Του Κώστα Στούπα
Ο χρόνος μετρά αντίστροφα...
Η συγκυρία που διανύουμε στις διεθνείς αγορές και την διεθνή οικονομία θυμίζει την περίοδο πριν το 2007 όταν η υπερβάλλουσα ρευστότητα μιας παρατεταμένης περιόδου σχεδόν μηδενικών επιτοκίων είχε δημιουργήσει ένα κλίμα ευημερίας με δανεικά.
Στις ΗΠΑ και την Ευρώπη τα χαμηλά επιτόκια τα εκμεταλλεύτηκαν για να επενδύσουν μαζικά σε ακίνητα και τραπεζικές μετοχές ενώ στην Ελλάδα τα εκμεταλλεύτηκαν για να διορίσουν στο δημόσιο και να μοιράσουν πρόωρες συντάξεις.
Όταν έσκασε η "φούσκα" το Φθινόπωρο του 2008, στις ΗΠΑ και την Ευρώπη παρενέβησαν οι κυβερνήσεις για να σώσουν τις τράπεζες με τα χρήματα των φορολογουμένων. Τελικά στις ΗΠΑ τις έσωσαν και το κράτος πήρε πίσω τα κεφάλαια διάσωσης...
Στην Ελλάδα χρεοκόπησε το κράτος και συμπαρέσυρε μαζί του και τις τράπεζες επειδή ήταν φορτωμένες με κρατικά ομόλογα αλλά και γιατί η ύφεση που προκάλεσε η ανάγκη μείωσης του κρατικού ελλείμματος από το 15% του ΑΕΠ που είχε φτάσει το 2009, εκτόξευσε την ανεργία και τα "κόκκινα" δάνεια...
Στην Ελλάδα τα κεφάλαια που έδωσε το κράτος για την ανακεφαλαιοποίηση με την απόκτηση της πλειοψηφίας των μετοχών όλων των τραπεζών χάθηκαν ολοσχερώς το 2015 κατά τη διάρκεια της περίφημης διαπραγμάτευσης Βαρουφάκη...
Ο έλεγχος των τραπεζών δόθηκε αντί 6-7 δισ. ευρώ σε κάποια Hedge Funds του εξωτερικού. Μαζί με τον έλεγχο των τραπεζών ουσιαστικά παραχωρήθηκε και η διαχείριση του ενεργητικού άνω των 300 δισ. Ευρώ που αφορά το μεγαλύτερο μέρος των σπιτιών, των αγροτεμαχίων και των επιχειρήσεων της χώρας...
Μετά την κρίση του 2008 επειδή τα μηδενικά επιτόκια δεν προκαλούσαν τον αντίστοιχο ενθουσιασμό στην οικονομία, οι μεγαλύτερες Κεντρικές Τράπεζες έβαλαν εμπρός τα περίφημα προγράμματα ποσοτικής χαλάρωσης. Δηλαδή, "τύπωσαν” και μοίρασαν περί περί τα 13 τρισ. Δολάρια τα οποία πολλαπλασιάστηκαν μέσω της μόχλευσης.
Στην Ημερησία από την στήλη Καγκελάριος από το 2015 περιμέναμε το κραχ που αφού μας διέψευσε πολλές φορές προέκυψε το 2008. Αντίστοιχα στα τέλη του 2008 και αρχές του 2009 περιμέναμε πως τα προγράμματα έγχυσης ρευστότητας θα δρομολογήσουν τη μεγαλύτερη "φούσκα” όλων των εποχών.
Κατά έναν ανάλογο τρόπο το επόμενο κραχ θα μπορούσε να είχε προκύψει πριν 2-3 χρόνια ή να καθυστερήσει ακόμη άλλα τόσα... Στις αγορές η μόνη σωστή πρόβλεψη που μπορεί να κάνει κάποιος είναι τι πρέπει να έχει κάνει όταν και αν συμβεί το α ή το β πιθανό ακραίο σενάριο.
Το μόνο βέβαιο είναι πως το κραχ κάποια στιγμή θα προκύψει... Πάντα προκύπτει συνήθως το επόμενο πρωί του πάρτι που κάναμε για να γιορτάσουμε τα κέρδη στις αγορές.
Η συγκυρία...
Η Ελλάδα το 2016 και το 2017 ωφελήθηκε σημαντικά τόσο από την πτώση της τιμής του πετρελαίου το 2015, από τα 100 στα 40 δολάρια το βαρέλι, όσο και από την αύξηση της τουριστικής κίνησης και των εξαγωγών που δημιούργησε η αύξηση της ζήτησης στο εξωτερικό λόγω ποσοτικών χαλαρώσεων...
Το 2014 η Ελλάδα είχε ξαναβγεί στις αγορές και τα επιτόκια του 10ετούς είχαν πέσει κάτω από το 5%. Το 2017-18 η Ελλάδα βγήκε και ετοιμάζεται να ξαναβγεί στις αγορές ενώ τα επιτόκια του 10ετούς έχουν πέσει κάτω από το 4%.
Η διαφορά μεταξύ 2014 και 2015 οφείλεται στην πτώση των διεθνών επιτοκίων αναφοράς. Το 2014 το γερμανικό 10ετές ήταν στο 1,5% και σήμερα είναι κάτω από το 0,50%. Το ρίσκο της χώρας έχει διαμορφωθεί στα επίπεδα του 2014 όταν βρισκόμασταν στα πρόθυρα του τέλους των μνημονίων με καλύτερους όρους σε σχέση με σήμερα...
Τα μηδενικά επιτόκια βοήθησαν τους πολιτικούς να καθυστερήσουν μια κρίση με μοναδικό σκοπό αυτή να σκάσει στα χέρια του επόμενου. Το ίδιο αποδεικνύεται πως έκαναν και τα μνημόνια των δανειστών.
Τα μηδενικά επιτόκια οδηγούν τους επενδυτές να αυξάνουν το ρίσκο και να τοποθετούν κεφάλαια σε λάθος επενδύσεις, είτε πρόκειται για επιχειρήσεις που δεν είναι ανταγωνιστικές και φυτοζωούν είτε πρόκειται για χώρες των οποίων οι οικονομίες έχουν τελειώσει προ πολλού και πιστεύουν πώς αναστήθηκαν και υπάρχει μετά θάνατο ζωή...
Μια τέτοια περίπτωση είναι και η Ελλάδα...
Στην κυβέρνηση το 2018 προσπαθούν να εκμεταλλευτούν την διεθνή συγκυρία και να παίξουν το χαρτί της εξόδου από τα μνημόνια προκειμένου να επωφεληθούν.
Όσο διαρκεί το πάρτι στο εξωτερικό θα μπορούσαν να εκμεταλλευτούν το τίναγμα της "ψόφιας γάτας” που παρουσιάζει η οικονομία και να πάνε σε πρόωρες εκλογές αν καταφέρουν να μειώσουν τη διαφορά από την προπορευόμενη Ν.Δ. σε αξιοπρεπή επίπεδα που θα εξασφαλίσουν στον κ. Τσίπρα την πολιτική ηγεμονία σ’ αυτό που προσδιορίζεται σαν Κεντροαριστερά...
Όμως όλες οι έρευνες κοινής γνώμης εκτός από μια διαφορά 8-10% μονάδων καταγράφουν βαθιές αλλαγές που λαμβάνουν χώρα στους πολιτικούς προσανατολισμούς του εκλογικού σώματος.
Όπως κατέγραφε η πρόσφατη έρευνα της Metron Analysis τα δίπολα αριστερά έναντι δεξιάς ή μνημόνιο έναντι αντιμνημονίου έχει μετεξελιχθεί μεταξύ αυτών που εντάσσονται στις συστημικές πολιτικές δυνάμεις και αυτών που ταυτίζονται με τις αντισυστημικές δυνάμεις. Κάτι ανάλογο παρατηρείται σε ολόκληρο το δυτικό κόσμο όπου στις αντισυστημικές δυνάμεις υπάρχουν μαζί τα άκρα της αριστεράς και δεξιάς.
Τούτο ενδεχομένως να σημαίνει πως στην επόμενη κρίση στις αγορές και τη διεθνή οικονομία, αδύναμοι κρίκοι όπως η Ελλάδα θα προσγειωθούν ανώμαλα σε χειρότερες συνθήκες από εκείνες του 2010 και 15.
Τικ- τακ...
Τούτο θα συμβεί γιατί οι καταθέσεις έχουν μειωθεί και τα νοικοκυριά τα τελευταία χρόνια έχουν εξαντλήσει και ό,τι φύλαγαν στα στρώματα για μια ώρα ανάγκης. Ο κύκλος στην οικονομία μοιάζει με τον κύκλο του ρολογιού όπου μια φορά το 24ωρο οι δείκτες θα περάσουν από το σημείο που θα ενεργοποιηθεί το ξυπνητήρι και θα σκορπίσει τα όνειρα στο πρώτο φως της πραγματικότητας...
Την επόμενη φορά που θα χτυπήσει το ξυπνητήρι και όπως το 2008 η ελληνική οικονομία πιαστεί να κοιμάται γυμνή στο χιόνι, το πολιτικό σκηνικό είναι πιθανό να ανατραπεί ολοσχερώς και αμετακλήτως...
Μοιραστείτε
Η ΣΕΛΙΔΑ ΜΑΣ ΣΤΟ FACEBOOK
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου