Φαινόμενο (μιντιακό) της εποχής, η 16χρονη Γκρέτα, «ηγείται» του παγκόσμιου οικολογικού κινήματος και μίλησε ευθέως απέναντι στους αρχηγούς των μεγαλύτερων κρατών – ρυπαντών του πλανήτη, στη σύνοδο του ΟΗΕ για το κλίμα. Μήπως είπε κάτι λάθος; Στη γενική του ιδέα, όχι. Τα δεδομένα της πολύ γρήγορης ανόδου της θερμοκρασίας στον πλανήτη μας, είναι αδιάσειστα. Το στοιχείο της πολύ υψηλής συγκέντρωσης των λεγόμενων «αερίων του θερμοκηπίου» επίσης αδιαμφισβήτητο. Μιλάμε για χρονοσειρές πολλών χιλιάδων ετών και ως επί το πλείστον, η μεθοδολογία που χρησιμοποιείται για την εκτίμηση παρελθοντικών τιμών, είναι επίσης αδιαμφισβήτητη. Αυτό που αμφισβητείται, είναι το ποσοστό της ευθύνης του Ανθρώπου. Δεν έχει επίσης ξεκαθαριστεί το είδος της σχέσης αερίων – θερμοκρασίας, είναι μονόδρομη ή αμφίδρομη και με ποιον τρόπο;
Γράφει ο ΑΝΤΩΝΗΣ ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ
Ναι σύμφωνοι, είναι γνωστό ότι εξαιτίας των αερίων του θερμοκηπίου έχουμε θερμοκρασίες στον πλανήτη που μπορούν να συντηρήσουν τη ζωή (άρα σε λογικές συγκεντρώσεις τα θέλουμε). Προφανώς, η αύξησή της συγκέντρωσής τους λοιπόν, προκαλεί ακόμη υψηλότερες θερμοκρασίες.
Μήπως όμως, ισχύει και το αντίστροφο; Δηλαδή, εάν για οποιονδήποτε λόγο αυξηθεί η θερμοκρασία (ηλιακοί κύκλοι, μεταβολές στην τροχιά και τον άξονα της Γης και πολλοί ακόμη παράγοντες), προκαλείται και αύξηση της συγκέντρωσης των συγκεκριμένων αερίων, μέσω πολύπλοκων διαδικασιών του οικοσυστήματος;
Διατυπώνοντάς το αλλιώς: Όταν στο μακρινό παρελθόν, τα επίπεδα συγκέντρωσης μεθανίου και διοξειδίου του άνθρακα ήταν αυξημένα (υψηλότερα και από τα σημερινά), πού ήταν η συμβολή του ανθρώπου; (Ο άνθρωπος τότε δεν υπήρχε, ή ακόμη έσπαγε πέτρες…). Είμαστε σε θέση να απαντήσουμε τέτοια επιστημονικά ερωτήματα; Ξεκάθαρα όχι.
Εάν τα απαντούσαμε, τότε θα μπορούσαμε να ποσοτικοποιήσουμε και τη συμβολή του ανθρώπου στην «κλιματική αλλαγή», αφού μπορούμε να μετρήσουμε πόσο παράγει. Εχοντας αριθμούς και στοιχεία, θα κάναμε τον «ισολογισμό» και θα λέγαμε: Τόσο φταίει ο καθένας, τόσο θέλουμε να πληρώσουμε, ας επωμιστεί η κάθε χώρα ο,τι της αναλογεί. Εάν το επιθυμεί ή εάν αναγκαστεί…
Παρεμπιπτόντως ο όρος «κλιματική αλλαγή» είναι πλεονασμός και κάποια στιγμή θα πρέπει να το κατανοήσουμε αυτό. Είναι όπως όταν ευχόμαστε «καλή επιτυχία». (Υπάρχει και κακή επιτυχία; Για τον ίδιο λόγο δεν υπάρχει «σταθερό κλιμα»!) Το κλίμα πάντα, μα πάντα άλλαζε! Έστω και με αργούς ρυθμούς!
Εάν κάποιος βρει μια κλιματική περίοδο (θεωρείται η 30ετία), ακριβώς ίδια με την προηγούμενη, σκίζω τα πτυχία μου και πάω να σπάσω πέτρες, ως καταναγκαστικό έργο και τιμωρία. Κλίμα = αλλαγή! Τελεία.
Με δεδομένο ότι το κλίμα ΠΑΝΤΑ άλλαζε και με επιπλέον δεδομένο ότι ΔΕΝ μπορούμε να ξέρουμε ποια ακριβώς είναι η συμβολή του ανθρώπου στην τωρινή αλλαγή, δεν υπάρχει περίπτωση τα Έθνη-Κράτη αλλά και όσοι στ’ αλήθεια παίρνουν αποφάσεις, να συμφωνήσουν σε τίποτε συγκεκριμένο που να έχει ως αναφορά το κλίμα καθεαυτό.
Θα συμφωνήσουν σε επιμέρους που έχουν να κάνουν για οποιοδήποτε όφελος και υπό το βάρος της κοινής γνώμης και των διαφόρων πιέσεων. Στο φάσμα μιας τέτοιας «δημιουργικής ασάφειας» (για να δανειστώ τον όρο γνωστού best-seller πολιτικού), μπορούν να υπάρχουν φαινόμενα τύπου Τραμπ, Γκρέτας, διάφορα οικολογικά αντί-κινήματα, αρνητές, υποστηρικτές και ό,τι φαντάζεται ο καθένας.
Συμβουλεύω λοιπόν τους αγαπητούς αναγνώστες να πάρουν βούτυρο και καλαμπόκι, μπόλικο αλάτι (θαλασσινό και όχι Ιμαλαΐων, είναι αντί-οικολογικό) και να φτιάξουν ωραιότατο ποπ-κορν παρακολουθώντας το show. Για να κατανοήσουμε λοιπόν λίγο καλύτερα το έργο, ας αφαιρέσουμε τον όρο «κλιματική αλλαγή» από τη συζήτηση. Τα ΜΟΝΑ που έχουμε ως διαθέσιμα στοιχεία είναι τα εξής:
1. Η τωρινή αλλαγή του κλίματος συντελείται με ιδιαίτερα έντονο ρυθμό.
2. Οι συγκεντρώσεις των «αερίων του θερμοκηπίου» είναι οι μεγαλύτερες εδώ και μερικές χιλιάδες χρόνια (και επίσης αυξάνονται με έντονο ρυθμό)
3. Το 1 και το 2 μας κάνουν να υποψιαζόμαστε ότι και ο άνθρωπος φέρει ευθύνη γι αυτό, ωστόσο δεν είμαστε σε θέση να την ποσοτικοποιήσουμε. Οι ενδείξεις είναι ισχυρές και μόνο αυτό έχουμε σαν στοιχείο.
4. Όλες οι προβλέψεις για το μελλοντικό (πχ 30 χρόνια από τώρα) κλίμα, βασίζονται σε ΣΕΝΑΡΙΑ. Τα σενάρια που διατυπώθηκαν πριν 20-30 χρόνια πάντως, ΕΠΕΣΑΝ ΟΛΑ ΕΞΩ σε κάθε παράμετρο που προσπάθησαν να προβλέψουν. Η εξέλιξη είναι ηπιότερη και ευκολότερα διαχειρίσιμη. Αυτό όμως δεν σημαίνει ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΤΙΠΟΤΑ για το μέλλον. Το κλιματικό σύστημα δεν είναι γραμμικό.
Μέσα σε όλη αυτή τη δημιουργική ασάφεια λοιπόν, χωράνε πολλές γνώμες και φυσικά χωράει και η αγαπημένη μας Γκρέτα. Πολλοί έχουν ενοχληθεί, διατυπώνοντας διάφορα περίεργα σχόλια που αναφέρονται στην ηλικία της, στο φύλο της, στον αυτισμό (σύνδρομο Άσπεργκερ) και σε πολλά ακόμη… Ακόμη και στο βλέμμα της. Είναι στ’ αλήθεια ανάξια σχολιασμού όλα αυτά.
Ποιο είναι το πρόβλημα με τη Γκρέτα τέλος πάντων; Δεν γνωρίζω. Αυτό που σίγουρα ξέρω είναι ότι πολλοί χαρισματικοί άνθρωποι έχουν τελικά το συγκεκριμένο σύνδρομο και ο ακτιβισμός δεν είναι ανδρική υπόθεση όπως δείχνει και η ιστορία (!). Φαινομενικά, μοιάζει όμορφο, σχεδόν αθώο, ένα παιδί στα 16 του, να παίρνει «πάνω του» όλο το κίνημα, αντιμετωπίζοντας «στα ίσια» τους ηγέτες.
Είναι αλήθεια ότι η ηλικία των 16 είναι μια έντονα συναισθηματική ηλικία, όπως είναι και η εφηβεία γενικότερα. Τώρα που το καλοσκέφτομαι, σε αυτήν την ηλικία (εκτός από τις ορμονικές αλλαγές) συμβαίνει το εξής στους ανθρώπους: Ενώ από τη μία έχεις έναν ώριμο εγκέφαλο, ικανό να παράξει σύνθετες σκέψεις, δηλαδή τον εγκέφαλο του ενήλικα, ταυτόχρονα δεν έχει καμία απολύτως εμπειρία (αλλά και γνώση!) και είναι ακόμη παιδί.
Πώς το συγκεκριμένο παιδί, χωρίς εμπειρία και γνώση και δεδομένου ότι το σύνδρομο από το οποίο πάσχει, δημιουργεί ενδεχομένως και προβλήματα κοινωνικοποίησης, ηγείται ενός σχολικού οικολογικού κινήματος; Μόνο του;
Κάπου εδώ μαθαίνω ότι η οικογένειά της είναι ιδιαίτερα ευκατάστατη και μάλλον δεν ξεπήδησε μέσα από ένα αυθόρμητο μαθητικό κίνημα. Κάπου εδώ συνειδητοποιώ επίσης, ότι οι νέες κλιματικές συνθήκες πλήττουν κατά κύριο λόγο τις τροπικές και υποτροπικές περιοχές καθώς και τους πόλους, όπου το πρόβλημα είναι πλέον εμφανές και μη αντιμετωπίσιμο και λιγότερο τις βορειότερες.
Η «κλιματική αλλαγή», δεν αποτελεί μείζον πρόβλημα της Σουηδίας και σίγουρα δεν είναι τόσο έντονο, ώστε να βγάλει ένα 16χρονο κορίτσι στους δρόμους, ακόμη κι αν παραδεχτούμε ότι ως λαός είναι πολύ περισσότερο ευσυνείδητοι (ακόμη και η ανώτερη οικονομικά τάξη) από ότι είμαστε για παράδειγμα εμείς. Μπράβο παρόλα αυτά, αλλά αυτό δεν αρκεί. ΤΙ στο καλό συμβαίνει;
Το από πού προήλθε και τι σκοπό έχει η Γκρέτα, δεν είναι δουλειά του γράφοντος. Ωστόσο, χρέος όλων μας είναι να προβληματιζόμαστε και εδώ διατυπώνονται προβληματισμοί πάνω σε δεδομένα. Δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα με το πρόσωπο.
Εφόσον πλέον όμως πέρασε στη σφαίρα του πολιτικού σχολιασμού και δεδομένων όλων αυτών που γράφτηκαν στην αρχή, είναι προφανές ότι με συναισθηματισμούς και τέτοια show που θυμίζουν και κάτι από θρησκευτικό φανατισμό και έκσταση, με μπόλικες ενδείξεις ακόμα και μίσους ΔΕΝ μπορούμε ούτε να λύσουμε το πρόβλημα της επιβίωσής μας στον πλανήτη Γη (γιατί περί αυτού πρόκειται), ούτε καν να το συζητήσουμε.
Βασικά δεδομένα διαστρεβλώνονται ή γίνονται αντικείμενο προπαγάνδας με τελικό στόχο το να διατυπωθεί μια λύση «η μόνη εναλλακτική» η οποία όμως στερείται ουσιαστικής τεκμηρίωσης!
Με συναισθηματισμούς επίσης. το πολύ-πολύ να συμπαρασύρουμε ανθρώπους σε μια διαδήλωση για να εκτονωθεί η ψυχική φόρτιση. Και για όποιον θεωρεί ότι όλα αυτά επηρεάζουν αποφάσεις, αυτές οι αποφάσεις δεν θα ληφθούν επειδή αισθάνθηκαν το ίδιο με εμάς (ή με τη Γκρέτα), ή γιατί τους άγγιξε ο λόγος της, ή έστω η ηλικία της, ή οποιοδήποτε άλλο χαρακτηριστικό της.
Αν μη τι άλλο, τα ερωτήματα-απορίες που τέθηκαν παραπάνω θα έπρεπε να αποτελούν μέρος του δημοσίου διαλόγου μεταξύ επιστημόνων. Όχι να περιθωριοποιείται και να απομονώνεται όποιος τολμά να θέσει τέτοια θέματα. Διότι αυτή η στάση είναι που εγείρει υποψίες για τα πραγματικά κίνητρα.
Στην Ιστορία του ανθρώπου, αποφάσεις πάρθηκαν λόγω μιας αναγκαιότητας απέναντι σε μια συνθήκη κρίνοντας απλώς βάσει του μικρότερου κακού. Εάν, εν ολίγοις, συμφέρει να περάσουμε σε ΑΠΕ (κάτι που ΔΕΝ είναι εφικτό να γίνει εξ ολοκλήρου, ούτε καν στο μεγαλύτερο ποσοστό τους με τα σημερινά τεχνολογικά δεδομένα*), ή να περιορίσουμε τις εκπομπές ρύπων έναντι κάποιας άλλης τεχνολογίας γενικότερα, αυτό γίνεται γιατί τουλάχιστον οικονομικά, θα είναι πιο αποδοτικό και όχι γιατί ξαφνικά οι ηγέτες των χωρών ενδιαφέρθηκαν ποτέ στ’ αλήθεια για τα οικοσυστήματα του πλανήτη, ή τη λειψυδρία στη Σομαλία (κάποτε, για όποιον θυμάται)… Δυστυχώς.
ΥΓ. Αυτό που προτείνεται ως λύση στο πρόβλημα, δηλαδή οι ΑΠΕ (με συγκεκριμένο τρόπο όμως και όχι με διάχυση της τεχνολογίας τους για τις τοπικές ανάγκες που προϋποθέτει και άλλο οικονομικό μοντέλο!) θεωρείται πλέον ως η νέα, επικερδής οικονομική δραστηριότητα του 21ου αιώνα. Παρεμπιπτόντως και για να μην ξεχνιόμαστε.
ΥΓ2. (*) Θέμα, επόμενου άρθρου. Προσδεθείτε…
Μοιραστείτε
Η ΣΕΛΙΔΑ ΜΑΣ ΣΤΟ FACEBOOK
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου