Νίκος Μελέτης
Η αποχώρηση των τουρκικών δυνάμεων το «κλειδί» για την ομαλοποίηση στη Λιβύη
Το ξεκάθαρο μήνυμα της ανάγκης άμεσης αποχώρησης των ξένων στρατιωτικών δυνάμεων από τη Λιβύη, ώστε να προχωρήσει η προσπάθεια ομαλοποίησης της κατάστασης και να ανοίξει ο δρόμος για τις εκλογές του Δεκεμβρίου στέλνει η Ε.Ε. στη νέα λιβυκή κυβέρνηση.
Αυτό το μήνυμα μετέφερε στην επίσκεψη του στην Τρίπολη της Λιβύης ο Σαρλ Μισέλ την Κυριακή, το ίδιο μήνυμα θα μεταφέρουν σήμερα στη Λιβύη ο πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης αλλά και ο Ιταλός πρωθυπουργός Μ. Ντράγκι που σύμφωνα με ιταλικά ΜΜΕ θα πραγματοποιήσει και αυτός σήμερα επίσκεψη στη Λιβύη.
Από τη Λιβύη έφθασαν την περασμένη εβδομάδα ανησυχητικά μηνύματα καθώς η προσπάθεια παράκαμψης των αποφάσεων, ώστε έτσι να εξαιρεθούν από την αποχώρηση των ξένων δυνάμεων, οι τουρκικές στρατιωτικές δυνάμεις, θα υπονόμευε σοβαρά την ειρηνευτική διαδικασία και θα προκαλέσει καχυποψία από τις άλλες πλευρές της λιβυκής κρίσης, τροφοδοτώντας συγκρούσεις.
Στη συνάντηση που είχαν ο Γάλλος ΥΠΕΞ Λε Ντριάν με τον επικεφαλής του Κρατικού Συμβουλίου της Λιβύης Χαλέντ αλ Μέσρι παρουσία και της υπουργού Εξωτερικών της χώρας Νάϊλα Αλ Κανγκούς, ο Λίβυος αξιωματούχος με στενούς δεσμούς με τους Αδελφούς Μουσουλμάνους, ζήτησε να εξαιρεθούν οι τουρκικές δυνάμεις από την πρόβλεψη για αποχώρηση των μισθοφόρων και των ξένων δυνάμεων.
Ο κ. Μέσρι μάλιστα υποστήριξε ότι θα πρέπει να καθυστερήσει η αποχώρηση των τουρκικών δυνάμεων και των μισθοφόρων στη Συρία γιατί ήρθαν στη Λιβύη «με πρόσκληση των νόμιμων Αρχών», αναφερόμενος στο Μνημόνιο που υπέγραψε η τουρκική κυβέρνηση με την Κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας του Αλ Σαράτζ.
Είναι προφανές ότι ο Λίβυος αξιωματούχος με τη δήλωση αυτή όχι μόνο επιδιώκει την παραμονή των τουρκικών δυνάμεων στην χώρα, όπου σε περίπτωση εμπλοκής θα σπεύσουν να στηρίξουν την πλευρά που μέχρι τώρα κατείχε τη Δυτική Λιβύη, αλλά και την νομιμοποίηση των Μνημονίων του Στρατιωτικού, όπως και εκείνου της οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών και με τη νέα κατάσταση.
Και παρά το γεγονός ότι και για τα δυο Μνημόνια έχουν υπάρξει έντονες επικρίσεις και καταγγελίες ότι δεν ακολουθήθηκε η νόμιμη διαδικασία για την υπογραφή και εφαρμογή τους.
Από την πλευρά του ο Γάλλος ΥΠΕΞ εξέφρασε την πλήρη διαφωνία του και επέμεινε ότι πρέπει να υπάρξει ταυτόχρονη αποχώρηση όλων των ξένων δυνάμεων.
Το μήνυμα αυτό έσπευσε να καταστήσει σαφές και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ ο οποίος στις συναντήσεις με τη νέα προσωρινή λιβυκή ηγεσία τόνισε ότι για την Ε.Ε. η αποχώρηση όλων των ξένων δυνάμεων και των μισθοφόρων από τη χώρα είναι προϋπόθεση για να επιστρέψει αυτή στη σταθερότητα.
«Δημιουργήσατε μια ευκαιρία να ανοικοδομήσετε τη χώρα σας, αλλά υπάρχει μια προϋπόθεση, όλοι οι ξένοι μαχητές και στρατεύματα πρέπει να εγκαταλείψουν τη χώρα», είπε ο Μισέλ, προτρέποντας τις πολιτικές, και κυρίως οπλισμένες, φατρίες της Λιβύης να αδράξουν μια «μοναδική ευκαιρία να οικοδομήσουν μια ενωμένη κυρίαρχη σταθερή και ευημερούσα χώρα».
Και η πρόσφατη έκθεση του ΟΗΕ ανέδειξε το γεγονός ότι η εμπλοκή ξένων κυβερνήσεων έχει μετατρέψει τη Λιβύη σε πεδίο γενικότερης αντιπαράθεσης, ενώ το εμπάργκο όπλων που έχει αποφασίσει ο ΟΗΕ είναι εντελώς αναποτελεσματικό.
Έχει ενδιαφέρον ότι ο νέος πρόεδρος του Προεδρικού Συμβουλίου Μ. Μένφι δήλωσε ότι στη συνάντηση με τον κ. Μισέλ συζήτησαν το μεταναστευτικό και την «ασφάλεια των θαλάσσιων συνόρων» μεταξύ της Λιβύης και της Ε.Ε.
Μέσα σε αυτό το κλίμα φθάνει την Τρίτη στην Τρίπολη ο Κυριάκος Μητσοτάκης, σε μια προσπάθεια αποκατάστασης των σχέσεων με τη γειτονική χώρα, όπου και πάλι θα εκφρασθεί η ανάγκη αποχώρησης όλων των ξένων δυνάμεων από το λιβυκό έδαφος, κάτι που αποτελεί βεβαίως και ευρωπαϊκή θέση.
Αυτή η προϋπόθεση για την ομαλοποίηση της κατάστασης στη Λιβύη έχει και ιδιαίτερη σημασία για την Ελλάδα καθώς αποδυναμώνει τη σοβαρή εξάρτηση της χώρας από την επιρροή της Άγκυρας.
Οι δυνατότητες για μια ουσιαστική συζήτηση περί θαλασσίων ζωνών, είναι περιορισμένες καθώς με την επίκληση του προσωρινού χαρακτήρα της κυβέρνησης, ο πρωθυπουργός και ο Πρόεδρος του Προεδρικού Συμβουλίου, θα αποφύγουν αυτή τη δύσκολη συζήτηση.
Όμως από ελληνικής πλευράς θα κατατεθεί η θέση, τόσο για τον παράνομο χαρακτήρα του τουρκολιβυκού μνημονίου, όσο και για την ανάγκη επανάληψης των συνομιλιών μεταξύ των δυο χωρών για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών στη βάση του Δικαίου της Θάλασσας και με σεβασμό έναντι των άλλων γειτονικών χωρών, που όλοι εκτός της Τουρκίας έχουν απορρίψει το τουρκολιβυκό μνημόνιο.
Η ελληνική πλευρά αναμένεται να επισημάνει ότι θα έχει δυσμενείς επιπτώσεις στις σχέσεις με την Ε.Ε. και στην πορεία ομαλοποίησης, η οποιαδήποτε μονομερής κίνηση όπως έγκριση αδειών ερευνών που έχει ζητήσει η τουρκική κρατική εταιρία ΤΡΑΟ, ενώ στις ενστάσεις που εγείρει η λιβυκή πλευρά για την παραχώρηση αδειών από την Ελλάδα νοτιοδυτικά της Κρήτης, η απάντηση της Αθήνας είναι η πρόσκληση σε διάλογο για αναζήτηση συμφωνίας συνολικής οριοθέτησης των θαλασσίων ζωών μεταξύ των δυο χωρών.
«Προσβλέπουμε ότι η νέα αυτή σελίδα στις σχέσεις των δύο χωρών θα γραφτεί πάνω στη βάση των αρχών του Διεθνούς Δικαίου και της καλής πίστης. Είναι σημαντικό για τη Λιβύη, στη νέα αυτή εποχή, να απαλλαγεί από βαρίδια που την τραβούν προς τα κάτω, όπως η παρουσία ξένων δυνάμεων και μισθοφόρων στο έδαφός της. Αλλά και από κείμενα που είναι και ανυπόστατα και παραβιάζουν το Διεθνές Δίκαιο», δήλωσε η κυβερνητική εκπρόσωπος Αριστοτελία Πελώνη.
Και είναι σαφές ότι οι σχέσεις καλής γειτονίας, η ειρηνική επίλυση των διαφορών και η αποφυγή μονομερών ενεργειών είναι στοιχεία τα οποία καθορίζουν την διαμόρφωση και της συνολικής ευρωπαϊκής στάσης έναντι της Λιβύης. Η ατζέντα των διμερών θεμάτων είναι μεγάλη και αφορά ένα ευρύ πεδίο συνεργασίας, από το ενεργειακό και την επιστροφή ελληνικών κατασκευαστικών εταιριών στη Λιβύη, μέχρι το μεταναστευτικό, τις ανταλλαγές, την ενίσχυση του Λιμενικού της γειτονικής χώρας, την συνεργασία στον ιατρικό τομέα κ.α.
Ο κ. Μητσοτάκης που θα συνοδεύεται και από τον ΥΠΕΞ Ν. Δένδια αναμένεται να ανακοινώσει την επαναλειτουργία της Ελληνικής Πρεσβείας στην Τρίπολη. Μια κίνηση ιδιαίτερα σημαντική εφόσον βεβαίως δεν θεωρηθεί ως «αγγαρεία». Γιατί σε μια χώρα όπως η Λιβύη και με όλο το δύσκολο υπόβαθρό που έχει δημιουργήσει η κρίση των τελευταίων δυο ετών, με το θέμα των θαλασσίων ζωνών να είναι ανοικτό και το τουρκολιβυκό μνημόνιο να παραμένει «ζωντανό», είναι αναγκαίο η ελληνική πρεσβεία στην Τρίπολη και κατόπιν και το Προξενείο στη Βεγγάζη, να λειτουργήσουν όχι ως «Δημόσια Υπηρεσία» αλλά ως «καταδρομική δύναμη».
Στην Τρίπολη σήμερα αναμένεται να φθάσει και ο Ιταλός πρωθυπουργός Μ. Ντράγκι, από πολύ καλύτερους βεβαίως όρους μια και η σχέση της Τρίπολης με τη Ρώμη ποτέ δεν διακόπηκε στην διάρκεια αυτών των ετών. Σύμφωνα με τα λιβυκά ΜΜΕ ο κ. Ντράγκι θα συζητήσει τις εξελίξεις στην χώρα, την αντιμετώπιση της μετανάστευσης, τα έργα ανοικοδόμησης και συνεργασία στον ενεργειακό τομέα, όπου η ΕΝΙ έχει καταλάβει σημαντική θέση στη Λιβύη, ενώ ετοιμάζεται η υπογραφή μιας Συμφωνίας Εταιρικής Συνεργασίας στην ενέργεια.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου