Κυριακή 14 Ιουνίου 2020

Και τα αγάλματα έχουν ψυχή και Ιστορία

Σάκης Μουμτζής
Ο βανδαλισμός αγαλμάτων είναι η μόδα των τελευταίων ημερών. Μέχρι και το άγαλμα του πατέρα της νίκης, του Ουίνστον Τσώρτσιλ βανδάλισαν οι τρισάθλιοι.

Σκοπός όλων αυτών των συμμοριών που κρύβονται πίσω από τους αποκαλούμενους «antifa» είναι ουσιαστικά η επιβολή της δικής τους άποψης και κρίσης για συγκεκριμένα πρόσωπα και γεγονότα.

Είναι αποδεκτό πως η Ιστορία των κρατών, με την πάροδο του χρόνου, ενδεχομένως να αναθεωρηθεί και να επαναξιολογηθεί. Αυτό είναι ένα δύσκολο εγχείρημα, γιατί με μεγάλη ευκολία μπορεί να διαπράξουμε σφάλμα του αναχρονισμού.

Δηλαδή, στην αξιολογική κρίση μας για το τότε να εμφιλοχωρήσουν αρχές και αξίες του σήμερα. Σε αυτές τις περιπτώσεις το ζητούμενο είναι να προφυλάξουμε την κρίση μας από παρόμοιες αυθαίρετες διεργασίες του νου.

Είναι λογικό όταν ένα τυραννικό καθεστώς καταρρέει οι πολίτες να επιζητούν να καταστρέψουν ο,τιδήποτε θυμίζει την περίοδο της τυραννίας. Είναι ζήτημα εξάλειψης των τραυμάτων του παρελθόντος.
Έτσι, ουδείς διαμαρτυρήθηκε για το γκρέμισμα των συμβόλων του ναζισμού ή των αγαλμάτων του Λένιν στις Βαλτικές χώρες, καθώς η συντριπτική πλειοψηφία των κατοίκων θεωρεί πως, επί εξήντα και πλέον χρόνια, τελούσαν υπό σοβιετική κατοχή.

Και στις δύο περιπτώσεις η καταστροφή των αγαλμάτων ήταν ένα ξεκαθάρισμα λογαριασμών με την Ιστορία.

Επανεκκίνηση από το σημείο μηδέν.

Η καταστροφή των μνημείων του αρχαίου πολιτισμού από τους Ταλιμπάν είναι πράξη βαρβαρότητας, γιατί στερεί από την ανθρωπότητα ένα μέρος της Ιστορίας της, που ένας φανατισμένος όχλος, όπως οι καλόγεροι του 4ου και του 5ου μ.Χ. αιώνα, έκρινε πως προσβάλλει τις πεποιθήσεις του.

Σήμερα ένας άλλος φανατισμένος όχλος προσπαθεί στους δρόμους να ξαναγράψει την Ιστορία. Θλιβερές μειοψηφίες χρησιμοποιούν για να επιβληθούν την βία, καθώς αδυνατούν, μέσω του διαλόγου, να πείσουν για την ορθότητα των απόψεων τους. Δεν αναγνωρίζουν τον διάλογο και την πειθώ ως πολιτικά εργαλεία, καθώς δεν πιστεύουν στην φιλελεύθερη δημοκρατία.

Τουναντίον, αγωνίζονται για να την ανατρέψουν.

Δηλαδή δεν μπορούμε να κάνουμε έναν αναστοχασμό και μιαν επαναξιολόγηση των πεπραγμένων ιστορικών προσωπικοτήτων;

Πάντα στην δράση αυτών των προσωπικοτήτων, που με την παρουσία τους δημιούργησαν τομές στην Ιστορία των πατρίδων τους, υπάρχουν οι φωτεινές, οι γκρίζες και οι σκοτεινές περιοχές. Άλλωστε, πάντα οι πρωταγωνιστές εγείρουν αισθήματα λατρείας και μίσους.

Κλασσικό παράδειγμα ο Ελευθέριος Βενιζέλος. Κανένας, ποτέ δεν διανοήθηκε, ασχέτως των πεποιθήσεων του, να ζητήσει την καταστροφή των αγαλμάτων του. Το ίδιο και με τα αγάλματα των Ελλήνων βασιλέων.

Ας σημειωθεί πως στην πατρίδα μας το πολίτευμα της βασιλευομένης δημοκρατίας έζησε σχεδόν διπλάσια χρόνια από αυτό της αβασίλευτης δημοκρατίας.

Είτε μας αρέσει είτε δεν μας αρέσει είναι μέρος της Νεώτερης Ιστορίας μας και γι΄αυτό, επί δεκαετίες, ανεξαρτήτως των πολιτειακών αλλαγών, κανένας δεν σκέφτηκε να καταστρέψει τα αγάλματα των βασιλέων.

Αυτό που πράττει ο όχλος, κυρίως στις ΗΠΑ, ουδεμία σχέση έχει με τις συμπεριφορές που ορίζουν μια συντεταγμένη Πολιτεία. Να υπενθυμίσω την πρόσφατη αποτυχημένη απόπειρα των κομμουνιστών, δηλαδή του 5%, να καταστρέψουν το άγαλμα του Τρούμαν στην Αθήνα.

Τελικά ένας λαός που σέβεται τον εαυτό του, σέβεται και την Ιστορία του. Οι αναθεωρήσεις είναι έργο των ιστορικών και όχι των μειοψηφιών και του όχλου.



Δεν υπάρχουν σχόλια: