Φαρμακονήσι 27-4-1997: Ένα «ασήμαντο» επεισόδιο (ή αλλιώς: πώς αντιμετωπίζεται η τουρκική επιθετικότητα...)

Πηγή: strategy-geopolitics

Την Κυριακή του Πάσχα 27 Απριλίου 1997, όλος ο θρησκευόμενος Ελληνισμός εόρταζε περνώντας στιγμές οικογενειακής θαλπωρής που προσφέρουν αυτές οι θείες ημέρες. Στις απομακρυσμένες ελληνικές νησίδες του Ανατολικού Αιγαίου, οι ακρίτες πέρασαν ένα λιτό Πάσχα, ευχόμενοι ο ένας στον άλλο και με την ελπίδα ο επόμενος εορτασμός να τους βρει κοντά στις οικογένειες τους. Το Φαρμακονήσι είναι μία από αυτές τις νησίδες, της οποίας η φύλαξη είχε κριθεί απαραίτητη λόγω της πολύ μικρής αποστάσεως που την χωρίζει από τα μικρασιατικά παράλια. Οι συνθήκες αυτές, καθιστούσαν την νησίδα ανέκαθεν χώρο προτιμήσεως των λαθρεμπόρων για την εγκατάλειψη λαθρομεταναστών σε ελληνικό έδαφος. Την ημέρα αυτή, η φρουρά των ανδρών του 521 Τάγματος Πεζοναυτών βρέθηκε αντιμέτωπη με μία απρόσμενη κατάσταση. Από τον Νότο φάνηκε η φιγούρα ενός υποβρυχίου με πορεία προς Βορρά. Ο επικεφαλής αξιωματικός ενημερώθηκε από τους άνδρες του φυλακίου στο Ακρωτήριο Ψαλίδι που εντόπισε το υποβρύχιο και έσπευσε αμέσως επιτόπου. Η αναγνώριση με τα κυάλια αποκάλυψε ότι επρόκειτο για to υποβρύχιο Yildiray (S350) του Τουρκικού Ναυτικού. Ακριβώς στο κρίσιμο αυτό σημείο, η επικοινωνία της φρουράς με την προϊσταμένη διοίκηση, απεδείχθη αδύνατη. Ενώ υπήρχε επαφή με το παρατηρητήριο του Πολεμικού Ναυτικού, ο επικεφαλής της φρουράς δεν στάθηκε δυνατό να αποκτήσει επαφή με την προϊσταμένη διοίκηση. Αντιμέτωπος με αυτή την κατάσταση, προτίμησε να αναλάβει πρωτοβουλία αντί να αδρανήσει. Ήταν φανερό ότι το υποβρύχιο έπλεε εντός των ελληνικών χωρικών υδάτων και συνεχώς πλησίαζε στο Φαρμακονήσι.

Ο επικεφαλής ανέλαβε δράση. Το στοιχείο πολυβόλου FN MAG των 7,62 mm άνοιξε πυρ εναντίον του στόχου ο οποίος ευρίσκετο σε απόσταση 800 μέτρων περίπου από το νότιο άκρο της νήσου. Περί τα 200 φυσίγγια εβλήθησαν από το όπλο. Οι Πεζοναύτες διέκριναν καθαρά τις βολίδες που κτυπούσαν τον μαύρο όγκο του υποβρυχίου. 0 επικεφαλής, βλέποντας ότι το υποβρύχιο συνεχίζει την πορεία του, διέταξε το στοιχείο αντιαρματικού STRIM 89 να ανοίξει πυρ. Δύο βλήματα εκτοξεύτηκαν, δίχως όμως αποτέλεσμα. Ο στόχος βρισκόταν εκτός του μέγιστου βεληνεκούς του όπλου. Ωστόσο η έκρηξη των βλημάτων στο νερό, συνέγειρε το πλήρωμα του υποβρυχίου, το οποίο άρχιζε διαδικασίες ταχείας καταδύσεως. Στο μεταξύ, ο επικεφαλής είχε μετακινηθεί ταχέως στο Βόρειο άκρο της νησίδος, στο Ακρωτήριο Γέροντα, όπου υπήρχε άλλο φυλάκιο, συνεχίζοντας να παρακολουθεί τις κινήσεις του στόχου. Αν και είχε αρχίσει η τάξη ενός στοιχείου όλμου των 60 mm, τα χρονικά περιθώρια δεν επέτρεψαν την χρήση του. Στην νέα θέση, ευρίσκετο άλλο στοιχείο πολυβόλου. Στο ύψος αυτό, το υποβρύχιο είχε αρχίσει να καταδύεται. Μέχρι να χαθεί κάτω από την επιφάνεια της θαλάσσης, το πολυβόλο αυτό είχε βάλει άλλα 200 περίπου φυσίγγια.

Η γνωστοποίηση του περιστατικού στην Αθήνα, κινητοποίησε το ΓΕΕΘΑ που λειτουργούσε στους ρυθμούς των εορταστικών ημερών. Οι επιτελείς έσπευσαν να ενημερωθούν και να διαπιστώσουν ενέργειες και προθέσεις του εχθρού. Στην περιοχή του Φαρμακονησίου, επικρατούσε πλήρης ησυχία. Κανένα τουρκικό σκάφος δεν έκανε την εμφάνιση του. Η εικόνα που σχηματίστηκε σύντομα, ήταν καθησυχαστική. Η κίνηση του τουρκικού υποβρυχίου δεν υπέκρυπτε κάποια απειλή για την ελληνική φρουρά. Η ξαφνική όμως εμφάνιση του και η διακοπή των επικοινωνιών, οδήγησε στην ανάληψη πρωτοβουλίας η οποία στο τέλος δεν είχε δυσάρεστες συνέπειες. Την πραγματικότητα αυτή φαίνεται ότι αντιλήφθηκε και η τουρκική πλευρά. Στην Άγκυρα επικρατούσε άκρα σιωπή. Καμμία διαμαρτυρία, ούτε καν υποτονική και σε χαμηλό επίπεδο, δεν έγινε. Ούτε από το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών, ούτε σε στρατιωτικό επίπεδο. Οι Τούρκοι δεν θεώρησαν καν σκόπιμο να ζητήσουν εξηγήσεις. Παρόμοια ήταν και η ελληνική αντίδραση. Το περιστατικό της 27ης Απριλίου 1997, ήταν σαν να μην έγινε ποτέ. Από πληροφορίες που έγιναν αργότερα γνωστές, ο κυβερνήτης του υποβρυχίου καθαιρέθηκε των καθηκόντων του, το δε Yildiray πέρασε αρκετό χρονικό διάστημα σε επισκευές, εξαιτίας των πολλαπλών πληγμάτων που είχε δεχθεί στον πύργο.Το συμπέρασμα που εξάγεται είναι διαχρονικά διαπιστωμένο: όταν η τουρκική πλευρά αντιμετωπίσει εξαρχής δυναμική στάση, δεν τολμά να αντιδράσει. Η μόνη δύναμη που υπολογίζουν οι Τούρκοι, είναι η δύναμη των όπλων.

Το άγνωστο αυτό περιστατικό στην ελληνική κοινή γνώμη, αποτελεί ένα ακόμα κομμάτι του πολέμου χαμηλής εντάσεως που διεξάγεται στο Αιγαίο για την υπεράσπιση της Ελληνικής εδαφικής ακεραιότητας. Τα παραπάνω δημοσιεύονται με την άδεια του συγγραφέα-εκδότη Σάββα Δ. Βλάσση.
Διαβάστε: Σ. Δ. Βλάσση, "IMIA 1996-2006 Αποκαλύψεις", εκδ. Δούρειος Ίππος, Αθήνα, 2006.