Αντώνης Πανούτσος : “Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δημιουργούν το φαινόμενο της «κουκλίτσας»”
«Γεννήθηκα το 1948 στην Καλλίπολη του Πειραιά. Μεγάλωσα στα καράβια με τον πατέρα μου που ήταν καπετάνιος στα liberty και την μητέρα μου που λάτρευε να ταξιδεύει, πηγαίνοντας 3-4 μήνες τον χρόνο στο δημοτικό. Επειδή κάτι έπρεπε να κάνω σε ταξίδια που μπορούσαν να κρατήσουν ένα μήνα διάβαζα συνέχεια. Το αποτέλεσμα ήταν μια καλή σχέση με την γλώσσα. Από μικρός μου άρεσε η δημοσιογραφία. Το πρώτο κείμενό μου όταν ήμουν 16 ετών ήταν ένα ματς Ολυμπιακού Λιοσίων – Αργυρούπολης για το Φως των Σπορ. Στα 18 έφυγα στην Αγγλία, πήγα κολλέγιο, ελλείψει χρημάτων άρχισα να δουλεύω και όπως συμβαίνει σε τέτοιες περιπτώσεις τα ακαδημαϊκά όνειρα πήγαν περίπατο αλλά έμεινε η ακαδημαϊκή καψούρα. Από το 1973 με βάση το Δυτικό Βερολίνο συνέχισα δουλεύω. Σε διάφορα μέρη για διάφορες δουλειές. Διαβάζοντας από C.W. Oman μέχρι Hans Delbrück. Πολύ από ευχαρίστηση, λίγο τιμωρητικά, που δεν κατάφερα να τους κάνω καριέρα. Το 1984 επέστρεψα στην Ελλάδα. Αρχικά δουλεύοντας το Motorrad που είχε βγάλει ο Σαμούχος. Εγραψα σε ΔΟΛ, Μπόμπολα, IMACO, Κουρή, Λυμπέρη, στην Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, στην Athens Voice, το Πρώτο Θέμα, στο Gazzetta, στο Liberal κ.α. Έχω κάνει εκπομπές ραδιοφώνου στο Κανάλι 1 του Πειραιά, στο ΗΧΩ FM, στο Sprint FM, στο Sports FM, τηλεόραση στο Mega, την ΕΡΤ, τον Alpha, τον Σκάι και την Nova. Έχω μία κόρη που δουλεύει στο Λονδίνο. Παίζω τένις σχεδόν καθημερινά, γκολφ σπάνια ελλείψει γηπέδου. Σηκώνομαι το πρωί σε ένα σπίτι στα Βριλήσσια και ενίοτε πέφτω από την Honda Hornet 600 με την οποία πηγαίνω στην δουλειά. Μιλάω καλά αγγλικά, passable γερμανικά, και μπορώ να συνεννοηθώ σε μισή ντουζίνα γλώσσες».
«Π»: Ακούμε πολύ συχνά στην πολιτική να χρησιμοποιούνται όροι ποδοσφαίρου. Μπορεί κάποιος (πολιτικός και μη) να μιλά για πολιτική με όρους ποδοσφαίρου;
Α.Π.: Σε κάποια υποτυπώδη μορφή μπορεί να γίνει πολιτική ανάλυση με κάποιους ποδοσφαιρικούς όρους. Το «πέταξε την μπάλα στην κερκίδα» είναι το κλισέ των ημερών. Αφού, έχοντας αθετήσει κάθε υπόσχεσή τους τα κυβερνητικά στελέχη, ερωτώνται για την διαπραγμάτευση και απαντάνε με την βιογραφία του Μπελογιάννη.
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δημιουργούν το φαινόμενο της «κουκλίτσας».
«Π»: Ποια είναι η άποψή σας για τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και το internet εν γένει; Θεωρείτε ότι συνιστούν ένα πεδίο στο οποίο εφεξής θα διαδραματίζεται μεγάλο μέρος της πολιτικής δραστηριότητας; Το προσμετράτε στα θετικά ή στα αρνητικά, μιας και όλο και περισσότεροι πολίτες έχουν μεν τη δυνατότητα συμμετοχής-παρέμβασης, αλλά με δυνητικά περιορισμένη επιρροή, εφόσον το internet δε συνιστά πεδίο «πραγματικής» δράσης;
Α.Π.: Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δημιουργούν το φαινόμενο της «κουκλίτσας». Ανεβάζει δηλαδή κάποια μία φωτογραφία. Ας πούμε μέτρια. Αμέσως οι φίλες της αρχίζουν να γράφουν «κουκλίτσα μου εσύ». Με το κάθε comment να έχει 5+ καρδούλες. Η «κουκλίτσα» έχει τώρα την υποχρέωση να πει κουκλίτσες όλες όσες της το είπανε. Το αποτέλεσμα είναι ένα ghetto από κουκλίτσες που έχοντας αποκοπεί από τον έξω κόσμο ζούνε το όνειρο τους. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στο facebook είναι μια χαρά φτάνει να μην ξεχνάει κάποιος ότι δεν απευθύνεται στην κοινωνία αλλά σε 5000 φίλους και στα share που θα κάνουν αυτοί στους φίλους τους. Το ελληνικό twitter είναι σε βαθιά παρακμή, πηδηγμένο αρχικά από τα troll του ΣΥΡΙΖΑ.
«Π»: Μιλώντας για τη δημοσιογραφία έτσι όπως διαμορφώνεται σήμερα, πιστεύετε ότι θα πρέπει να ξεφύγει από τα non paper – που προφανώς δεν είναι πρόσφατη πρακτική- τα οποία δίνουν στους διαμορφωτές-δημοσιογράφους τη δυνατότητα να λειτουργούν με τη λογική της «κλειδαρότρυπας»; Δεν εθίζει κάτι τέτοιο τον πολίτη στη συνωμοσιολογία;
Α.Π. Τα non paper δημιουργήθηκαν για να εκφράζουν σκέψεις χωρίς να δεσμεύουν τα πρόσωπα ή τους οργανισμούς που τα έχουν συντάξει. Η προχειρότητα και η ανάγκη φτηνής δημοσιογραφικής παραγωγής μετέτρεψε τα non paper σε ανακοινώσεις. Δεν έχουν καμία σχέση με την δημοσιογραφία της κλειδαρότρυπας των αγγλικών tabloids, αλλά του peep show, όπου αυτή που τα βγάζει μια χαρά ξέρει ότι την βλέπουνε.
Η δημοσιογραφία της μαντήλας ήταν μια φτηνή και εύκολη επιλογή για τα κανάλια.
«Π»: Από το 2010, εμβρόντητος ο μετριοπαθής φιλοευρωπαϊκός κόσμος είδε δημοσιογράφους να παραδίδονται στον λαϊκισμό. Το ερώτημα είναι: Γιατί επέμειναν να εναντιώνονται με τόσο πάθος εναντίον ενός συστήματος του οποίου ήταν και είναι μέρος του; Δεν είναι αντιφατικό;
Α.Π.: Τα Μέσα εδώ και χρόνια κατολισθαίνουν στην δημοσιογραφία της παλαιστινιακής μαντήλας. Στην δημοσιογράφο που δεν πάει για να καλύψει τι γίνεται στην Παλαιστίνη αλλά για να φορέσει την μαντήλα και να συμπαρασταθεί στον παλαιστινιακό λαό. Η δημοσιογραφία της μαντήλας ήταν μια φτηνή και εύκολη επιλογή για τα κανάλια. Δεν χρειαζόταν κάποια γνώση, ρεπορτάζ ή παραγωγή παρά μόνο ένα πονόψυχος ή αγανακτισμένος δημοσιογράφος που θα συμπάσχει με τον κόσμο.
Ο κόσμος δεν αγοράζει εφημερίδες για να διαμορφώνει γνώμη αλλά για να επιβεβαιώσει την γνώμη του.
«Π»: Σε ποιο βαθμό πιστεύετε ότι η δημοσιογραφία παγκοσμίως «προετοίμασε» γεγονότα όπως το Brexit ή την εκλογή Trump;
Α.Π.: Τον Μάρτιο, στην ομιλία του στο Ινστιτούτο Καραμανλής, ο ιστορικός Νιλ Φέργκιουσον είχε πει ότι η Μοντάνα δεν ενδιαφέρεται αν η Μαντόνα ή τα Μέσα της Ανατολικής Ακτής είναι κατά της εκλογής του Τραμπ. Η αντίθεση του Χόλυγουντ και των Μέσων στον Τραμπ έκανε κόσμο να τον ψηφίσει. Στην Αγγλία η μάχη έγινε ανάμεσα στα tabloids και εφημερίδες επιρροής όπως οι Financial Times. Το Brexit αποτέλεσε νίκη των tabloids. Ο κόσμος δεν αγοράζει εφημερίδες για να διαμορφώνει γνώμη αλλά για να επιβεβαιώσει την γνώμη του.
Τα fake news του internet είναι κατά κανόνα εσκεμμένα.
«Π»: Τα fake news θεωρείτε πως προϋπήρχαν; Δεν νομίζετε ότι τα ΜΜΕ οφείλουν σε κάθε ανάρτηση από ξένο ΜΜΕ να δίνουν και το link του πρωτότυπου;
Α.Π.: Fake news, όπως το ρεπορτάζ στο ΒΗΜΑ για την συνάντηση Ερντογάν- Καραμανλή που ποτέ δεν είχε γίνει ή την συγκέντρωση στην Θεσσαλονίκη του Γιώργου Παπανδρέου το 1965, στην πρώτη σελίδα της Ελευθερίας με φωτογραφίες ενώ η συγκέντρωση είχε απαγορευτεί από την χωροφυλακή, πάντα υπήρχαν. Οφείλονταν όμως σε τσαπατσουλιά ή στην βιασύνη να βγει η είδηση. Τα fake news του internet είναι κατά κανόνα εσκεμμένα. Παραπληροφόρηση που βοηθείται από την ανάγκη του αναγνώστη στην τερατολογία. Η αναφορά στην πηγή βοηθάει τον αναγνώστη να εκτιμήσει την ποιότητα της είδησης.
«Π»: Πιστεύετε πως υπάρχει κάποια «άλλη Αριστερά» που διατηρεί ακέραιο το λεγόμενο «ηθικό πλεονέκτημα» ή πολύ απλά μιλάμε για μια ουτοπία που κάθε φορά που συγκρούεται με την πραγματικότητα της επίλυσης συγκεκριμένων προβλημάτων οι πιστοί της αναφωνούν «αυτή δεν είναι η Αριστερά» και ξενοιάζουν;
Α.Π.: Στα εκατό χρόνια της ύπαρξης της, έχοντας αναλάβει την κυβέρνηση σε ουκ ολίγες χώρες, η Αριστερά έδειξε κοινά χαρακτηριστικά. Αναλαμβάνει την εξουσία στο όνομα της ελευθερίας των πολιτών και επιβάλλει αυταρχικές πρακτικές στο όνομα της προστασίας τους. Είναι κάποια λύση σε χώρες με καταστραμμένη κοινωνική δομή όπως η μεταπολεμική Κίνα αλλά φάρμακο που πρέπει να εγκαταλείπεται όσο το δυνατόν πιο σύντομα πριν αρχίσει να καταστρέφει τον οργανισμό στον οποίο δόθηκε.
«Π»: Κατά πόσο πιστεύετε πως οι πολίτες εξαπατήθηκαν από τις υποσχέσεις του Αλέξη Τσίπρα; Πόσο πιθανόν είναι πραγματικά το 2015 να πίστευε κάποιος πως υπήρχε πραγματικά «ένας άλλος δρόμος εξόδου από την κρίση»; Κι αν δεν εξαπατήθηκαν τότε με ποιά κριτήρια τον εμπιστεύτηκαν σε τρείς εκλογικές αναμετρήσεις μέσα στο 2015;
Α.Π.: Οι Έλληνες πείστηκαν ότι είναι ο πιο δυστυχισμένος και κατεστραμμένος λαός επί της γης. Ότι δεν έχουν τίποτα να χάσουν. Επέλεξαν τον ΣΥΡΙΖΑ σε αυτή την λογική. Αποδείχθηκε ότι είχαν να χάσουν, όπως και μπορεί να αποδειχτεί ότι έχουν να χάσουν πολλά περισσότερα.
«Π»: Έχουμε συζητήσει αρκετά εκτεταμένα ως κοινωνία από το 2010 τα αίτια της κρίσης που βιώνει μέχρι και σήμερα η πατρίδα μας, έχουμε αυτομαστιγωθεί, έχουμε υπεραναλύσει, έχουμε ακόμη και υπεραπλουστεύσει τις αιτίες (αναφέρομαι στη σοβαρή σχετική συζήτηση κι όχι εκείνη που μιλά για «προδότες, δωσίλογους και τοκογλύφους»). Μέχρι εδώ καλά. Εσείς, ως άνθρωπος που παρακολουθεί τα πράγματα και εμπειρία στο χώρο του Τύπου, τί πιστεύετε πως θα πρέπει να κάνουμε από εδώ και πέρα προκειμένου να βγούμε από αυτήν την κατάσταση που ασφαλώς δεν αρχίζει και τελειώνει στην οικονομία;
Α.Π.: Η γνώση μου δεν φτάνει στο σημείο να μπορώ να δώσω απάντηση. Το μόνο που μπορώ να πω είναι ότι ο Αντενάουερ κατάργησε το δελτίο τροφίμων στην Δυτική Γερμανία πριν το καταργήσει η Αγγλία, πιστεύοντας ότι όσο λιγότερο το κράτος ανακατεύεται στην ζωή των πολιτών τόσο το καλύτερο. Αν στην Ελλάδα σημαίνει flat rate taxes 20%, ας είναι έτσι. Με την αλλαγή κυβέρνησης χρειάζεται κάτι τολμηρό και άμεσο για την κινητοποίηση των πολιτών και φυσικά ταυτόχρονα η βοήθεια της Ευρώπης που, ελπίζω, ότι θα το συνδυάσει με τις μεταρρυθμίσεις.
«Π»: Αξίζει κανείς να ασχολείται με το ελληνικό ποδόσφαιρο; Οι Έλληνες παράγοντες των μεγάλων ομάδων δεν έχουν υψηλούς στόχους και κίνητρα επειδή δεν μπορούν ή επειδή δεν επιθυμούν να τα θέσουν και αρκούνται στα όσα μπορούν να έχουν δηλαδή τίτλους στο εσωτερικό και «πορεία» στα ευρωπαϊκά κύπελλα; Δε θα μπορούσε μια ελληνική ομάδα που θα είχε στόχο, πρόγραμμα και σκοπό, να φτάσει π.χ. στον τελικό του κυπέλλου ΟΥΕΦΑ ή πιστεύετε πως αυτός ο στόχος δεν τίθεται δεδομένου ότι οι Έλληνες οπαδοί των μεγάλων ομάδων «μεγαλοπιάνονται» και θέλουν κάθε χρόνο «σεντόνι»;
Α.Π.: Τα τελευταία δέκα χρόνια στον τελικό του Europa League έχουν παίξει γερμανικές, ισπανικές, αγγλικές, ιταλικές ομάδες. Τα τελευταία είκοσι το ίδιο συν την Πόρτο, την Μονακό και τον Άγιαξ. Στην εποχή της κρίσης, ελληνική ομάδα να αγοράσει παίκτες δεν έχει λεφτά. Να φτιάξει παίκτες στα φυτώρια το ελληνικό πρωτάθλημα δεν τους δίνει αξία και θα τους χάσει με το που τελειώνει το συμβόλαιό τους. Με τους ομίλους ,η πιθανότητα να προκριθεί στις τελικές φάσεις μειώνεται. Ας περιοριστούμε λοιπόν σε ένα πρωτάθλημα της προκοπής και ας παρηγορηθούμε ότι οι τελικοί αφορούν τέσσερις μόνο χώρες.
toparatiritirioΜοιραστείτε
Η ΣΕΛΙΔΑ ΜΑΣ ΣΤΟ FACEBOOK
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου