδοποιήσει. Γιατί γύρισε η τάση και η Ελλάδα απέδειξε ότι μπορεί να τα καταφέρει. Κι αυτό το αναγνωρίζουν όλοι.
Κι ήταν η πιο επιτυχημένη, γιατί η Ελλάδα έκανε τη μεγαλύτερη δημοσιονομική προσαρμογή που έγινε ποτέ.
Και πέτυχε τη μεγαλύτερη μείωση ελλείμματος που έχει επιτευχθεί ποτέ.
Και πήρε το μεγαλύτερο κούρεμα χρέους που έχει γίνει ποτέ.
Και απέφυγε τη χρεοκοπία, με τη βοήθεια των εταίρων της, με τρόπο που δεν έχει γίνει ποτέ!
Και κατάφερε να εφαρμόσει το πιο σαρωτικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων που έχει γίνει ποτέ.
Και σήμερα έχει περάσει στο αντίθετο άκρο απ’ αυτό που βρισκόταν μέχρι πριν δύο χρόνια ακόμα.
Σήμερα έχει το μεγαλύτερο κυκλικά διορθωμένο πλεόνασμα – δηλαδή αφού αφαιρεθούν οι πρόσκαιρες συνέπειες της ύφεσης – σε ολόκληρη την Ευρώπη!
Τι σημαίνει αυτό; Όπως αναγνωρίζει πλέον η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αλλά και ο ΟΟΣΑ, αν δεν υπήρχε η ύφεση, η Ελλάδα θα είχε σήμερα πρωτογενές πλεόνασμα 6%. Το μεγαλύτερο στην Ευρώπη! Κι από τα μεγαλύτερα στον κόσμο.
Αυτό – δηλαδή την επιτυχία της Ελλάδας τον τελευταίο χρόνο - πρέπει να το τονίζουμε γιατί δείχνει, μεταξύ άλλων, ότι η Ελλάδα δεν χρειάζεται πια νέα μέτρα λιτότητας. Χρειάζεται επειγόντως Ανάκαμψη και Ανάπτυξη.
Το τονίζουμε και για ένα λόγο ακόμα: Διότι εξ αιτίας αυτής της επιτυχίας, ελπίζουμε να δώσουμε κάποια πρώτη ανακούφιση. Πάντα κατά τα συμφωνημένα!
Θα δούμε πόσο και θα δούμε σε ποιους. Αλλά, αν δεν τονίζουμε αυτή την επιτυχία, πώς θα μιλήσουμε για ανακούφιση στη συνέχεια;
Φυσικά αυτό δεν σημαίνει ότι θα γυρίσουμε εκεί που ήμασταν πριν! Δεν σημαίνει ότι θα σταματήσουμε τις μεταρρυθμίσεις. Αντίθετα, θα συνεχίσουμε και θα εντείνουμε τη μάχη κατά της γραφειοκρατίας, τη μάχη κατά της φοροδιαφυγής, τη μάχη κατά των στρεβλώσεων στην οικονομία και της διαφθοράς.
Θα συνεχίσουμε και θα εντείνουμε τις μεταρρυθμίσεις στη δημόσια Υγεία και στην Παιδεία. Τη μάχη για καλύτερη και ταχύτερη Δικαιοσύνη. Τη μάχη για την αξιολόγηση ολόκληρου του Δημόσιου τομέα. Τη μάχη για την Ασφάλεια του πολίτη, τη μάχη ενάντια στο έγκλημα.
Αλλά όλα αυτά θα γίνονται πλέον, όχι γιατί κάποιοι μας τα επιβάλλουν, αλλά γιατί έπρεπε να τα είχαμε κάνει εμείς από χρόνια.
Την επιτυχία μας την τονίζουν οι ξένοι, την υπογραμμίζουν οι πιο σφοδροί επικριτές της χώρας μέχρι πρόσφατα. Ο διεθνής τύπος, που μας διέσυρε καθημερινά, τώρα πλέον με πρωτοσέλιδα δημοσιεύματα υπογραμμίζει την επιτυχία της Ελλάδας.
Όπου προβάλλονταν η λέξη Grexit, τώρα, με παρόμοια πρωτοσέλιδα δημοσιεύματα, μιλάει για Greecovery! Δηλαδή για επικείμενη ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας!
Την επιτυχημένη στροφή της Ελλάδας κανείς δεν την αμφισβητεί πλέον!
Κανείς; Όχι ακριβώς! Υπάρχουν κάποιοι μέσα στην Ελλάδα που προσπαθούν να την αποδομήσουν.
Γιατί αμφισβητούν την επιτυχία όλης αυτής της προσπάθειας;
Γιατί προσπαθούν να αποδομήσουν την ελληνική επιτυχία;
Γιατί την ειρωνεύονται καθημερινά;
Γιατί επικαλούνται ψεύτικα στοιχεία, διαψεύδονται συνεχώς, και παρ’ όλα αυτά επιμένουν;
Την άνοιξη μιλούσαν για το δημόσιο χρέος που είχε, λέει, ξεφύγει και βρισκόταν σε αστρονομικά επίπεδα. Μιλούσαν για 520 δισεκατομμύρια, για 480 δισεκατομμύρια. Τελικά αποδείχθηκε ότι είναι 321 δισεκατομμύρια, και σε καθαρή θέση 305 δισεκατομμύρια.
Ύστερα αμφισβητούσαν το πρωτογενές πλεόνασμα κι ότι τα δημόσια έσοδα είχαν τάχα καταρρεύσει. Τελικά αποδείχθηκε ότι μήνας μπαίνει-μήνας βγαίνει, το δημοσιονομικό πλεόνασμα διευρύνεται.
Ύστερα μας έλεγαν ότι η ύφεση θα είναι πολύ μεγαλύτερη από εκείνη που υπολογιζόταν αρχικά. Και τώρα όλα δείχνουν ότι μάλλον θα είναι μικρότερη.
Ύστερα προειδοποιούσαν ότι θα χάσουν, λέει, οι άνεργοι την πρώτη κατοικία τους από πλειστηριασμούς. Διευκρινίσαμε ότι θα προστατευθεί απόλυτα η πρώτη κατοικία ανθρώπων που -λόγω της κρίσης- δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν τα στεγαστικά τους δάνεια. Άλλωστε, ούτε και οι τράπεζες θέλουν να καταρρεύσει η αγορά ακινήτων με μαζικούς πλειστηριασμούς, σε μια οικονομία που δεν έχει ακόμα επαρκή ρευστότητα. Βεβαίως, θα ληφθούν μέτρα εναντίον όσων κατέφυγαν σε καταχρηστικές πρακτικές, ώστε να αποκατασταθεί σταδιακά και η στεγαστική πίστη. Αλλά αυτό δεν αφορά ανθρώπους που λόγω της κρίσης έχουν πρόβλημα με τα δάνεια που πήραν για την πρώτη κατοικία τους.
Ύστερα άρχισαν να μιλάνε για «νέα Μνημόνια» και νέα μέτρα λιτότητας. Όχι μόνο δεν υπήρξαν νέα μέτρα λιτότητας, πέρα από τα συμφωνημένα, αλλά ματαιώσαμε και κάποια από τα ήδη συμφωνημένα! Όπως ο νέος φόρος πάνω στο τζίρο των επιχειρήσεων και οι νέες περικοπές για τους ένστολους από το 2014. Αυτά ματαιώθηκαν και δεν θα γίνουν.
Γιατί ματαιώθηκαν; Γιατί πάμε καλά, γιατί πάμε καλύτερα από τους στόχους μας. Για πρώτη φορά! Κι αν συνεχίσουμε να πηγαίνουμε καλά, θα υπάρξουν κι άλλες ανακουφίσεις. Όπως ακριβώς έχουμε συμφωνήσει από πέρσι.
Αναρωτιούνται πολλοί: Γιατί κάποιοι στην Ελλάδα επιμένουν να φέρνουν την καταστροφή, τώρα που υπάρχουν τόσες ενδείξεις, τόσα σημάδια, ότι η κατάσταση;
Απαντώ: γιατί η επιτυχημένη πορεία εξόδου από την κρίση, καταργεί κάθε λόγο ύπαρξής τους. Διαψεύδει όλες τις προσδοκίες τους για επικείμενη καταστροφή. Και γελοιοποιεί όλες τις προτάσεις τους. Που από την αρχή ήταν ασυνάρτητες. Και τώρα πια δεν έχουν νόημα.
Εμείς πετύχαμε ήδη όσα εκείνοι λένε ότι επιδιώκουν! Και τα επιτύχαμε όχι σε σύγκρουση με τους εταίρους μας, αλλά σε συμφωνία μαζί τους.
Τα πετύχαμε, όχι οδηγώντας σε έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ, αλλά διασφαλίζοντας την παραμονή της Ελλάδας στην ευρωζώνη.
Τα πετύχαμε χωρίς να απομονώσουμε τη χώρα μας σε μια δύσκολη στιγμή και σε μια ταραγμένη περιοχή, αλλά δημιουργώντας νέες συμμαχίες και συσπείρωση γύρω από την Ελλάδα, στην πιο δύσκολη στιγμή, την ώρα που όλη η περιοχή μας αναφλέγεται.
Εκνευρίζονται οι γνωστοί προφήτες της καταστροφής, χάνουν την ψυχραιμία τους, επειδή, ναι, είμαι αισιόδοξος!
Αλλά τι νομίζουν; Εγώ δεν βλέπω την ανεργία; Δεν νιώθω τον πόνο; Δεν ξέρω ότι ο κόσμος ζορίζεται και υποφέρει;
Τους απαντώ για να το καταλάβουν μια και καλή:
Ακριβώς αυτό που πολεμώ ανεργία λέγεται, φτώχια λέγεται, ανασφάλεια λέγεται. Και το πολεμώ, γιατί κορυφαίος μου στόχος και υποχρέωση, είναι να εξαλείψω σε αυτή τη χώρα κάθε εμπόδιο και κάθε νοοτροπία που αφαιρεί το δικαίωμα του Έλληνα για Ανάπτυξη και Ελπίδα.
Αλλά γνωρίζω και κάτι ακόμα: ότι αυτές οι φωνές της μιζέριας δεν προβλέπουν τα χειρότερα, επιθυμούν τα χειρότερα. Δεν στενοχωριούνται, αλλά θέλουν να μη πάμε καλά, επιδιώκουν να μην υπάρξει πρόοδος, και εύχονται να μη γυρίσει η Ελλάδα τη σελίδα της Ανάπτυξης, μόνο και μόνο για να κερδοσκοπήσουν κομματικά.
Από δω, από τη Θεσσαλονίκη των αγώνων και της Προόδου, τους απαντώ:
Έχουν χάσει την ψυχή τους, έχουν χάσει το φιλότιμο, θα χάσουν σε όλα!
Φίλες και φίλοι,
Μακάρι να είχαμε απέναντί μας μια αντιπολίτευση που στήριζε την έξοδο της Ελλάδας από την κρίση.
Δεν περιμέναμε, ασφαλώς, να συμφωνούν σε όλα μαζί μας.
Αλλά τουλάχιστον να στηρίζουν τις διαρθρωτικές αλλαγές. Τουλάχιστον να στηρίζουν τις περικοπές της σπατάλης, το χτύπημα της γραφειοκρατίας, της διαφθοράς, την απομόνωση των εγκληματιών και των κουκουλοφόρων, την απομάκρυνση των επίορκων από το δημόσιο…
Αλλά αυτοί είναι αντίθετοι, όχι μόνο με την πολιτική μας…
Είναι αντίθετοι με ο,τιδήποτε βγάζει τη χώρα από την κρίση.
Δεν είναι αντίθετοι σε συγκεκριμένα μέτρα που ψηφίζουμε.
Καταψηφίζουν κάθε μεταρρύθμιση, ακόμα και την πιο αυτονόητη.
Καταψηφίζουν κάθε περικοπή. Ακόμα και της πιο κραυγαλέας σπατάλης.
Καταψηφίζουν την απομάκρυνση από το δημόσιο προσώπων που μπήκαν με πλαστά πιστοποιητικά.
Καταψηφίζουν κάθε νοικοκύρεμα. Καταψηφίζουν τα πάντα!
Καταγγέλλουν όταν μπαίνει η Αστυνομία σε πανεπιστημιακούς χώρους και αποκαλύπτει κρησφύγετα κουκουλοφόρων και τρομοκρατών που παρέμεναν εκεί επί Δημοκρατίας, επί χρόνια. Μας κατήγγειλαν ακόμα κι όταν μπήκε η Αστυνομία στα Γιάννενα σε κτίριο δημόσιου νοσοκομείου που – αν είναι δυνατόν - είχαν καταλάβει οι αναρχικοί και κρατούσαν από το 2008!
Κατήγγελλαν με τους βαρύτερους χαρακτηρισμούς τη διεφθαρμένη ΕΡΤ που βρισκόταν σε μόνιμη απεργία επί χρόνια.
Κι ύστερα μας κατήγγειλαν όταν κλείσαμε την ΕΡΤ για να δημιουργήσουμε στη θέση της ένα σύγχρονο οργανισμό αντικειμενικό ραδιοτηλεόρασης.
Μας κατήγγελλαν ότι δεν φέρνουμε επενδύσεις. Κι ύστερα μας καταγγέλλουν όταν φέρνουμε επενδύσεις και προσπαθούν να τις διώξουν.
Αυτό, φίλες και φίλοι, δεν είναι πολιτική αντίθεση.
Είναι ένα ανεπανάληπτο, πρωτοφανές ρεσιτάλ του πιο ανυπόφορου λαϊκισμού και της πιο κραυγαλέας υποκρισίας!
Οραματίζονται την καταστροφή της χώρας.
Γι αυτό και στενοχωριούνται που την αποτρέψαμε…
Είναι προσκολλημένοι στο παρελθόν. Νοσταλγούν ο,τιδήποτε μας οδήγησε στην κρίση. Θέλουν να επιστρέψουμε σε ό,τι μας οδήγησε στα αδιέξοδα της υπερχρέωσης. Έγιναν ένα με το χθες.
Και πολύ στενοχωριούνται που η χώρα γυρίζει σελίδα στο αύριο.
Κι απέναντί τους, οι νεοναζί! Τι να πεις γι’ αυτούς;
Καταγγέλλουν τις ακρότητες της Αριστεράς και απαντούν κι εκείνοι με ακρότητες! Χώρια που ψηφίζουν μαζί με την άκρα Αριστερά, εναντίον κάθε μεταρρύθμισης.
Μιλάνε για «Ελλάδα» κι εκφράζουν ό,τι πιο αντίθετο με την Ελληνική σκέψη, με το Ελληνικό Πνεύμα.
Μιλάνε για «Πατρίδα» και θαυμάζουν προκλητικά τους χειρότερους τυράννους που γνώρισε ποτέ αυτή η Πατρίδα.
Μιλάνε για «εθνικό συμφέρον» κι αποδυναμώνουν τη χώρα όσο κανείς. Γιατί αντιπροσωπεύουν τους χειρότερους εφιάλτες που γνώρισε η Ευρώπη και ολόκληρος ο κόσμος! Η παρουσία τους και μόνο αποδυναμώνει την Ελλάδα. Την ώρα που η χώρα μας χρειάζεται διεθνή στηρίγματα.
Και τα δύο άκρα επαγγέλλονται την καταστροφή της χώρας, ίσα-ίσα τη στιγμή που οι θυσίες του ελληνικού λαού πιάνουν τόπο. Δεν θα τους περάσει…
Και τα δύο άκρα καταψηφίζουν κάθε μεταρρύθμιση που ανοίγει την πόρτα στο αύριο. Και μένουν γαντζωμένα στο χθες. Δεν θα τους περάσει…
Και τα δύο άκρα κηρύσσουν το μίσος μέσα στην Ελλάδα, διχάζουν τον Ελληνικό λαό και κάνουν ό,τι μπορούν για να απομονώσουν τη χώρα στο εξωτερικό.
Δεν θα τους περάσει…
Και τα δύο άκρα περιφρονούν τη δημοκρατία, περιφρονούν το νόμο και καλλιεργούν την αυθαιρεσία.
Δεν έχουν προτάσεις για το αύριο, γιατί δεν τους ενδιαφέρει το αύριο. Έχετε ακούσει καμία συγκεκριμένη πρόταση από τα δύο άκρα; Καμία! Το μόνο που τους νοιάζει είναι να διχάσουν την Ελλάδα και να τη σύρουν σε νέους διχασμούς.
Κανείς τους δεν θα κυβερνήσει, γιατί κανείς τους δεν μπορεί να κυβερνήσει. Το μόνο που θέλουν είναι να συγκρουστούν μεταξύ τους πάνω στα ερείπια της χώρας. Δεν θα τους περάσει!
Η χώρα γυρίζει σελίδα, βγαίνει σιγά-σιγά από την κρίση και βάζει στο περιθώριο τα άκρα και τις ακρότητες.
Κι όσο βελτιώνεται η κατάσταση - και στην οικονομία και στη δημόσια ασφάλεια - τόσο θα μπαίνουν οι ακραίοι στο περιθώριο.
Όσο η Ελλάδα θα αναδεικνύεται ως δύναμη σταθερότητας σε μια όλο και πιο ασταθή περιοχή, τόσο ο ελληνικός λαός θα αφήνει στο περιθώριο δυνάμεις αποσταθεροποίησης και εξτρεμισμού.
Αυτή η Πατρίδα ανήκει σε όλους και όλοι μαζί θα τη σώσουμε. Εκτός από εκείνους που δεν θέλουν να σωθεί, που θέλουν το λαό διχασμένο και τη χώρα απομονωμένη.
*Και τέλος, όλοι αναρωτιούνται: Εντάξει, από του χρόνου θα έχουμε Ανάκαμψη και πλεονάσματα. Εντάξει, σιγά-σιγά θα απορροφηθεί η ανεργία, θα ξεπεραστεί η κρίση. Αλλά που θα πάει η Ελλάδα μετά; Πού θα διαφέρει απ’ αυτή που γνωρίσαμε στο πρόσφατο παρελθόν; Και πόσο θα χρειαστεί για να συνέλθει οριστικά;
Μερικοί λένε ότι θα χρειαστούμε είκοσι και τριάντα χρόνια, για να επιστρέψουμε στα επίπεδα ευημερίας που ήμασταν πριν την κρίση.
Άλλοι λένε ότι δεν θα επιστρέψουμε ποτέ, τουλάχιστον στις επόμενες δύο τρείς γενιές. Είναι αλήθεια όλα αυτά;
Απαντώ: Όχι, είναι ψέματα!
Αυτή τη στιγμή, οι πιο συντηρητικοί υπολογισμοί θεωρούν ότι η Ελλάδα θα επιστρέψει στα επίπεδα ευημερίας που ήταν πριν την κρίση, γύρω στο 2020!
Και δεν υπολογίζουν πολλά που μπορούν να φέρουν ακόμα καλύτερα αποτελέσματα, ακόμα ταχύτερα:
Για παράδειγμα, δεν υπολογίζουν καθόλου έσοδα από εκμετάλλευση ενεργειακών πόρων. Δεν υπολογίζουν καθόλου, την αξιοποίηση της περιουσίας του δημοσίου. Είναι ιδιαίτερα συντηρητικοί υπολογισμοί…
Και μπορούμε να πάμε ακόμα καλύτερα απ’ αυτά που προβλέπουν…
Γιατί το νέο αναπτυξιακό πρότυπο θα έχει πέντε βασικά χαρακτηριστικά:
* Θα στηρίζεται στην εξωστρέφεια και στην ανταγωνιστικότητα: Σήμερα, σε συνθήκες κρίσης, οι εξαγωγές συμβάλλουν στο ΑΕΠ κατά 15,5% και μαζί με τον τουρισμό φτάνουν τη συνολική συμβολή της εξωστρέφειας στο 28%. Μέχρι το 2020, πάνω από το 50% του ΑΕΠ μπορεί να προέρχεται από την εξωστρέφεια της Ελληνικής Οικονομίας! Κι αυτό θα σηματοδοτεί μια αναπτυξιακή έκρηξη.
* Σήμερα η μεταποίηση συμβάλλει με το 9% στο ΑΕΠ. Το 2020 μπορεί να ξεπερνά το 12%, να φτάνει και το 15%! Κι αυτό θα στηρίζεται στην ανταγωνιστικότητα της ελληνικής παραγωγής. Κι επίσης θα σηματοδοτεί τη μεταμόρφωση της Ελλάδας σε μια οικονομία που παράγει πλούτο και ευκαιρίες, που κατακτά νέες αγορές και νέους ρόλους. Είχα μια συνάντηση προχθές με όλους σχεδόν τους παραγωγικούς φορείς. Όλοι με διαβεβαιώνουν ότι αυτά είναι απόλυτα εφικτά ως στόχοι. Κι εγώ τα πιστεύω. Ήδη γι’ αυτά δουλεύουμε…
* Και τα δύο αυτά μαζί – εξωστρέφεια και ανταγωνιστικότητα - φωτογραφίζουν μια χώρα που δεν αναζητά «προστάτες», αλλά αντίθετα διαδραματίζει σημαντικούς γεωπολιτικούς ρόλους και βρίσκει συμμάχους! Μια ισχυρή Ελλάδα, μια αξιόπιστη Ελλάδα, μια υπολογίσιμη Ελλάδα!
Επισκεφθήκαμε μεγάλες πρωτεύουσες της Ευρώπης. Κι αλλάξαμε την ψυχολογία των εταίρων απέναντι στην Ελλάδα.
Επισκεφθήκαμε τις ΗΠΑ και την Κίνα. Σε λίγες μέρες επισκεπτόμαστε το Ισραήλ. Κι ανοίγουμε νέους ορίζοντες για την Ελλάδα.
Επισκεφθήκαμε την Τουρκία. Κι έχουμε πετύχει, με εθνική αξιοπρέπεια, την απαραίτητη ηρεμία ανάμεσά μας. Απαραίτητη και για μας και για εκείνους.
Όλα αυτά αυξάνουν βήμα-βήμα τη γεωπολιτική βαρύτητα της Ελλάδας. Κάτι που κανείς δεν πίστευε ένα χρόνο πριν…
* Και τα τρία αυτά μαζί – εξωστρέφεια, ανταγωνιστικότητα και γεωπολιτική ισχύς – δημιουργούν και προς τα μέσα μια κοινωνία που θα σέβεται τον πολίτη. Που θα τον εμπιστεύεται. Που θα του προσφέρει υπηρεσίες και ευκαιρίες. Που θα επενδύει στην Παιδεία και στον Πολιτισμό. Δηλαδή, στο πιο μεγάλο συγκριτικό μας πλεονέκτημα: στον Έλληνα και στα ταλέντα του.
* Κι όλα αυτά μαζί, θα συμπληρώνονται από φυσικούς πόρους που ξέρουμε πια ότι υπάρχουν και που μπορούν να αναβαθμίσουν και το ρόλο της χώρας μας και τον πλούτο της. Αλλά για να αξιοποιήσουμε όλο τον ενεργειακό μας πλούτο, ιδιαίτερα στην ΑΟΖ, πρέπει να μείνουμε ενωμένοι στο εσωτερικό, να ενισχύσουμε τα στηρίγματα και τις συμμαχίες μας στο εξωτερικό και να κάνουμε προσεκτικά βήματα.
Μόλις προχθές ο αντιπρόεδρος κ. Βενιζέλος είχε πολύ σημαντικές συνομιλίες στο Κάϊρο με την Αιγυπτιακή ηγεσία. Και υπάρχουν θετικές εξελίξεις, ιδιαίτερα για την ΑΟΖ.
Όλα αυτά μπορούν να έχουν γίνει πραγματικότητα ως το 2020. Πράγμα που σημαίνει ότι τελικά μπορούμε ως τότε να ξεπεράσουμε κάθε προηγούμενο ευημερίας.
Και την επόμενη χρονιά, το 2021 να γιορτάσουμε όχι απλώς τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση, αλλά και την αναγέννηση της χώρας μας! Να γιορτάσουμε μια Ελλάδα πιο Ελεύθερη, πιο σίγουρη για τον εαυτό της, με ηγετικούς ρόλους στην περιοχή της, με μεγαλύτερη επιρροή στην Ευρώπη και σεβαστή απ’ όλους.
Αυτή την Νέα Ελλάδα χτίζουμε από σήμερα. Τη χτίζουμε όλοι μαζί. Δύο κόμματα που κυβερνάμε σήμερα και πολλοί άλλοι που στηρίζουν την προσπάθειά μας, ό,τι κι αν ψήφισαν στο παρελθόν.
Γιατί ό,τι καλό έγινε σε αυτό τον τόπο, το έκαναν οι Έλληνες ενωμένοι!
Όχι παλεύοντας ο ένας εναντίον του άλλου.
Αυτή η Νέα Ελλάδα που χτίζουμε, θα είναι αντάξια εκείνης που οραματίστηκαν όσοι ξεκίνησαν τον αγώνα της Ανεξαρτησίας μας πριν 200 χρόνια.
Αυτή η Νέα Ελλάδα που χτίζουμε θα είναι αντάξια με όσα οραματίστηκαν, εφτά γενιές Ελλήνων από τότε. Και οι γονείς μας και οι παππούδες μας και οι δικοί τους γονείς και οι προηγούμενοι...
Όλοι αυτοί που πήραν ένα ματωμένο βράχο στην άκρη της Ευρώπης, τον απελευθέρωσαν, τον πότισαν με το αίμα τους τόσες φορές, μετρήθηκαν πάνω του ξανά και ξανά, έδειξαν τον καλύτερο και το χειρότερο εαυτό τους, τις μεγάλες αρετές και τα μεγάλα ελαττώματά τους, αλλά τον παρέδωσαν κάθε φορά καλύτερο στις επόμενες γενιές!
Όλοι αυτοί ζητούν να κάνουμε κι εμείς το ίδιο! Και κάτι παραπάνω: Να ξεπεράσουμε οριστικά τις κακοδαιμονίες που ταλαιπωρούν τη χώρα μας από τη συγκρότησή της. Να αφήσουμε οριστικά πίσω ό,τι μας σημάδεψε ως τώρα.
Γιατί το αξίζουμε και το μπορούμε. Και θα το κάνουμε.
Το ίδιο απαιτούν και τα παιδιά μας. Και τους το οφείλουμε!
Τα λίγα προηγούμενα χρόνια, τα παιδιά μας πίστεψαν ότι θα τους παραδώσουμε μια χώρα υποθηκευμένη για πολλές γενιές. Και πολλά απ’ αυτά έφυγαν σε άλλους τόπους…
Στο χέρι μας είναι πια να διαψεύσουμε αυτούς τους φόβους. Και να παραδώσουμε στα παιδιά μας μια Ελλάδα πιο ανταγωνιστική από ποτέ, πιο εξωστρεφή από ποτέ, πιο δημοκρατική από ποτέ.
Και να φέρουμε πίσω όσα απ’ τα παιδιά μας ξενιτεύτηκαν…
Άλλωστε, πώς να το κάνουμε; Δεν γίνεται πέντε έξι χρόνια σκληρής δοκιμασίας, να σβήσουν τρείς χιλιάδες χρόνια ένδοξης Ιστορίας !
Όμως τι μας λέει η Ιστορία μας;
Ότι σε στιγμές διχασμού, ναι, οι Έλληνες δημιουργούν τραγωδίες.
Αλλά σε στιγμές ενότητας, μπροστά σε κίνδυνο, οι Έλληνες κάνουν θαύματα!
Ένα μικρό θαύμα αρχίζει να γίνεται στην Ελλάδα.
Με πολλούς κόπους. Με πολλές θυσίες. Με πολύ πόνο. Πάρα πολύ πόνο.
Άλλα αρχίζει ήδη…
Πιστέψτε με, θα μου ήταν πολύ πιο απλό να ερχόμουν εδώ και να έταζα, κι εγώ, λαγούς με πετραχήλια.
Να σας έλεγα τα εύκολα, τα ευχάριστα, τα συνηθισμένα, τα μικρά…
Προτιμώ να σας πω τα δύσκολα, που όμως δεν είναι πια δυσάρεστα.
Τα καινούργια, που δεν είναι ασφαλώς συνηθισμένα.
Και τα μεγάλα, που είναι αντίστοιχα με τις φιλοδοξίες αυτού του λαού, αντίστοιχα με την Ιστορία του, αντίστοιχα με τα όνειρα που έχει για τα παιδιά του.
--Τέλος η αναδιανομή δανεικών. Στο εξής η Ελληνική κοινωνία θα αναδιανέμει δίκαια τον πλούτο και τις ευκαιρίες που θα παράγει.
--Τέλος η Ελλάδα του κρατισμού, της γραφειοκρατίας και των κυκλωμάτων, που δεν άφηναν τίποτε να προχωρήσει. Στο εξής η Ελλάδα θα κάνει άλματα με ανταγωνιστικότητα και εξωστρέφεια.
--Τέλος η Ελλάδα που αναζητά προστασία και προστάτες. Στο εξής η Ελλάδα θα κερδίζει συμμάχους, νέους ρόλους στην περιοχή της και νέες αγορές στον κόσμο.
-- Τέλος η Ελλάδα που σαρωνόταν από κύματα λαθρομεταναστών και όπου κυριαρχούσε ο φόβος για την ασφάλεια του πολίτη. Στο εξής η Ελλάδα θα είναι φιλόξενη για όλους, αλλά και αυστηρή με όσους δεν σέβονται τα σύνορα και τους νόμους της. Και οι πολίτες θα νιώθουν την ασφάλεια που τους χρωστά η Πολιτεία.
-- Τέλος η εποχή που κάποιοι προσπαθούσαν να απαλλαγούν από την εθνική μας παράδοση κι από την πολιτιστική μας ταυτότητα, για να γίνουν τάχα «ψευτο-Ευρωπαίοι». Άλλους τους ενοχλούσε η σχολική ιστορία μας και προσπαθούσαν να την ξαναγράψουν με απίστευτες στρεβλώσεις. Άλλους του ενοχλεί η θρησκευτική παράδοση της Ορθοδοξίας. Τέλος όλα αυτά!
Δεν είναι ευρωπαϊκή προσέγγιση αυτή. Οι Ευρωπαίοι σέβονται τον εαυτό τους, την Ιστορία τους και την παράδοσή τους.
Παντού στον κόσμο, οι λαοί που προοδεύουν σέβονται και υπερασπίζονται την ταυτότητά τους και την εθνική τους κληρονομιά! Ενώ αυτοί που ξεχνούν ποιοι είναι, δεν προκόβουν, μένουν στο περιθώριο.
--Σε λίγο θα μπορούμε να πούμε, τέλος και η εποχή των μνημονίων! Όπου άλλοι καθόριζαν την πολιτική μας, γιατί οι ίδιοι δεν μπορούσαμε να περάσουμε ούτε μήνα χωρίς να μας δανείσουν. Στο εξής η Ελλάδα θα στέκεται με αξιοπρέπεια στα πόδια της, θα ορίζει την τύχη της και θα αποδεικνύει κάθε μέρα την αξιοπιστία της, αλλά και την ευθύνη που έχει απέναντι στο λαό της.
Κι αυτή η απαλλαγή από «το άγος και το άχθος» του υπερδανεισμού, θα είναι η σύγχρονη Απελευθέρωση της Ελλάδας! Και ο καλύτερος τρόπος να τιμήσουμε την Ανεξαρτησία μας και την Ελευθερία μας που τόσο δύσκολα κερδήθηκαν.
Αυτά πιστεύω. Για αυτά παλεύω. Σε αυτά σας θέλω όλους μαζί μου.
Αυτά ξεκινήσαμε να κάνουμε πράξη τον τελευταίο χρόνο.
Αυτά είμαι βέβαιος ότι θέλει ο Ελληνικός λαός.
Θέλω να πω ένα πολύ μεγάλο ευχαριστώ σε όσους με στήριξαν και με στηρίζουν. Και είναι πολλοί. Ένα μεγάλο ευχαριστώ στη δική μου παράταξη. Ένα μεγάλο ευχαριστώ στα άλλα κόμματα που συγκυβερνήσαμε τον τελευταίο χρόνο.
Η επιτυχία μας θα είναι όλων των Ελλήνων. Και για όλους τους Έλληνες. Ακόμα και για εκείνους που στέκονται εμπόδιο στις προσπάθειές μας.
Ακόμα και για εκείνους που σήμερα έχουν αγχωθεί, γιατί πόνταραν στην καταστροφή και βλέπουν να πλησιάζει η Ανάκαμψη.
Γι’ αυτό είμαστε υπερήφανοι για ό,τι κάνουμε.
Γιατί όταν θα επιτύχουμε, θα ωφεληθούν όλοι.
Τρία είναι τα μυστικά της επιτυχίας.
Τολμάμε για τη Νέα Ελλάδα.
Πιστεύουμε στον Έλληνα
Και ενώνουμε τους Έλληνες!
Σας ευχαριστώ πολύ.
Μοιραστείτε
Η ΣΕΛΙΔΑ ΜΑΣ ΣΤΟ FACEBOOK
Η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης συμβόλιζε για αρκετές δεκαετίες το πρόσωπο της αναπτυξιακής Ελλάδας. Το πρόσωπο του εξαγωγικού δυναμισμού και της εξωστρέφειας.
Όμως, τις τελευταίες δεκαετίες κι ενώ η Ελλάδα απολάμβανε μιαν ευημερία χτισμένη σε πήλινα πόδια, η Έκθεση Θεσσαλονίκης, έχασε και αυτή σιγά-σιγά τον αναπτυξιακό της χαρακτήρα…
Έχασε το εξαγωγικό της προσανατολισμό. Έγινε όλο και περισσότερο ο καθρέφτης του κρατισμού που κυριάρχησε. Μετεξελίχθηκε σε ευκαιρία για πρωθυπουργικές εξαγγελίες. Και για αντιπολιτευτική κριτική.
Έγινε έθιμο ο εκάστοτε πρωθυπουργός, από το βήμα αυτό, να εξαγγέλλει πως θα μοιράσει στην κοινωνία ένα πλεόνασμα που η οικονομία δεν μπορούσε να παράγει. Πώς θα μοιράσει δανεικά και επιδοτήσεις…
Κι από την πλευρά της αντιπολίτευσης, ακούγονταν αιτήματα για ακόμα περισσότερη αναδιανομή ενός πλεονάσματος που δεν υπήρχε. Για να μοιραστούν ακόμα περισσότερα δανεικά! Σε βάρος των επόμενων, όπως αποδείχθηκε, γενεών…
Υπήρξαν βέβαια, και φωτεινές εξαιρέσεις σε αυτό τον θλιβερό κανόνα. Αλλά όταν κάποιος πρωθυπουργός τολμούσε από το βήμα αυτό να πει την αλήθεια, ότι δεν υπάρχουν άλλα δανεικά για «αναδιανομή», τότε κύματα λαϊκισμού ξεσηκώνονταν εναντίον του. Και σχεδόν πάντα το πλήρωνε πολιτικά ακριβά…
Ξέρετε πολύ καλά τι σας λέω. Δεν έχουν περάσει και τόσα χρόνια από τότε…
Αλλά τώρα η Ελλάδα γυρίζει σελίδα. Η οικονομία της, μετά από έξι χρόνια ύφεση, γυρίζει σελίδα. Και η Έκθεση Θεσσαλονίκης, γυρίζει κι αυτή σελίδα.
Η Ελληνική οικονομία ξαναγίνεται ανταγωνιστική.
Και η Έκθεση Θεσσαλονίκης γίνεται ξανά το πρόσωπο αυτού του αναπτυξιακού προσανατολισμού. Γι’ αυτό θέλω να σας μιλήσω σήμερα:
Πρώτα για την ίδια την Έκθεση:
Ικανοποιήσαμε χρόνιο αίτημα της Θεσσαλονίκης και ενοποιήσαμε την ΔΕΘ με τη Helexpo. Λύσαμε τα μεταξύ τους προβλήματα κι έχουμε τώρα ένα δυναμικό φορέα για παρέμβαση στη διεθνή εκθεσιακή αγορά.
Φέτος, άλλωστε, παρατηρείται η πρώτη αναβάθμιση της Έκθεσης και με τις νέες συμμετοχές και με το διεθνές ενδιαφέρον και με τα εισιτήρια που αναμένονται να κοπούν. Κι αυτό είναι μόνο το ξεκίνημα της νέας εποχής…
Στη Θεσσαλονίκη κάναμε το μεγάλο βήμα μπροστά με την αναβάθμιση της Αλεξάνδρειας Ζώνης Καινοτομίας. Με νέο θεσμικό πλαίσιο και σε λίγες μέρες με νέα διοίκηση. Η Καινοτομία θα είναι κινητήρια δύναμη Ανάπτυξης από δω και μπρός. Και η Θεσσαλονίκη επίκεντρο της Ελληνικής Καινοτομίας.
Μεγάλη προτεραιότητά μας ακόμα, η αναβάθμιση του Λιμένα Θεσσαλονίκης. Σε συνδυασμό με το σιδηροδρομικό δίκτυο και τους αποθηκευτικούς χώρους, το λιμάνι της Θεσσαλονίκης μπορεί να γίνει το επίνειο ολόκληρης της Βαλκανικής ενδοχώρας.
Ακόμα, η πλήρης ανακαίνιση – ουσιαστική και αισθητική - των 12 πυλών εισόδου της χώρας, που περνάνε στη δικαιοδοσία του Υπουργείου Μακεδονίας Θράκης και αναβαθμίζονται για να γίνουν εικόνα αντάξια της χώρας μας στον επισκέπτη. Θωρακίζονται, επί τέλους, με σύγχρονο εξοπλισμό, για να ελεγχθεί το λαθρεμπόριο. Επίσης, δίνουμε συνεχώς ειδική έμφαση, προκειμένου να ενισχυθεί η επιχειρηματικότητα στη Μακεδονίας μας και στη Θράκη. Ώστε να έχουν άμεση πρόσβαση στην κυβέρνηση οι επιχειρηματίες της Βορείου Ελλάδος. Κι άμεση πρόσβαση επίσης, στα επιχειρησιακά προγράμματα και στα κοινοτικά προγράμματα. Γι’ αυτό ανασυστήθηκε, το Υπουργείο Μακεδονίας-Θράκης: για λόγους Εθνικούς, αλλά και Αναπτυξιακούς.
Ανάπτυξη σημαίνει ασφάλεια, σταθερότητα και ευημερία. Αλλά σταθερότητα σημαίνει ότι δεν γίνονται ανεκτές, ούτε προκλήσεις, ούτε αλυτρωτισμοί από γειτονικά κράτη...
Εμείς πρώτοι θέλουμε να βοηθήσουμε τους γείτονές μας. Αλλά την Ιστορική ταυτότητα της Ελληνικής Μακεδονίας δεν τη διαπραγματευόμαστε!
Εμείς πρώτοι τους τείνουμε χέρι φιλίας και αναζητούμε κοινή προοπτική ανάπτυξης. Αλλά με μονομερείς προκλήσεις, η φιλία δεν μπορεί να σταθεί και συνεργασία δεν μπορεί να υπάρξει. Το λέω όσο γίνεται πιο απλά. Ελπίζω να το καταλάβουν.
Τέλος, στο χώρο της Θεσσαλονίκης, αναβιώσαμε τo έργo του Μετρό. Λύνουμε το ένα πρόβλημα μετά το άλλο, με πιο πρόσφατο το πρόβλημα με τα πολύ σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα στο χώρο των εργασιών του Μετρό.
Ο ρόλος τη Μακεδονίας μας και της ακριτικής Θράκης, ξεπερνά τα ελληνικά σύνορα. Μπορεί να γίνει εφαλτήριο Ανάπτυξης για όλα τα Βαλκάνια. Κι αυτό θα επιδιώξουμε: Με επιχειρησιακά σχέδια που ήδη καταρτίζουμε κι εντάσσουμε στο νέο ΕΣΠΑ. Και – προσέξτε - σε απόλυτη συνεργασία με τους παραγωγικούς φορείς και τα Επιμελητήρια Βορείου Ελλάδος.
Η μάχη για εξωστρέφεια αρχίζει από δω και εδώ πρέπει να κερδηθεί πριν απ’ όλα…
Γι’ αυτό θα σας μιλήσω, λοιπόν, σήμερα.
Για τη μάχη που δίνουμε να χτίσουμε τη Νέα Ελλάδα του αύριο…
Όχι για το χθες που αφήνουμε οριστικά πίσω.
* Ρωτάνε κάποιοι:
-- Θα πάρουν τέλος οι ταλαιπωρίες του Ελληνικού λαού, μετά από έξι χρόνια συνεχούς ύφεσης, ανεργίας και λουκέτων;
Απαντώ: αυτή τη στιγμή όλοι οι διεθνείς οργανισμοί συμφωνούν ότι ο επόμενος χρόνος, το 2014, θα είναι έτος Ανάκαμψης για την Ελληνική Οικονομία!
Άλλωστε, τα σημάδια ότι η Ελλάδα άλλαξε πορεία τον τελευταίο χρόνο, τα βλέπουν όλοι, ακόμα και οι πιο σκληροί επικριτές της χώρας μας. Όλοι εκτός από κάποιους δικούς μας εδώ, μέσα στην Ελλάδα…
Δεν είναι βέβαιο ότι δεν τα βλέπουν. Βέβαιο είναι ότι δεν θέλουν να τα δουν! Και δεν θέλουν να παραδεχθούν ότι η χώρα αφήνει πίσω οριστικά το χθες.
Γιατί οι ίδιοι είναι οι κολλημένοι στο χθες.
*Ρωτάνε κάποιοι:
-- Αλλάξαμε, πράγματι, σελίδα;
Πριν σας απαντήσω σας καλώ να αναλογιστείτε:
Σκεφτείτε που ήμασταν πέρσι τέτοιον καιρό και που είμαστε σήμερα.
Πέρσι, οι περισσότεροι στο εξωτερικό προεξοφλούσαν την έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ. Σήμερα οι ίδιοι προεξοφλούν το ακριβώς αντίθετο: την έξοδο της Ελλάδας από την ύφεση και τη βέβαιη παραμονή της στο ευρώ!
Η Ελλάδα τηρεί πλέον τα συμφωνηθέντα και πιάνει τους στόχους της. Το μόνο που χρειάζεται είναι να τηρήσουν τα συμφωνηθέντα και οι δανειστές.
Πιάνουμε φέτος πρωτογενές πλεόνασμα. Πάμε δηλαδή καλύτερα από το στόχο που είχε τεθεί. Δεν θα χρειαστούν άλλα μέτρα πέρα απ’ ό,τι συμφωνήθηκε ήδη. Άλλωστε μια νέα μετρολογία δεν την αντέχει πια η οικονομία μας.
Αναλογιστείτε και κάτι ακόμα: Πριν ένα χρόνο, η Ελλάδα ήταν ακόμα μοναδική πηγή αστάθειας για την Ευρώπη, μέσα σε μια, λίγο ως πολύ, σταθερή περιοχή.
Σήμερα τα πράγματα έχουν πλήρως αντιστραφεί: η Ελλάδα είναι μια μοναδική νησίδα σταθερότητας, μέσα σε μια όλο και πιο ασταθή περιοχή, που όλοι γνωρίζουν ότι κινδυνεύει να αναφλεγεί.
Η Ελλάδα μπορεί πλέον, μαζί με άλλες χώρες, όπως η Κύπρος και το Ισραήλ, να αποτελέσουν έναν άξονα σταθερότητας και σταθεροποίησης σε ολόκληρη την περιοχή μας.
Θα μπορούσαμε να το πούμε αυτό, αν πέρσι είχαμε βγει από το ευρώ κι είχαμε γίνει κράτος-παρίας; Θα μπορούσαμε να το πούμε, αν ήμασταν σήμερα απομονωμένοι από εταίρους και συμμάχους;
Πέρσι από το χώρο αυτό – στις δύσκολες στιγμές που τότε περνούσε η χώρα μας - σας υποσχέθηκα δύο πράγματα: Ότι δεν θα αφήσουμε την Ελλάδα να βγει από το ευρώ, κι ας το ήθελαν τότε πολλοί. Κι ότι θα ξανακάνουμε την Ελλάδα ισχυρή και υπολογίσιμη. Κι ας μην το πίστευαν τότε παρά ελάχιστοι…
Σήμερα, ένα χρόνο αργότερα, πάλι από το χώρο αυτό, σας λέω, ότι αποτρέψαμε την έξοδο της χώρας μας από την ευρωζώνη και ότι η Ελλάδα σήμερα είναι πολύ πιο υπολογίσιμη στην περιοχή της. Και στο μέλλον – θα το δούμε, εδώ θα είμαστε - θα γίνει ακόμα πιο υπολογίσιμη και ισχυρή.
* Κάποιοι επιμένουν να ρωτούν, παρ’ όλα αυτά:
-- Τι χειροπιαστό έγινε μέσα στην Ελλάδα και μπορούμε να είμαστε αισιόδοξοι ότι θα έλθει η Ανάκαμψη του χρόνου;
-Πρώτον, ανακεφαλαιοποιήθηκε το τραπεζικό μας σύστημα. Η Ελληνική οικονομία ασφυκτιά εδώ και δυόμιση χρόνια χωρίς τραπεζική ρευστότητα. Ακόμα και βιώσιμες, ανταγωνιστικές, υγιείς επιχειρήσεις κινδυνεύουν να κλείσουν. Αυτό συνέβαλε πολύ στο να συνεχιστεί η ύφεση επί έξι χρόνια..
Τώρα αυτό παίρνει τέλος. Με την ανακεφαλαίωση των τραπεζών, η ρευστότητα θα αρχίσει να επιστρέφει. Και με την αξιολόγηση που ολοκληρώνεται τώρα από την εταιρία Blackrock, το Ελληνικό τραπεζικό σύστημα θα είναι πλέον από τα πιο θωρακισμένα της Ευρώπης!
Κι ακόμα, μέχρι το τέλος του χρόνου, θα εκταμιευθούν προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις και εξαγωγικές εταιρίες, 1,5 δισεκατομμύριο ευρώ που ήδη εξασφαλίσαμε ως εργαλείο ρευστότητας. Και ήδη εξασφαλίζουμε κι άλλα.
Επίσης, αλλάζουμε τα κριτήρια του «Τειρεσία». Ώστε να δοθεί νέα ευκαιρία σε εταιρίες που μπήκαν στον «Τειρεσία» στις ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες της κρίσης. Ήδη πενταπλασιάζεται το όριο των ακάλυπτων επιταγών που οδηγούν μια εταιρία στον «Τειρεσία». Και μειώνεται στο μισό ο χρόνος αποκλεισμού της…
-Δεύτερον, επιστρέφουν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου στον ιδιωτικό τομέα! Επί τέσσερα χρόνια το δημόσιο δεν πλήρωνε τους ιδιώτες. Αλλά τους ζητούσε εκείνοι να είναι συνεπείς απέναντί του και να πληρώνουν τη φορολογία τους. Το κράτος χρωστούσε σε ιδιώτες πληρωμές τιμολογίων, προμήθειες οργανισμών, εφάπαξ, επιστροφές φόρων. Τώρα ξεπληρώνονται μέσα σε ένα χρόνο 8 δισεκατομμύρια περίπου, όσα το κράτος άφησε απλήρωτα μέσα σε τέσσερα χρόνια. Κι αυτό δίνει πολύτιμες ανάσες ρευστότητας σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
- Τρίτον, εφαρμόζονται σαρωτικές μεταρρυθμίσεις που έπρεπε να είχαν γίνει από χρόνια, μεταρρυθμίσεις που σε άλλες χώρες έχουν ολοκληρωθεί με επιτυχία εδώ και δεκαετίες. Σπάνε καρτέλ, ανοίγουν κλειστά επαγγέλματα, σπάει και η γραφειοκρατία καθώς και κυκλώματα διαφθοράς, τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα:
Ψηφίστηκε αληθινά επαναστατικός επενδυτικός νόμος που θεσπίζει μία, ενιαία αδειοδοτική αρχή κι έτσι παρακάμπτονται χιλιόμετρα γραφειοκρατίας! Ακόμα υποχρεώνει το κράτος να απαντήσει μέσα σε λίγο χρόνο σε κάθε επενδυτική πρόταση. Αν δεν το κάνει, τότε η πρόταση θεωρείται ότι εγκρίθηκε και μπορεί να ξεκινήσει. Παραμερίζεται έτσι ένα τεράστιο εμπόδιο που έδιωχνε επιχειρηματίες, έδιωχνε επενδύσεις και θέσεις εργασίας…
Πήγαμε κι ένα βήμα πιο πέρα: για τις άδειες εγκατάστασης και λειτουργίας θεσπίζεται μια απλή υπεύθυνη δήλωση και ο έλεγχος θα γίνεται από ειδικές πιστοποιημένες ιδιωτικές εταιρίες, που εκείνες θα ελέγχονται από το κράτος.
Πέρα από το ξεμπλοκάρισμα των επενδύσεων, αρχίζει να μπαίνει τάξη στα δημόσια νοσοκομεία, όπου το υλικό το πλήρωνε ο Έλληνας φορολογούμενος τέσσερις και πέντε και έξι φορές περισσότερο απ’ ό,τι πλήρωναν ξένα νοσοκομεία! Βάλαμε τέλος σε αυτό.
Αρχίζει να μπαίνει τάξη στο σύστημα προμηθειών του δημοσίου. Το πάρτι που γινόταν εκεί το ξέρετε. Τέρμα όλα αυτά.
Αρχίζει να μπαίνει τάξη στο ασφαλιστικά ταμεία. Ανακαλύψαμε και κόψαμε δεκάδες χιλιάδες συντάξεις-μαϊμού. Βάλαμε τέλος και στο άλλο πάρτι των επιτήδειων που εισέπρατταν προνοιακά επιδόματα για αναπηρίες που δεν είχαν! Ολόκληρες περιοχές της χώρας είχαν γεμίσει από «ψευτο-τυφλούς» που έπαιρναν επιδόματα, ενώ έβλεπαν καλύτερα απ’ όλους μας! Τέρμα και σ’ αυτά…
Και οι συντάξεις των δημοσίων υπαλλήλων βγαίνουν πια σε πέντε ή έξι μήνες. Όχι σε ένα χρόνο ή παραπάνω. Και από τον πρώτο μήνα παίρνουν τη μισή τους σύνταξη, μέχρι να γίνει η εκκαθάριση και να πάρουν και την υπόλοιπη αναδρομικά. Ήδη πάνω από 7,5 χιλιάδες νέοι συνταξιούχοι έχουν αρχίσει να πληρώνονται με το νέο σύστημα…
Μπαίνει τάξη και στη δημόσια ασφάλεια. Σιγά-σιγά καθαρίζουν τα κέντρα των πόλεων που είχαν καταληφθεί από λαθρομετανάστες. Είχαμε και τους πρώτους μαζικούς επαναπατρισμούς. Για πρώτη φορά εδώ και πολύ καιρό, συμπληρώσαμε ένα χρόνο, στη διάρκεια του οποίου αυτοί που μπήκαν λαθραία στη χώρα μας, είναι πολύ λιγότεροι απ’ όσους έφυγαν οριστικά. Αντιστρέψαμε την τάση! Αλλά κι εδώ μένουν πολλά να γίνουν ακόμα.
Θέλω να συγχαρώ την Αστυνομία μας και το Λιμενικό Σώμα για την υπεράνθρωπη προσπάθειά τους. Αυτοί οι άνθρωποι παίρνουν λιγότερα χρήματα απ’ ό,τι στο παρελθόν και κάνουν στο ακέραιο το καθήκον τους. Τους οφείλουμε πολλά. Και η Πολιτεία δεν θα είναι αγνώμων απέναντί τους…
Ακόμα, όπως τελειώνει το παρεμπόριο, έτσι τελειώνει και το λαθρεμπόριο της μίζας για τους χιλιάδες μικροπωλητές, από αρπαχτικά που δυστυχώς υπάρχουν σε πολλούς δήμους. Ήδη, έδωσα εντολή χθες στον υπουργό Εσωτερικών και άρχισε η δίωξή τους…
Μπαίνει και τάξη στο φορολογικό σύστημα. Για πρώτη φορά οδηγούμαστε σε φορολογία απλή και δίκαιη με διεύρυνση της φορολογικής βάσης. Δεν έχουμε φτάσει ακόμα εκεί. Αλλά προς τα κει πάμε. Πρέπει να πω ότι φέτος είναι μια πολύ δύσκολη χρονιά για όλους. Οι πολίτες καλούνται να πληρώσουν δυσβάστακτους φόρους. Όμως, αυτό θα είναι μόνο για φέτος. Γιατί μέσα στο 2013, καλούνται όλοι να πληρώσουν υπόλοιπα φόρων από τα τρία τελευταία χρόνια! Κι αυτό τους έχει επιβαρύνει πάρα πολύ. Δημιουργήσαμε όλες τις δυνατές διευκολύνσεις. Βάλαμε πολλές δόσεις. Αλλά γνωρίζουμε ότι η επιβάρυνση είναι δυσβάστακτη…
Όμως είναι μόνο για φέτος. Να τελειώνουμε! Από την επόμενη χρονιά, θα πληρώνουν όλοι πολύ πιο λογικά ποσά. Κι όσο πηγαίνουν καλά τα έσοδα και πιάνουμε τους στόχους, τόσο θα μειώνονται οι φορολογικές επιβαρύνσεις. Στόχος μας είναι και παραμένει: να πληρώνουν όλοι από λίγα και ανάλογα με τις δυνάμεις τους. Όχι να συνθλίβονται οι αδύναμοι και να ξεφεύγουν πάντα οι ισχυροί.
Και να ελαφρύνουμε τελικά την επιβάρυνση της μεσαίας τάξης που είναι η ατμομηχανή της οικονομίας. Και η ραχοκοκαλιά και της κοινωνίας και της δημοκρατίας.
Πρόθεσή μου είναι και παραμένει ο ενιαίος συντελεστής φόρου επιχειρήσεων 15%. Αυτό θα το πετύχουμε μόλις σταθεροποιήσουμε τα πρωτογενή μας πλεονάσματα. Και ΦΠΑ χαμηλότερο από τον τωρινό για τα περισσότερα είδη. Άλλωστε, κάναμε ήδη το πρώτο βήμα με τη μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση από το 23% στο 13%. Αυτό έδωσε ανάσα σε 10αδες χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Έσωσε θέσεις εργασίας. Σε αρκετές περιπτώσεις μείωσε και τις τιμές. Και φέρνει άνοδο των φορολογικών εισπράξεων. Διότι εντάθηκαν, στο μεταξύ, και οι έλεγχοι.
Για πρώτη φορά, η φοροδιαφυγή, αρχίζει να χτυπιέται αποφασιστικά και να υποχωρεί. Έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας. Αλλά έχουμε πια τα πρώτα χειροπιαστά αποτελέσματα. Και μόνο έτσι θα μειώσουμε τελικά και τη συνολική επιβάρυνση. Γιατί όποιος κλέβει το κράτος, κλέβει τον διπλανό του. Κι όποιος κλέβει το κράτος, εμποδίζει να μειωθεί η επιβάρυνση όλων.
-Το επόμενο χειροπιαστό επίτευγμα είναι ότι για πρώτη φορά επιτυγχάνουμε πρωτογενές πλεόνασμα. Δηλαδή καλύπτουμε μόνοι μας τις τρέχουσες ανάγκες του προϋπολογισμού, πέρα από τους τόκους και τα χρεολύσια, χωρίς να ζητάμε πρόσθετα δανεικά. Σταματάει η Ελλάδα να βγαίνει για νέα δανεικά για να καλύψει τις ανάγκες της. Για πρώτη φορά εδώ και πάρα πολλά χρόνια…
Πρωτογενές πλεόνασμα σημαίνει ότι στέκεται η χώρα στα πόδια της. Πρωτογενές πλεόνασμα σημαίνει ότι μετά το τέλος του χρόνου θα επιτύχουμε νέα ελάφρυνση του χρέους, όπως έχουν δεσμευτεί οι δανειστές μας. Πρωτογενές πλεόνασμα σημαίνει ότι η Ελλάδα όχι απλώς πιάνει τους στόχους της αλλά και τους ξεπερνά. Πρωτογενές πλεόνασμα είναι το πρώτο αποφασιστικό βήμα για να βγούμε από τη μνημονιακή πολιτική.
Πρωτογενές πλεόνασμα, όμως σημαίνει και κάτι ακόμα: ότι το 70% απ’ αυτό θα πάει για ελάφρυνση των αδικιών που έχει υποστεί η κοινωνία. Αυτό το συμφωνήσαμε και αυτό θα κάνουμε από τις αρχές του 2014.
Ύψιστη προτεραιότητα είναι να δώσουμε μια ανακούφιση στους χαμηλοσυνταξιούχους. Επόμενη προτεραιότητα να δώσουμε μια ανακούφιση στους ένστολους. Χαμηλοσυνταξιούχοι, ένστολοι, πετρέλαιο, θα δούμε. Εξαρτάται από το πόσο θα είναι το πρωτογενές πλεόνασμα.
Αυτή τη στιγμή δεν ξέρουμε πόσο θα είναι. Ξέρουμε όμως, ότι θα υπάρξει. Και είμαστε αποφασισμένοι να το χρησιμοποιήσουμε, για να ανακουφίσουμε την κοινωνία.
--Ρωτούν κάποιοι: Πόσο πιθανό είναι το πρωτογενές πλεόνασμα φέτος;
Απαντώ: Φέτος, στο επτάμηνο, είχαμε ήδη πρωτογενές πλεόνασμα 1,1 δισεκατομμύριο! Χωρίς να υπολογίζω τις επιστροφές τόκων από τα ελληνικά ομόλογα που διακρατούν οι κεντρικές τράπεζες. Κι ακόμα δεν έχουν μπει τα αποτελέσματα του Αυγούστου που φαίνονται ήδη πολύ ενθαρρυντικά, λόγω αυξημένων εσόδων από τον τουρισμό.
Με ρώτησαν προχθές δυο νέα παλικάρια: Πρόεδρε, πλησιάζει επιτέλους η Ανάκαμψη; Απαντώ από εδώ δημόσια:
-Ήδη, η ύφεση φέτος, θα είναι μικρότερη απ’ όσο την υπολόγιζαν. Η ίδια η ΕΛΣΤΑΤ επισήμως ανακοίνωσε χθες ότι το δεύτερο τρίμηνο η ύφεση ήταν 3,8% κι όχι 4,6% που προέβλεπαν.
Προσέξτε: φέτος είναι η πρώτη φορά που στα μέσα της χρονιάς, η ύφεση εκτιμάται επισήμως ότι θα είναι μικρότερη απ’ ότι την είχαν υπολογίσει αρχικά. Μέχρι τώρα συνέβαινε το αντίθετο! Κι αυτό δείχνει ότι η τάση της οικονομίας μας γυρίζει προς τα πάνω. Από χθες το επισημαίνουν όλοι οι διεθνείς οργανισμοί και ο παγκόσμιος τύπος.
-Κι ακόμα, ο δείκτης μεταποίησης ανεβαίνει για έκτο κατά σειρά μήνα συνεχώς. Ήδη πλησιάζει επίπεδα που δείχνουν ότι σταματά η ύφεση.
-Επίσης, υπάρχουν όλο και περισσότερες ενδείξεις ότι η αύξηση της ανεργίας φρέναρε. Κι ότι οι νέες θέσεις εργασίας που δημιουργούνται αρχίζουν να εξισορροπούν ή και να ξεπερνούν όσες χάνονται. Η επιβράδυνση της ανεργίας έχει ήδη καταγραφεί. Οι μετρήσεις που έχουμε σε πραγματικό χρόνο, δείχνουν ότι η τάση αντιστρέφεται.
-Επί πλέον, ο τουρισμός σημειώνει φέτος άνοδο ρεκόρ! Υπολογίζεται ότι οι αφίξεις θα φθάσουν ή και θα ξεπεράσουν τα 18 εκατομμύρια! Πρώτη φορά τόσοι τουρίστες στην Ελλάδα. Υπολογίζεται επίσης ότι πάνω από 11 δισεκατομμύρια θα είναι τα άμεσα έσοδα από τον τουρισμό φέτος. Και πάνω από τα τριάντα τα έμμεσα έσοδα. Με σοβαρές ενδείξεις ότι θα υπάρξει μια πρωτόγνωρη επέκταση της τουριστικής περιόδου. Τέτοια επίπεδα δεν είχαν προϋπολογιστεί στις αρχές της χρονιάς και δεν έχουν συμβεί ξανά ποτέ στην πατρίδα μας.
-Κι ακόμα, τα μεγάλα έργα που είχαν σταματήσει εδώ και χρόνια, έστησαν ξανά τα εργοτάξιά τους και ανεβάζουν στροφές. Πράγμα που σημαίνει νέες θέσεις εργασίας, εισόδημα και έσοδα.
-Τέλος, για πρώτη φορά εδώ και καιρό έχουμε και τις πρώτες εμπορικές τράπεζες να ανακοινώνουν χαμηλότερα επιτόκια χορηγήσεων. Πράγμα που σημαίνει ότι βρισκόμαστε πια κοντά στην επιστροφή ρευστότητας στην άνυδρη αγορά.
Στο τέλος του χρόνου, η Ελλάδα είμαι αισιόδοξος ότι θα βρεθεί με πρωτογενές πλεόνασμα και με την οικονομία να ανεβάζει συνεχώς στροφές και να βγαίνει από την ύφεση.
Θα σας πω και μια προσωπική εμπειρία:
Πριν από λίγο καιρό, ο Φινλανδός Πρωθυπουργός είπε παρουσία μου στο Ελσίνκι, ότι πριν από είκοσι χρόνια - όταν και η χώρα του περνούσε αντίστοιχη δοκιμασία όπως η Ελλάδα σήμερα – ο ίδιος κατάλαβε πως άρχισε η δική τους ανάκαμψη, όταν ανακοινώθηκε η πρώτη μεγάλη παραγγελία στα ναυπηγεία της χώρας. Εμείς έχουμε πολλαπλές τέτοιες ενδείξεις:
Δεκάδες μεγάλες ξένες επιχειρήσεις έχουν εκφράσει επενδυτικό ενδιαφέρον για την Ελλάδα μόνο τους τελευταίους μήνες. Οι εκπρόσωποι ή οι διοικήσεις μερικών απ’ αυτές ζήτησαν να με δουν και τους δέχθηκα όλους.
Μόνο τελευταία δέχθηκα Προέδρους κολοσσών όπως η Phillip Morris, η Nestle, η Procter&Gamble και η BIC. Αρκετές ανακοίνωσαν ήδη επενδύσεις.
Άλλες εξετάζουν διάφορα επενδυτικά σχέδια. Αναφέρω μόνον ενδεικτικά τα σημαντικότερα: την IBM, τη SAP τη Hewlett- Packard, τη Huawei, τη ZTE και τη Nokia.
Άλλες δημιουργούν ή μεταφέρουν ερευνητικά κέντρα στη χώρα μας.
Άλλες ξεκινούν πιλοτικά προγράμματα εργασιών και διαμετακομιστικών κόμβων.
Άλλες ξεκινούν συνεργασία με ελληνικά πανεπιστήμια. Άλλες ξεκινούν νέες παραγωγικές δραστηριότητες. Ενώ μεγάλοι ξένοι κολοσσοί, όπως η Samsung και η Citrix, εξαγόρασαν ελληνικές τεχνολογικές επιχειρήσεις.
Εξαγορές και επενδύσεις από ξένους ομίλους σε ελληνικές επιχειρήσεις τεχνολογίας πλησιάζουν τα 700 εκατομμύρια μόνο φέτος!
Κι ακόμα πολλές ελληνικές επιχειρήσεις ξεκίνησαν επενδυτικά προγράμματα. Στο πρώτο εξάμηνο του 2013 είχαμε αύξηση των ελληνικών επενδυτικών προτάσεων κατά 40%!
Και τέλος, κερδίσαμε τον ΤΑΡ, το αγωγό φυσικού αερίου που συνδέει το Αζερμπαϊτζάν με τη Νότια Ευρώπη και την Ιταλία περνώντας κυρίως από την Ελλάδα. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη επένδυση υποδομής που έγινε τα τελευταία πολλά χρόνια σε ολόκληρη τη Νότια Ευρώπη. Και βάζει την Ελλάδα για τα καλά στη «γεωπολιτική των αγωγών». Θα δημιουργήσει πάνω από 10 χιλιάδες θέσεις εργασίας. Χώρια τα άμεσα και τα έμμεσα έσοδα στο δημόσιο.
Ο αντίστοιχος καλός οιωνός της ανάκαμψης -δηλαδή ό,τι ήταν για τον Φινλανδό Πρωθυπουργό η πρώτη παραγγελία στα ναυπηγεία τους - είναι για μένα η αναγγελία του ΤΑΡ!
Γιατί πάνω απ’ όλα, αυτή τη στιγμή, αποτελεί ψήφο εμπιστοσύνης για την Ελλάδα. Θα κερδίζαμε αυτό το μεγάλο επενδυτικό σχέδιο – και μάλιστα με σκληρό ανταγωνισμό από άλλες χώρες – αν δεν είχε αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη στις προοπτικές της Ελληνικής οικονομίας;
Ρωτούν κάποιοι: θα περιμένουμε λοιπόν να έλθει η Ανάκαμψη; Ή κάνουμε κάτι από τώρα για να ανακουφίσουμε όσους ήδη υποφέρουν;
Απαντώ: Κάνουμε πολλά για να δώσουμε ανακούφιση από τώρα. Αναφέρω μόνο δύο από δεκάδες προγράμματα:
Την επιδότηση 45 χιλιάδων νέων που πρωτο-μπαίνουν στην αγορά εργασίας. Θα μπορούν να δουλέψουν σε επιχειρήσεις για να αποκτήσουν εμπειρία για 5 μήνες. Με την αμοιβή της μαθητείας τους πληρωμένη από ειδικά ευρωπαϊκά προγράμματα. Ψάξαμε, τα βρήκαμε και ήδη δουλεύουν. Κι εφ’ όσον προσληφθούν, θα καλύπτονται οι εργοδοτικές τους εισφορές για τον επόμενο χρόνο. Την επόμενη χρονιά, το 2014, το πρόγραμμα αυτό, που ήδη σημειώνει μεγάλη επιτυχία, θα επαναληφθεί για 75 χιλιάδες νέους.
Και ακόμα, απορροφήσαμε ήδη το 2013 γύρω στις 50 χιλιάδες ανέργους σε κοινωφελή εργασία, από οικογένειες που δεν έχουν κανένα εργαζόμενο! Το πρόγραμμα θα επαναληφθεί και το 2014 για άλλους 50 χιλιάδες αντίστοιχους.
Και ακόμα, για πρώτη φορά, δίνουμε στοιχειώδη ασφάλιση σε αυτοαπασχολούμενους που έκλεισαν οι επιχειρήσεις τους και έμειναν ανασφάλιστοι. Και σε προστατευόμενα μέλη της οικογένειάς τους. Σε πρώτη φάση, το πρόγραμμα θα καλύψει τις βασικές ανάγκες δεκάδων χιλιάδων. Αλλά θα επεκταθεί και στο νέο ΕΣΠΑ και θα καλύψει και περισσότερες ανάγκες ασφαλιστικής περίθαλψης.
Δεν καθόμαστε λοιπόν, με σταυρωμένα χέρια να περιμένουμε την Ανάκαμψη. Δουλεύουμε για να έλθει όσο γίνεται γρηγορότερα. Αλλά ενισχύουμε το δίχτυ κοινωνικής προστασίας από σήμερα, όπου και όπως μπορούμε.
* Μας λένε ύστερα κάποιοι: και με το χρέος μας τι γίνεται;
Το χρέος μας, φίλες και φίλοι, είχε εκτοξευθεί, όπως συμβαίνει σε όλες τις χώρες που χρεοκοπούν. Και καταφέραμε όχι μόνο να το συγκρατήσουμε, αλλά και να μειώσουμε το κόστος εξυπηρέτησής του, δηλαδή τους τόκους.
Ξέρετε πόσο πληρώναμε για τόκους την προηγούμενη δεκαετία; 10 δισεκατομμύρια κατά μέσον όρο!
Ξέρετε πόσο πληρώναμε το 2009; Γύρω στα 13 δισεκατομμύρια.
Ξέρετε πόσο θα πληρώναμε τώρα, αν δεν είχε μεσολαβήσει το κούρεμα; Κοντά στα 20 δισεκατομμύρια!
Ξέρετε πόσο θα πληρώσουμε φέτος; Γύρω στα εξίμιση δισεκατομμύρια!
Κι αυτό θα πέσει κι άλλο τα επόμενα χρόνια.
Γιατί; Διότι όχι μόνο κόψαμε χρέος, αλλά μας μείωσαν και τα επιτόκια στο χρέος που παρέμεινε.
Ξέρετε πόσο χρέος κόψαμε ήδη; Πάνω από 125 δισεκατομμύρια!
Και με την αναστολή πληρωμής τόκων και χρεολυσίων που υπογράψαμε πέρσι το Νοέμβριο, η συνολική περικοπή χρέους φτάνει, ονομαστικά τα 145 δισεκατομμύρια!
Πρόκειται για το μεγαλύτερο κούρεμα χρέους που έχει γίνει ποτέ στην Ιστορία. Οπουδήποτε στον κόσμο.
Και το πιο σημαντικό. Χωρίς να μεσολαβήσει χρεοκοπία! Στοχείλος είχαμε φτάσει...
Γιατί αν μεσολαβούσε χρεοκοπία, όπως συνέβη με την Αργεντινή, που μας την εμφάνιζαν κάποιοι ως «παράδειγμα προς μίμηση», μια «αργεντινέζικη» χρεοκοπία θα μας κυνηγούσε για χρόνια! Όπως συνέβη με την Αργεντινή, που ακόμα την κυνηγά η χρεοκοπία της εκείνη…
Αλήθεια, ξέρετε πόσο χρέος έκοψε η Αργεντινή; Μετά από τρομερές ταραχές, κι αφού έφτασε στο χείλος του εμφυλίου επί τρία χρόνια, η Αργεντινή κατάφερε να κουρέψει μονομερώς 65 δισεκατομμύρια χρέους.
Εμείς, μέσα σε λιγότερο από εννιά μήνες, κόψαμε πέρσι πάνω από τα διπλά!
Ξέρετε πόσο ήταν το χρέος μας το 2009; 299 δισεκατομμύρια ευρώ. Στο μεταξύ δανειστήκαμε τεράστια ποσά, για να πληρώσουμε τεράστια ελλείμματα. Που έγιναν ακόμα πιο μεγάλα, λόγω της μακροχρόνιας ύφεσης που μεσολάβησε. Κι ύστερα δανειστήκαμε κι άλλα γιατί είχαν καταρρεύσει οι τράπεζές μας.
Παρ’ όλα αυτά, ξέρετε πόσο είναι το χρέος μας σήμερα; 321 δισεκατομμύρια! Κι αν αφαιρέσετε τα 16 και πλέον που θα πάρουμε πίσω από την επανακεφαλαίωση των τραπεζών, το καθαρό χρέος μας είναι 305 δισεκατομμύρια!
Είμαστε η μόνη χώρα στον κόσμο που έφτασε στο χείλος της χρεοκοπίας, δανείστηκε, ξανά-δανείστηκε και το καθαρό της χρέος αυξήθηκε ελάχιστα!
Ουσιαστικά έχουμε ελέγξει την διόγκωση του χρέους!
Σε κάθε περίπτωση, το ποσό που θεωρούν ότι «αποκλίνει» για να θεωρηθεί το χρέος βιώσιμο, είναι ελάχιστο.
Άλλωστε, η Ελλάδα δεσμεύτηκε να πιάσει πρωτογενές πλεόνασμα και οι δανειστές της δεσμεύτηκαν να της δώσουν πρόσθετες ελαφρύνσεις για να καλυφθεί και αυτή η απόκλιση, που όλοι συμφωνούν ότι είναι πλέον απολύτως αντιμετωπίσιμη.
Συμπέρασμα: αυτή η συζήτηση «περί βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους», γίνεται μεταξύ των δανειστών μας και αφορά το πώς θα μας βοηθήσουν περισσότερο, εφ’ όσον εμείς κάνουμε αυτό που έχουμε αναλάβει, δηλαδή να έχουμε πρωτογενές πλεόνασμα φέτος. Κι εφ’ όσον συνεχίσουμε να εφαρμόζουμε τις διαρθρωτικές αλλαγές. Πράγματα που ήδη κάνουμε, έτσι κι αλλιώς.
Είναι μια συζήτηση που πρέπει να τελειώσει το ταχύτερο, γιατί αποτελεί την τελευταία τροχοπέδη για να υπάρξουν μεγάλες επενδύσεις στην ελληνική οικονομία.
Επιμένουν, λοιπόν, κάποιοι: Εντάξει! Πιάνουμε το πρωτογενές πλεόνασμα και ελέγχουμε το χρέος μας. Τι σημαίνει αυτό; Και γιατί αυτό είναι σημαντικό;
Απαντώ: Σημαίνει απλά, ότι βγαίνουμε από τη μνημονιακή εποχή!
Γι’ αυτό η φετινή χρονιά ήταν η πιο δύσκολη, η πιο κρίσιμη. Και τελικά αποδείχθηκε η πιο επιτυχής.
Ήταν η πιο δύσκολη, όπως είχαμε προειδοποιήσει. Γιατί η Ελλάδα πλήρωσε μαζεμένες όλες τις αμαρτίες του παρελθόντος.
Ήταν η πιο κρίσιμη, όπως επίσης είχαμε προειδοποιήσει. Γιατί γύρισε η τάση και η Ελλάδα απέδειξε ότι μπορεί να τα καταφέρει. Κι αυτό το αναγνωρίζουν όλοι.
Κι ήταν η πιο επιτυχημένη, γιατί η Ελλάδα έκανε τη μεγαλύτερη δημοσιονομική προσαρμογή που έγινε ποτέ.
Και πέτυχε τη μεγαλύτερη μείωση ελλείμματος που έχει επιτευχθεί ποτέ.
Και πήρε το μεγαλύτερο κούρεμα χρέους που έχει γίνει ποτέ.
Και απέφυγε τη χρεοκοπία, με τη βοήθεια των εταίρων της, με τρόπο που δεν έχει γίνει ποτέ!
Και κατάφερε να εφαρμόσει το πιο σαρωτικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων που έχει γίνει ποτέ.
Και σήμερα έχει περάσει στο αντίθετο άκρο απ’ αυτό που βρισκόταν μέχρι πριν δύο χρόνια ακόμα.
Σήμερα έχει το μεγαλύτερο κυκλικά διορθωμένο πλεόνασμα – δηλαδή αφού αφαιρεθούν οι πρόσκαιρες συνέπειες της ύφεσης – σε ολόκληρη την Ευρώπη!
Τι σημαίνει αυτό; Όπως αναγνωρίζει πλέον η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αλλά και ο ΟΟΣΑ, αν δεν υπήρχε η ύφεση, η Ελλάδα θα είχε σήμερα πρωτογενές πλεόνασμα 6%. Το μεγαλύτερο στην Ευρώπη! Κι από τα μεγαλύτερα στον κόσμο.
Αυτό – δηλαδή την επιτυχία της Ελλάδας τον τελευταίο χρόνο - πρέπει να το τονίζουμε γιατί δείχνει, μεταξύ άλλων, ότι η Ελλάδα δεν χρειάζεται πια νέα μέτρα λιτότητας. Χρειάζεται επειγόντως Ανάκαμψη και Ανάπτυξη.
Το τονίζουμε και για ένα λόγο ακόμα: Διότι εξ αιτίας αυτής της επιτυχίας, ελπίζουμε να δώσουμε κάποια πρώτη ανακούφιση. Πάντα κατά τα συμφωνημένα!
Θα δούμε πόσο και θα δούμε σε ποιους. Αλλά, αν δεν τονίζουμε αυτή την επιτυχία, πώς θα μιλήσουμε για ανακούφιση στη συνέχεια;
Φυσικά αυτό δεν σημαίνει ότι θα γυρίσουμε εκεί που ήμασταν πριν! Δεν σημαίνει ότι θα σταματήσουμε τις μεταρρυθμίσεις. Αντίθετα, θα συνεχίσουμε και θα εντείνουμε τη μάχη κατά της γραφειοκρατίας, τη μάχη κατά της φοροδιαφυγής, τη μάχη κατά των στρεβλώσεων στην οικονομία και της διαφθοράς.
Θα συνεχίσουμε και θα εντείνουμε τις μεταρρυθμίσεις στη δημόσια Υγεία και στην Παιδεία. Τη μάχη για καλύτερη και ταχύτερη Δικαιοσύνη. Τη μάχη για την αξιολόγηση ολόκληρου του Δημόσιου τομέα. Τη μάχη για την Ασφάλεια του πολίτη, τη μάχη ενάντια στο έγκλημα.
Αλλά όλα αυτά θα γίνονται πλέον, όχι γιατί κάποιοι μας τα επιβάλλουν, αλλά γιατί έπρεπε να τα είχαμε κάνει εμείς από χρόνια.
Την επιτυχία μας την τονίζουν οι ξένοι, την υπογραμμίζουν οι πιο σφοδροί επικριτές της χώρας μέχρι πρόσφατα. Ο διεθνής τύπος, που μας διέσυρε καθημερινά, τώρα πλέον με πρωτοσέλιδα δημοσιεύματα υπογραμμίζει την επιτυχία της Ελλάδας.
Όπου προβάλλονταν η λέξη Grexit, τώρα, με παρόμοια πρωτοσέλιδα δημοσιεύματα, μιλάει για Greecovery! Δηλαδή για επικείμενη ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας!
Την επιτυχημένη στροφή της Ελλάδας κανείς δεν την αμφισβητεί πλέον!
Κανείς; Όχι ακριβώς! Υπάρχουν κάποιοι μέσα στην Ελλάδα που προσπαθούν να την αποδομήσουν.
Γιατί αμφισβητούν την επιτυχία όλης αυτής της προσπάθειας;
Γιατί προσπαθούν να αποδομήσουν την ελληνική επιτυχία;
Γιατί την ειρωνεύονται καθημερινά;
Γιατί επικαλούνται ψεύτικα στοιχεία, διαψεύδονται συνεχώς, και παρ’ όλα αυτά επιμένουν;
Την άνοιξη μιλούσαν για το δημόσιο χρέος που είχε, λέει, ξεφύγει και βρισκόταν σε αστρονομικά επίπεδα. Μιλούσαν για 520 δισεκατομμύρια, για 480 δισεκατομμύρια. Τελικά αποδείχθηκε ότι είναι 321 δισεκατομμύρια, και σε καθαρή θέση 305 δισεκατομμύρια.
Ύστερα αμφισβητούσαν το πρωτογενές πλεόνασμα κι ότι τα δημόσια έσοδα είχαν τάχα καταρρεύσει. Τελικά αποδείχθηκε ότι μήνας μπαίνει-μήνας βγαίνει, το δημοσιονομικό πλεόνασμα διευρύνεται.
Ύστερα μας έλεγαν ότι η ύφεση θα είναι πολύ μεγαλύτερη από εκείνη που υπολογιζόταν αρχικά. Και τώρα όλα δείχνουν ότι μάλλον θα είναι μικρότερη.
Ύστερα προειδοποιούσαν ότι θα χάσουν, λέει, οι άνεργοι την πρώτη κατοικία τους από πλειστηριασμούς. Διευκρινίσαμε ότι θα προστατευθεί απόλυτα η πρώτη κατοικία ανθρώπων που -λόγω της κρίσης- δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν τα στεγαστικά τους δάνεια. Άλλωστε, ούτε και οι τράπεζες θέλουν να καταρρεύσει η αγορά ακινήτων με μαζικούς πλειστηριασμούς, σε μια οικονομία που δεν έχει ακόμα επαρκή ρευστότητα. Βεβαίως, θα ληφθούν μέτρα εναντίον όσων κατέφυγαν σε καταχρηστικές πρακτικές, ώστε να αποκατασταθεί σταδιακά και η στεγαστική πίστη. Αλλά αυτό δεν αφορά ανθρώπους που λόγω της κρίσης έχουν πρόβλημα με τα δάνεια που πήραν για την πρώτη κατοικία τους.
Ύστερα άρχισαν να μιλάνε για «νέα Μνημόνια» και νέα μέτρα λιτότητας. Όχι μόνο δεν υπήρξαν νέα μέτρα λιτότητας, πέρα από τα συμφωνημένα, αλλά ματαιώσαμε και κάποια από τα ήδη συμφωνημένα! Όπως ο νέος φόρος πάνω στο τζίρο των επιχειρήσεων και οι νέες περικοπές για τους ένστολους από το 2014. Αυτά ματαιώθηκαν και δεν θα γίνουν.
Γιατί ματαιώθηκαν; Γιατί πάμε καλά, γιατί πάμε καλύτερα από τους στόχους μας. Για πρώτη φορά! Κι αν συνεχίσουμε να πηγαίνουμε καλά, θα υπάρξουν κι άλλες ανακουφίσεις. Όπως ακριβώς έχουμε συμφωνήσει από πέρσι.
Αναρωτιούνται πολλοί: Γιατί κάποιοι στην Ελλάδα επιμένουν να φέρνουν την καταστροφή, τώρα που υπάρχουν τόσες ενδείξεις, τόσα σημάδια, ότι η κατάσταση;
Απαντώ: γιατί η επιτυχημένη πορεία εξόδου από την κρίση, καταργεί κάθε λόγο ύπαρξής τους. Διαψεύδει όλες τις προσδοκίες τους για επικείμενη καταστροφή. Και γελοιοποιεί όλες τις προτάσεις τους. Που από την αρχή ήταν ασυνάρτητες. Και τώρα πια δεν έχουν νόημα.
Εμείς πετύχαμε ήδη όσα εκείνοι λένε ότι επιδιώκουν! Και τα επιτύχαμε όχι σε σύγκρουση με τους εταίρους μας, αλλά σε συμφωνία μαζί τους.
Τα πετύχαμε, όχι οδηγώντας σε έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ, αλλά διασφαλίζοντας την παραμονή της Ελλάδας στην ευρωζώνη.
Τα πετύχαμε χωρίς να απομονώσουμε τη χώρα μας σε μια δύσκολη στιγμή και σε μια ταραγμένη περιοχή, αλλά δημιουργώντας νέες συμμαχίες και συσπείρωση γύρω από την Ελλάδα, στην πιο δύσκολη στιγμή, την ώρα που όλη η περιοχή μας αναφλέγεται.
Εκνευρίζονται οι γνωστοί προφήτες της καταστροφής, χάνουν την ψυχραιμία τους, επειδή, ναι, είμαι αισιόδοξος!
Αλλά τι νομίζουν; Εγώ δεν βλέπω την ανεργία; Δεν νιώθω τον πόνο; Δεν ξέρω ότι ο κόσμος ζορίζεται και υποφέρει;
Τους απαντώ για να το καταλάβουν μια και καλή:
Ακριβώς αυτό που πολεμώ ανεργία λέγεται, φτώχια λέγεται, ανασφάλεια λέγεται. Και το πολεμώ, γιατί κορυφαίος μου στόχος και υποχρέωση, είναι να εξαλείψω σε αυτή τη χώρα κάθε εμπόδιο και κάθε νοοτροπία που αφαιρεί το δικαίωμα του Έλληνα για Ανάπτυξη και Ελπίδα.
Αλλά γνωρίζω και κάτι ακόμα: ότι αυτές οι φωνές της μιζέριας δεν προβλέπουν τα χειρότερα, επιθυμούν τα χειρότερα. Δεν στενοχωριούνται, αλλά θέλουν να μη πάμε καλά, επιδιώκουν να μην υπάρξει πρόοδος, και εύχονται να μη γυρίσει η Ελλάδα τη σελίδα της Ανάπτυξης, μόνο και μόνο για να κερδοσκοπήσουν κομματικά.
Από δω, από τη Θεσσαλονίκη των αγώνων και της Προόδου, τους απαντώ:
Έχουν χάσει την ψυχή τους, έχουν χάσει το φιλότιμο, θα χάσουν σε όλα!
Φίλες και φίλοι,
Μακάρι να είχαμε απέναντί μας μια αντιπολίτευση που στήριζε την έξοδο της Ελλάδας από την κρίση.
Δεν περιμέναμε, ασφαλώς, να συμφωνούν σε όλα μαζί μας.
Αλλά τουλάχιστον να στηρίζουν τις διαρθρωτικές αλλαγές. Τουλάχιστον να στηρίζουν τις περικοπές της σπατάλης, το χτύπημα της γραφειοκρατίας, της διαφθοράς, την απομόνωση των εγκληματιών και των κουκουλοφόρων, την απομάκρυνση των επίορκων από το δημόσιο…
Αλλά αυτοί είναι αντίθετοι, όχι μόνο με την πολιτική μας…
Είναι αντίθετοι με ο,τιδήποτε βγάζει τη χώρα από την κρίση.
Δεν είναι αντίθετοι σε συγκεκριμένα μέτρα που ψηφίζουμε.
Καταψηφίζουν κάθε μεταρρύθμιση, ακόμα και την πιο αυτονόητη.
Καταψηφίζουν κάθε περικοπή. Ακόμα και της πιο κραυγαλέας σπατάλης.
Καταψηφίζουν την απομάκρυνση από το δημόσιο προσώπων που μπήκαν με πλαστά πιστοποιητικά.
Καταψηφίζουν κάθε νοικοκύρεμα. Καταψηφίζουν τα πάντα!
Καταγγέλλουν όταν μπαίνει η Αστυνομία σε πανεπιστημιακούς χώρους και αποκαλύπτει κρησφύγετα κουκουλοφόρων και τρομοκρατών που παρέμεναν εκεί επί Δημοκρατίας, επί χρόνια. Μας κατήγγειλαν ακόμα κι όταν μπήκε η Αστυνομία στα Γιάννενα σε κτίριο δημόσιου νοσοκομείου που – αν είναι δυνατόν - είχαν καταλάβει οι αναρχικοί και κρατούσαν από το 2008!
Κατήγγελλαν με τους βαρύτερους χαρακτηρισμούς τη διεφθαρμένη ΕΡΤ που βρισκόταν σε μόνιμη απεργία επί χρόνια.
Κι ύστερα μας κατήγγειλαν όταν κλείσαμε την ΕΡΤ για να δημιουργήσουμε στη θέση της ένα σύγχρονο οργανισμό αντικειμενικό ραδιοτηλεόρασης.
Μας κατήγγελλαν ότι δεν φέρνουμε επενδύσεις. Κι ύστερα μας καταγγέλλουν όταν φέρνουμε επενδύσεις και προσπαθούν να τις διώξουν.
Αυτό, φίλες και φίλοι, δεν είναι πολιτική αντίθεση.
Είναι ένα ανεπανάληπτο, πρωτοφανές ρεσιτάλ του πιο ανυπόφορου λαϊκισμού και της πιο κραυγαλέας υποκρισίας!
Οραματίζονται την καταστροφή της χώρας.
Γι αυτό και στενοχωριούνται που την αποτρέψαμε…
Είναι προσκολλημένοι στο παρελθόν. Νοσταλγούν ο,τιδήποτε μας οδήγησε στην κρίση. Θέλουν να επιστρέψουμε σε ό,τι μας οδήγησε στα αδιέξοδα της υπερχρέωσης. Έγιναν ένα με το χθες.
Και πολύ στενοχωριούνται που η χώρα γυρίζει σελίδα στο αύριο.
Κι απέναντί τους, οι νεοναζί! Τι να πεις γι’ αυτούς;
Καταγγέλλουν τις ακρότητες της Αριστεράς και απαντούν κι εκείνοι με ακρότητες! Χώρια που ψηφίζουν μαζί με την άκρα Αριστερά, εναντίον κάθε μεταρρύθμισης.
Μιλάνε για «Ελλάδα» κι εκφράζουν ό,τι πιο αντίθετο με την Ελληνική σκέψη, με το Ελληνικό Πνεύμα.
Μιλάνε για «Πατρίδα» και θαυμάζουν προκλητικά τους χειρότερους τυράννους που γνώρισε ποτέ αυτή η Πατρίδα.
Μιλάνε για «εθνικό συμφέρον» κι αποδυναμώνουν τη χώρα όσο κανείς. Γιατί αντιπροσωπεύουν τους χειρότερους εφιάλτες που γνώρισε η Ευρώπη και ολόκληρος ο κόσμος! Η παρουσία τους και μόνο αποδυναμώνει την Ελλάδα. Την ώρα που η χώρα μας χρειάζεται διεθνή στηρίγματα.
Και τα δύο άκρα επαγγέλλονται την καταστροφή της χώρας, ίσα-ίσα τη στιγμή που οι θυσίες του ελληνικού λαού πιάνουν τόπο. Δεν θα τους περάσει…
Και τα δύο άκρα καταψηφίζουν κάθε μεταρρύθμιση που ανοίγει την πόρτα στο αύριο. Και μένουν γαντζωμένα στο χθες. Δεν θα τους περάσει…
Και τα δύο άκρα κηρύσσουν το μίσος μέσα στην Ελλάδα, διχάζουν τον Ελληνικό λαό και κάνουν ό,τι μπορούν για να απομονώσουν τη χώρα στο εξωτερικό.
Δεν θα τους περάσει…
Και τα δύο άκρα περιφρονούν τη δημοκρατία, περιφρονούν το νόμο και καλλιεργούν την αυθαιρεσία.
Δεν έχουν προτάσεις για το αύριο, γιατί δεν τους ενδιαφέρει το αύριο. Έχετε ακούσει καμία συγκεκριμένη πρόταση από τα δύο άκρα; Καμία! Το μόνο που τους νοιάζει είναι να διχάσουν την Ελλάδα και να τη σύρουν σε νέους διχασμούς.
Κανείς τους δεν θα κυβερνήσει, γιατί κανείς τους δεν μπορεί να κυβερνήσει. Το μόνο που θέλουν είναι να συγκρουστούν μεταξύ τους πάνω στα ερείπια της χώρας. Δεν θα τους περάσει!
Η χώρα γυρίζει σελίδα, βγαίνει σιγά-σιγά από την κρίση και βάζει στο περιθώριο τα άκρα και τις ακρότητες.
Κι όσο βελτιώνεται η κατάσταση - και στην οικονομία και στη δημόσια ασφάλεια - τόσο θα μπαίνουν οι ακραίοι στο περιθώριο.
Όσο η Ελλάδα θα αναδεικνύεται ως δύναμη σταθερότητας σε μια όλο και πιο ασταθή περιοχή, τόσο ο ελληνικός λαός θα αφήνει στο περιθώριο δυνάμεις αποσταθεροποίησης και εξτρεμισμού.
Αυτή η Πατρίδα ανήκει σε όλους και όλοι μαζί θα τη σώσουμε. Εκτός από εκείνους που δεν θέλουν να σωθεί, που θέλουν το λαό διχασμένο και τη χώρα απομονωμένη.
*Και τέλος, όλοι αναρωτιούνται: Εντάξει, από του χρόνου θα έχουμε Ανάκαμψη και πλεονάσματα. Εντάξει, σιγά-σιγά θα απορροφηθεί η ανεργία, θα ξεπεραστεί η κρίση. Αλλά που θα πάει η Ελλάδα μετά; Πού θα διαφέρει απ’ αυτή που γνωρίσαμε στο πρόσφατο παρελθόν; Και πόσο θα χρειαστεί για να συνέλθει οριστικά;
Μερικοί λένε ότι θα χρειαστούμε είκοσι και τριάντα χρόνια, για να επιστρέψουμε στα επίπεδα ευημερίας που ήμασταν πριν την κρίση.
Άλλοι λένε ότι δεν θα επιστρέψουμε ποτέ, τουλάχιστον στις επόμενες δύο τρείς γενιές. Είναι αλήθεια όλα αυτά;
Απαντώ: Όχι, είναι ψέματα!
Αυτή τη στιγμή, οι πιο συντηρητικοί υπολογισμοί θεωρούν ότι η Ελλάδα θα επιστρέψει στα επίπεδα ευημερίας που ήταν πριν την κρίση, γύρω στο 2020!
Και δεν υπολογίζουν πολλά που μπορούν να φέρουν ακόμα καλύτερα αποτελέσματα, ακόμα ταχύτερα:
Για παράδειγμα, δεν υπολογίζουν καθόλου έσοδα από εκμετάλλευση ενεργειακών πόρων. Δεν υπολογίζουν καθόλου, την αξιοποίηση της περιουσίας του δημοσίου. Είναι ιδιαίτερα συντηρητικοί υπολογισμοί…
Και μπορούμε να πάμε ακόμα καλύτερα απ’ αυτά που προβλέπουν…
Γιατί το νέο αναπτυξιακό πρότυπο θα έχει πέντε βασικά χαρακτηριστικά:
* Θα στηρίζεται στην εξωστρέφεια και στην ανταγωνιστικότητα: Σήμερα, σε συνθήκες κρίσης, οι εξαγωγές συμβάλλουν στο ΑΕΠ κατά 15,5% και μαζί με τον τουρισμό φτάνουν τη συνολική συμβολή της εξωστρέφειας στο 28%. Μέχρι το 2020, πάνω από το 50% του ΑΕΠ μπορεί να προέρχεται από την εξωστρέφεια της Ελληνικής Οικονομίας! Κι αυτό θα σηματοδοτεί μια αναπτυξιακή έκρηξη.
* Σήμερα η μεταποίηση συμβάλλει με το 9% στο ΑΕΠ. Το 2020 μπορεί να ξεπερνά το 12%, να φτάνει και το 15%! Κι αυτό θα στηρίζεται στην ανταγωνιστικότητα της ελληνικής παραγωγής. Κι επίσης θα σηματοδοτεί τη μεταμόρφωση της Ελλάδας σε μια οικονομία που παράγει πλούτο και ευκαιρίες, που κατακτά νέες αγορές και νέους ρόλους. Είχα μια συνάντηση προχθές με όλους σχεδόν τους παραγωγικούς φορείς. Όλοι με διαβεβαιώνουν ότι αυτά είναι απόλυτα εφικτά ως στόχοι. Κι εγώ τα πιστεύω. Ήδη γι’ αυτά δουλεύουμε…
* Και τα δύο αυτά μαζί – εξωστρέφεια και ανταγωνιστικότητα - φωτογραφίζουν μια χώρα που δεν αναζητά «προστάτες», αλλά αντίθετα διαδραματίζει σημαντικούς γεωπολιτικούς ρόλους και βρίσκει συμμάχους! Μια ισχυρή Ελλάδα, μια αξιόπιστη Ελλάδα, μια υπολογίσιμη Ελλάδα!
Επισκεφθήκαμε μεγάλες πρωτεύουσες της Ευρώπης. Κι αλλάξαμε την ψυχολογία των εταίρων απέναντι στην Ελλάδα.
Επισκεφθήκαμε τις ΗΠΑ και την Κίνα. Σε λίγες μέρες επισκεπτόμαστε το Ισραήλ. Κι ανοίγουμε νέους ορίζοντες για την Ελλάδα.
Επισκεφθήκαμε την Τουρκία. Κι έχουμε πετύχει, με εθνική αξιοπρέπεια, την απαραίτητη ηρεμία ανάμεσά μας. Απαραίτητη και για μας και για εκείνους.
Όλα αυτά αυξάνουν βήμα-βήμα τη γεωπολιτική βαρύτητα της Ελλάδας. Κάτι που κανείς δεν πίστευε ένα χρόνο πριν…
* Και τα τρία αυτά μαζί – εξωστρέφεια, ανταγωνιστικότητα και γεωπολιτική ισχύς – δημιουργούν και προς τα μέσα μια κοινωνία που θα σέβεται τον πολίτη. Που θα τον εμπιστεύεται. Που θα του προσφέρει υπηρεσίες και ευκαιρίες. Που θα επενδύει στην Παιδεία και στον Πολιτισμό. Δηλαδή, στο πιο μεγάλο συγκριτικό μας πλεονέκτημα: στον Έλληνα και στα ταλέντα του.
* Κι όλα αυτά μαζί, θα συμπληρώνονται από φυσικούς πόρους που ξέρουμε πια ότι υπάρχουν και που μπορούν να αναβαθμίσουν και το ρόλο της χώρας μας και τον πλούτο της. Αλλά για να αξιοποιήσουμε όλο τον ενεργειακό μας πλούτο, ιδιαίτερα στην ΑΟΖ, πρέπει να μείνουμε ενωμένοι στο εσωτερικό, να ενισχύσουμε τα στηρίγματα και τις συμμαχίες μας στο εξωτερικό και να κάνουμε προσεκτικά βήματα.
Μόλις προχθές ο αντιπρόεδρος κ. Βενιζέλος είχε πολύ σημαντικές συνομιλίες στο Κάϊρο με την Αιγυπτιακή ηγεσία. Και υπάρχουν θετικές εξελίξεις, ιδιαίτερα για την ΑΟΖ.
Όλα αυτά μπορούν να έχουν γίνει πραγματικότητα ως το 2020. Πράγμα που σημαίνει ότι τελικά μπορούμε ως τότε να ξεπεράσουμε κάθε προηγούμενο ευημερίας.
Και την επόμενη χρονιά, το 2021 να γιορτάσουμε όχι απλώς τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση, αλλά και την αναγέννηση της χώρας μας! Να γιορτάσουμε μια Ελλάδα πιο Ελεύθερη, πιο σίγουρη για τον εαυτό της, με ηγετικούς ρόλους στην περιοχή της, με μεγαλύτερη επιρροή στην Ευρώπη και σεβαστή απ’ όλους.
Αυτή την Νέα Ελλάδα χτίζουμε από σήμερα. Τη χτίζουμε όλοι μαζί. Δύο κόμματα που κυβερνάμε σήμερα και πολλοί άλλοι που στηρίζουν την προσπάθειά μας, ό,τι κι αν ψήφισαν στο παρελθόν.
Γιατί ό,τι καλό έγινε σε αυτό τον τόπο, το έκαναν οι Έλληνες ενωμένοι!
Όχι παλεύοντας ο ένας εναντίον του άλλου.
Αυτή η Νέα Ελλάδα που χτίζουμε, θα είναι αντάξια εκείνης που οραματίστηκαν όσοι ξεκίνησαν τον αγώνα της Ανεξαρτησίας μας πριν 200 χρόνια.
Αυτή η Νέα Ελλάδα που χτίζουμε θα είναι αντάξια με όσα οραματίστηκαν, εφτά γενιές Ελλήνων από τότε. Και οι γονείς μας και οι παππούδες μας και οι δικοί τους γονείς και οι προηγούμενοι...
Όλοι αυτοί που πήραν ένα ματωμένο βράχο στην άκρη της Ευρώπης, τον απελευθέρωσαν, τον πότισαν με το αίμα τους τόσες φορές, μετρήθηκαν πάνω του ξανά και ξανά, έδειξαν τον καλύτερο και το χειρότερο εαυτό τους, τις μεγάλες αρετές και τα μεγάλα ελαττώματά τους, αλλά τον παρέδωσαν κάθε φορά καλύτερο στις επόμενες γενιές!
Όλοι αυτοί ζητούν να κάνουμε κι εμείς το ίδιο! Και κάτι παραπάνω: Να ξεπεράσουμε οριστικά τις κακοδαιμονίες που ταλαιπωρούν τη χώρα μας από τη συγκρότησή της. Να αφήσουμε οριστικά πίσω ό,τι μας σημάδεψε ως τώρα.
Γιατί το αξίζουμε και το μπορούμε. Και θα το κάνουμε.
Το ίδιο απαιτούν και τα παιδιά μας. Και τους το οφείλουμε!
Τα λίγα προηγούμενα χρόνια, τα παιδιά μας πίστεψαν ότι θα τους παραδώσουμε μια χώρα υποθηκευμένη για πολλές γενιές. Και πολλά απ’ αυτά έφυγαν σε άλλους τόπους…
Στο χέρι μας είναι πια να διαψεύσουμε αυτούς τους φόβους. Και να παραδώσουμε στα παιδιά μας μια Ελλάδα πιο ανταγωνιστική από ποτέ, πιο εξωστρεφή από ποτέ, πιο δημοκρατική από ποτέ.
Και να φέρουμε πίσω όσα απ’ τα παιδιά μας ξενιτεύτηκαν…
Άλλωστε, πώς να το κάνουμε; Δεν γίνεται πέντε έξι χρόνια σκληρής δοκιμασίας, να σβήσουν τρείς χιλιάδες χρόνια ένδοξης Ιστορίας !
Όμως τι μας λέει η Ιστορία μας;
Ότι σε στιγμές διχασμού, ναι, οι Έλληνες δημιουργούν τραγωδίες.
Αλλά σε στιγμές ενότητας, μπροστά σε κίνδυνο, οι Έλληνες κάνουν θαύματα!
Ένα μικρό θαύμα αρχίζει να γίνεται στην Ελλάδα.
Με πολλούς κόπους. Με πολλές θυσίες. Με πολύ πόνο. Πάρα πολύ πόνο.
Άλλα αρχίζει ήδη…
Πιστέψτε με, θα μου ήταν πολύ πιο απλό να ερχόμουν εδώ και να έταζα, κι εγώ, λαγούς με πετραχήλια.
Να σας έλεγα τα εύκολα, τα ευχάριστα, τα συνηθισμένα, τα μικρά…
Προτιμώ να σας πω τα δύσκολα, που όμως δεν είναι πια δυσάρεστα.
Τα καινούργια, που δεν είναι ασφαλώς συνηθισμένα.
Και τα μεγάλα, που είναι αντίστοιχα με τις φιλοδοξίες αυτού του λαού, αντίστοιχα με την Ιστορία του, αντίστοιχα με τα όνειρα που έχει για τα παιδιά του.
--Τέλος η αναδιανομή δανεικών. Στο εξής η Ελληνική κοινωνία θα αναδιανέμει δίκαια τον πλούτο και τις ευκαιρίες που θα παράγει.
--Τέλος η Ελλάδα του κρατισμού, της γραφειοκρατίας και των κυκλωμάτων, που δεν άφηναν τίποτε να προχωρήσει. Στο εξής η Ελλάδα θα κάνει άλματα με ανταγωνιστικότητα και εξωστρέφεια.
--Τέλος η Ελλάδα που αναζητά προστασία και προστάτες. Στο εξής η Ελλάδα θα κερδίζει συμμάχους, νέους ρόλους στην περιοχή της και νέες αγορές στον κόσμο.
-- Τέλος η Ελλάδα που σαρωνόταν από κύματα λαθρομεταναστών και όπου κυριαρχούσε ο φόβος για την ασφάλεια του πολίτη. Στο εξής η Ελλάδα θα είναι φιλόξενη για όλους, αλλά και αυστηρή με όσους δεν σέβονται τα σύνορα και τους νόμους της. Και οι πολίτες θα νιώθουν την ασφάλεια που τους χρωστά η Πολιτεία.
-- Τέλος η εποχή που κάποιοι προσπαθούσαν να απαλλαγούν από την εθνική μας παράδοση κι από την πολιτιστική μας ταυτότητα, για να γίνουν τάχα «ψευτο-Ευρωπαίοι». Άλλους τους ενοχλούσε η σχολική ιστορία μας και προσπαθούσαν να την ξαναγράψουν με απίστευτες στρεβλώσεις. Άλλους του ενοχλεί η θρησκευτική παράδοση της Ορθοδοξίας. Τέλος όλα αυτά!
Δεν είναι ευρωπαϊκή προσέγγιση αυτή. Οι Ευρωπαίοι σέβονται τον εαυτό τους, την Ιστορία τους και την παράδοσή τους.
Παντού στον κόσμο, οι λαοί που προοδεύουν σέβονται και υπερασπίζονται την ταυτότητά τους και την εθνική τους κληρονομιά! Ενώ αυτοί που ξεχνούν ποιοι είναι, δεν προκόβουν, μένουν στο περιθώριο.
--Σε λίγο θα μπορούμε να πούμε, τέλος και η εποχή των μνημονίων! Όπου άλλοι καθόριζαν την πολιτική μας, γιατί οι ίδιοι δεν μπορούσαμε να περάσουμε ούτε μήνα χωρίς να μας δανείσουν. Στο εξής η Ελλάδα θα στέκεται με αξιοπρέπεια στα πόδια της, θα ορίζει την τύχη της και θα αποδεικνύει κάθε μέρα την αξιοπιστία της, αλλά και την ευθύνη που έχει απέναντι στο λαό της.
Κι αυτή η απαλλαγή από «το άγος και το άχθος» του υπερδανεισμού, θα είναι η σύγχρονη Απελευθέρωση της Ελλάδας! Και ο καλύτερος τρόπος να τιμήσουμε την Ανεξαρτησία μας και την Ελευθερία μας που τόσο δύσκολα κερδήθηκαν.
Αυτά πιστεύω. Για αυτά παλεύω. Σε αυτά σας θέλω όλους μαζί μου.
Αυτά ξεκινήσαμε να κάνουμε πράξη τον τελευταίο χρόνο.
Αυτά είμαι βέβαιος ότι θέλει ο Ελληνικός λαός.
Θέλω να πω ένα πολύ μεγάλο ευχαριστώ σε όσους με στήριξαν και με στηρίζουν. Και είναι πολλοί. Ένα μεγάλο ευχαριστώ στη δική μου παράταξη. Ένα μεγάλο ευχαριστώ στα άλλα κόμματα που συγκυβερνήσαμε τον τελευταίο χρόνο.
Η επιτυχία μας θα είναι όλων των Ελλήνων. Και για όλους τους Έλληνες. Ακόμα και για εκείνους που στέκονται εμπόδιο στις προσπάθειές μας.
Ακόμα και για εκείνους που σήμερα έχουν αγχωθεί, γιατί πόνταραν στην καταστροφή και βλέπουν να πλησιάζει η Ανάκαμψη.
Γι’ αυτό είμαστε υπερήφανοι για ό,τι κάνουμε.
Γιατί όταν θα επιτύχουμε, θα ωφεληθούν όλοι.
Τρία είναι τα μυστικά της επιτυχίας.
Τολμάμε για τη Νέα Ελλάδα.
Πιστεύουμε στον Έλληνα
Και ενώνουμε τους Έλληνες!
Σας ευχαριστώ πολύ.
Μοιραστείτε
Η ΣΕΛΙΔΑ ΜΑΣ ΣΤΟ FACEBOOK
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου