Τότε και τώρα…
Του Αντώνη Σαμαρά
Το 1821 είναι ορόσημο για την Ευρωπαϊκή Ιστορία. Ξεκίνησε μια από τις πολλές επαναστάσεις που έμελλαν να σημαδέψουν την μετά-Ναπολεόντεια εποχή, όπου κυριαρχούσαν οι δυνάμεις της Συντηρητικής Παλινόρθωσης και της «Ιεράς Συμμαχίας».
Η Ελληνική Επανάσταση, ωστόσο, είχε κάποιες ιδιορρυθμίες
* Ήταν η πιο προκλητική αμφισβήτηση της Τάξης Πραγμάτων που είχε επιβάλλει το Συνέδριο της Βιέννης του 1815…
* Ήταν εθνική και δημοκρατική ταυτόχρονα, δηλαδή συμπύκνωνε και τους δύο «δαίμονες» που το Συνέδριο των νικητών στη Βιέννη ήθελε να ξορκίσει για πάντα: και τα κινήματα εθνικής απελευθέρωσης και τα δημοκρατικά κινήματα.
Και οι μεγάλες Αυτοκρατορίες της εποχής σφόδρα ενοχλήθηκαν. Απλούστατα γιατί ήταν… Αυτοκρατορίες, δηλαδή πολυεθνικές και αυταρχικές…
* Στρεφόταν κατά της Οθωμανικής αρχής. Η παρουσία της οποίας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη εξυπηρετούσε απολύτως τα συμφέροντα των περισσοτέρων Αυτοκρατοριών και τις ισορροπίες μεταξύ τους.
* Και τέλος, πέτυχε! Παρά το γεγονός ότι όλες οι τότε μεγάλες δυνάμεις στράφηκαν αρχικά εναντίον της. Ή έκαναν ό,τι μπορούσαν να την αποθαρρύνουν…
Από τότε ο ελληνικός χώρος και ο ελληνικός λαός έχουν το προνόμιο να προκαλούν «αναστατώσεις» στην Ευρώπη, δυσανάλογα μεγαλύτερες από το μέγεθος τους.
Και να ανοίγουν δρόμους…
Εκατόν ογδόντα εννιά χρόνια αργότερα, η Ελλάδα και πάλι πρωτοστατεί στην Ευρωπαϊκή επικαιρότητα.
Αυτή τη φορά, όμως, όχι γιατί ανοίγει δρόμους Ελευθερίας, αλλά γιατί κλείνει έναν κύκλο παρακμής: υπερδανεισμού, υπερκατανάλωσης, υπερδιόγκωσης του δημόσιου τομέα και παράλυσης του παραγωγικού μηχανισμού της,
Ένα «υπόδειγμα» κοινωνικής οργάνωσης παραλύει και καταρρέει.
Και στη θέση του καλούμαστε να αναδείξουμε ένα καινούργιο…
* Κάποιοι είπαν ότι χάσαμε μέρος της εθνικής κυριαρχίας μας.
Αυτό είναι λάθος. Επικίνδυνο λάθος.
Η εθνική κυριαρχία αφορά έλεγχο εθνικού χώρου. Κι αυτό δεν χάνεται παρά μόνο με Πόλεμο κι όταν χάνεται δεν ανακτάται παρά μόνο με Πόλεμο…
Εκείνο που απωλέσαμε είναι κάποιους βαθμούς ανεξαρτησίας επιλογών στην άσκηση της Οικονομικής μας πολιτικής. Αλλά αυτό είναι κάτι τελείως διαφορετικό και προσωρινό…
Πραγματική χρεοκοπία η Ελλάδα υπέστη το 1893. Και της υποβλήθηκε ο Διεθνής Οικονομικός Έλεγχος το 1897. Όμως, ακόμα και τότε δεν έχασε εθνική κυριαρχία. Αντίθετα δεκαπέντε χρόνια αργότερα υπερδιπλασίασε τον εθνικό της χώρο!
Οι εποχές δεν είναι ίδιες αναμφίβολα.
Αλλά η προσωρινή οικονομική δυσκολία – ακόμα και η χρεοκοπία – δεν έχει καμία απολύτως σχέση με την απώλεια κυριαρχίας...
* Από την άλλη πλευρά, κάποιοι ισχυρίστηκαν ότι η Ελληνική Οικονομία μοιάζει με «Τιτανικό».
Αυτό κι αν είναι σφάλμα. Επικίνδυνο αν το σκεφτεί κανείς και ασυγχώρητο αν το …διακηρύσσει κι όλα!
Η Ελλάδα είναι χώρα με τα περισσότερα ίσως, αναξιοποίητα περιουσιακά στοιχεία, τους περισσότερους ανενεργούς πόρους, και τα μεγαλύτερα ανεκμετάλλευτα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα.
Μια χώρα με τέτοιο πλούτο – φυσικό, υλικό και ανθρώπινο – που δεν τον αξιοποιεί είναι πολύ δύσκολο να χρεοκοπήσει.
Κι είναι εύκολο να σταθεί στα πόδια της, αν το αποφασίσει…
Όχι, δεν χρεοκόπησε, ούτε κινδυνεύει από χρεοκοπία η Ελλάδα…
Χρεοκόπησε όμως, οριστικά και αμετάκλητα, ένα σύστημα που αναδιένειμε δανεικά, όχι πλεόνασμα.
— Αναδιένειμε πλούτο από τις μελλοντικές γενεές στη σημερινή, δεν αναδιένειμε εισόδημα από τους ισχυρότερους στους ασθενέστερους.
— Αναδιένειμε πελατειακές σχέσεις ανάμεσα στα κόμματα – στο κράτος και την κοινωνία – δεν αναδιένειμε ευκαιρίες στους πολλούς.
— Αποβιομηχάνισε τη χώρα, απαξίωσε την πρωτογενή παραγωγή, φτώχυνε την Παιδεία…
– Υποκατέστησε την ευημερία με την κατανάλωση, τα αξιακά πρότυπα με τους συρμούς του life style, την πνευματική ευγένεια με τον νεοπλουτισμό, την αυθεντική λαϊκότητα με τον ευτελή λαϊκισμό, τον αρθρωμένο λόγο με την άναρθρη κραυγή, την Πολιτική με τον πολιτικαντισμό…
Αυτό το μοντέλο πράγματι χρεοκόπησε…
Όχι η Ελλάδα!
Τι σχέση έχουν όλα αυτά με την Παλιγγενεσία του 1821;
Μοιάζει να βρισκόμαστε, κατά κάποιον τρόπο, στον αντίποδα του σημείου όπου βρέθηκαν οι Έλληνες πριν εκατόν ογδόντα εννέα χρόνια:
–Τότε δεν είχαν τίποτε, αλλά είχαν Πίστη στον εαυτό τους.
Τώρα έχουν τα πάντα, έχουν κλείσει μια γενιά όπου απέκτησαν όσα οι γονείς τους και όλες οι προηγούμενες γενιές δεν ονειρεύτηκαν ποτέ, αλλά μοιάζουν να έχουν χάσει την αυτοπεποίθησή τους.
— Τότε είχαν μάθει να στηρίζονται στις δικές τους δυνάμεις. Ζητούσαν τη βοήθεια όλων. Αλλά έπαιρναν τη μοίρα τους στα χέρια τους.
Τώρα, απλώς μοιάζουν να ζητούν βοήθεια από παντού…
— Τότε άνοιγαν ένα πρωτοφανή για την εποχή κύκλο Ελεύθερου εθνικού βίου.
Τώρα μοιάζουν να κλείνουν ένα κύκλο εσωτερικής παρακμής.
Από πρώτη άποψη είμαστε στον αντίποδα της Παλιγγενεσίας.
Όμως ότι φαίνεται εκ πρώτης όψεως δεν είναι πάντα αληθινό…
Πριν απ’ όλα έχει κάτι κοινό το «τότε» με το «τώρα»:
* Και σήμερα, όπως και τότε, η Ελλάδα προκαλεί αναταράξεις πολύ πέρα από τα σύνορά της. Και πολύ μεγαλύτερες από το μέγεθός της.
* Και σήμερα, όπως και τότε, η Ελλάδα στέλνει ένα μήνυμα στην Ευρώπη:
Ότι η τάξη πραγμάτων που επικράτησε τα τελευταία χρόνια δεν είναι ούτε σταθερή ούτε βιώσιμή.
— Τότε ήταν η Ιερά Συμμαχία των Αυτοκρατοριών. Που έμελλαν να διαλυθούν.
– Σήμερα είναι η Ενωμένη Ευρώπη που θέλει να είναι Ενωμένη, αλλά διστάζει να υιοθετήσει την βασική προϋπόθεση της Ένωσης: την Αλληλεγγύη.
Κι όπως είπε ο Μανουέλ Μπαρόζο, δεν μπορεί η Ευρώπη να είναι Ενωμένη, αν δεν δείξει Αλληλεγγύη…
Με ή χωρίς την Ευρωπαϊκή Αλληλεγγύη, η Ελλάδα θα σταθεί στα πόδια της, θα ξεπεράσει την κρίση της, θα σταθεί όρθια.
Το πρόβλημα της Ευρωπαϊκής Αλληλεγγύης που θέτει σήμερα η περίπτωση της ελληνικής κρίσης, είναι καθοριστικό για το μέλλον της Ευρώπης.
Όπως ακριβώς το αίτημα της εθνικής αυτοδιάθεσης που έθεσε ο Αγώνας της Παλιγγενεσίας ήταν καθοριστικό και τότε για το μέλλον της Ευρώπης.
* Το 1821 οι Έλληνες έμοιαζαν να ξυπνάνε μετά από αιώνες νάρκης.
Σήμερα οι Έλληνες μοιάζουν να ξυπνάνε μετά από δεκαετίες νάρκης.
* Πριν από το 1821 οι Έλληνες ζούσαν υπό τον Οθωμανικό ζυγό. Κι όταν αποφάσισαν να τον αποτινάξουν ξαναβρήκαν την ταυτότητά τους.
* Μέχρι χθες οι Έλληνες ζούσαν υποταγμένοι στα χειρότερα ελαττώματά τους. Κι όταν τα ξεπεράσουν θα ξαναβρούν τον εαυτό τους.
— Αρκεί να πιστέψουν στις αρετές και τις αξίες που πάντα κουβαλούν μέσα τους. Και τις αποδεικνύουν συνεχώς στη Διασπορά.
— Αρκεί να πιστέψουν στο Πνεύμα Ελευθερίας, στη Γενναιότητα ψυχής και στο Δαιμόνιο δημιουργικότητας που κρύβουν μέσα τους.
Όχι, η Ελλάδα δεν χρεοκοπεί.
Αφυπνίζεται…
Και ξαναγεννιέται…
(Το άρθρο του Αντώνη Σαμαρά δημοσιεύεται στον σημερινό Επενδυτή)
antinews
Μοιραστείτε
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου