Δευτέρα 23 Σεπτεμβρίου 2013

Το μυαλό στην τρόικα, το βλέμμα στη Γερμανία


Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης ξεκινά σήμερα το νέο γύρο διαπραγματεύσεων με τους επικεφαλής της τρόικας, Πόουλ Τόμσεν (ΔΝΤ), Ματίας Μορς (Ε.Ε.) και Κλάους Μαζούχ (ΕΚΤ), έχοντας στραμμένο το βλέμμα του προς τη Γερμανία. Και αυτό διότι η σημερινή ψήφος των 61,8 εκατομμυρίων Γερμανών ψηφοφόρων δεν θα αναδείξει απλώς τη νέα κυβέρνηση της «ατμομηχανής» της ευρωπαϊκής οικονομίας, αλλά θα παίξει καθοριστικό ρόλο και για το μέλλον της χώρας μας.
Η Ελλάδα βρέθηκε στο επίκεντρο της προεκλογικής αντιπαράθεσης, με την καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ να επιμένει στη συνταγή της λιτότητας και να στρώνει το χαλί για ένα τρίτο πακέτο διάσωσης, ενώ ο Σοσιαλδημοκράτης αντίπαλός της, Πέερ Στάινμπρουκ, χαρακτήρισε το ενδεχόμενο τρίτου Μνημονίου ως «ομολογία ότι η στρατηγική για την κρίση απέτυχε» και τάχθηκε υπέρ ενός «Σχεδίου Μάρσαλ 2» για την Ελλάδα.
Σημείο ταύτισης μεταξύ των δύο αντιπάλων, όμως, είναι το ότι αποκλείουν την πιθανότητα νέου
κουρέματος του ελληνικού χρέους. Καθοριστικός παράγοντας για τη διαμόρφωση των μετεκλογικών συνεργασιών προκειμένου να σχηματιστεί κυβέρνηση είναι, πάντως, η είσοδος ή μη των Φιλελευθέρων στην Μπούντεσταγκ. Το κόμμα του αντικαγκελάριου και υπουργού Οικονομίας, Φίλιπ Ρέσλερ, έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο στο να ανεβούν οι τόνοι της ανθελληνικής ρητορείας σε κρίσιμες φάσεις της ελληνικής κρίσης.
Ανεξάρτητα από τα αποτελέσματα της κάλπης, η ελληνική κυβέρνηση θα έχει το δύσκολο έργο να πείσει τη νέα γερμανική κυβέρνηση για την αδήριτη ανάγκη μιας βιώσιμης οικονομικής προσαρμογής. Τι σημαίνει αυτό;
1 «Φρένο» στην πολιτική σκληρής λιτότητας. Οι καταιγιστικές εξελίξεις και το βαρύ πολιτικοκοινωνικό κλίμα που πυροδότησε η δολοφονία του Παύλου Φύσσα αναμένεται να προβληθούν από την ελληνική πλευρά ως ακόμα ένας κρίκος στην αλυσίδα των καταστροφικών συνεπειών της υφεσιακής οικονομικής συνταγής.
2 Τόνωση της ανάπτυξης και της απασχόλησης μέσω ευρωπαϊκών κονδυλίων. Η Γερμανία έχει απλώσει ήδη στη χώρα μας το «μακρύ οικονομικό χέρι της», την κρατική τράπεζα επενδύσεων KfW. Η KfW μετέχει στο εγχείρημα του Ιδρύματος για την Ανάπτυξη, το οποίο θα χρηματοδοτεί μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην Ελλάδα έχοντας ως έδρα το Λουξεμβούργο. Ωστόσο, τα καταρχήν κεφάλαια των περίπου 500 εκατ. ευρώ τα οποία θα διαχειριστεί το Ίδρυμα αποτελούν «σταγόνα στον ωκεανό» για τη διψασμένη από ρευστότητα εγχώρια πραγματική οικονομία.
Όσον αφορά στα εφιαλτικά ποσοστά ανεργίας, ιδίως στις τάξεις των νέων, ο ισχυρός άνδρας της ΕΚΤ, Γεργκ Ασμουσεν (που έχει διατελέσει υφυπουργός Οικονομικών της Γερμανίας και ακούγεται έντονα ως πιθανός διάδοχος του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ιδίως αν προκύψει κυβέρνηση «μεγάλου» συνασπισμού Χριστιανοδημοκρατών – Σοσιαλδημοκρατών), παραδέχτηκε πρόσφατα με δηλώσεις του το μέγεθος του προβλήματος.
3 Κάλυψη του δημοσιονομικού κενού της διετίας 2015-2016 (υπολογίζεται από την τρόικα στα 4-5 δισ. ευρώ, αλλά η κυβέρνηση εκτιμά ότι θα περιοριστεί περί τα 2,5 δισ. ευρώ χάρη στην πολύ καλή πορεία του τουρισμού και την ταχύτερη του αναμενομένου αποκλιμάκωση της ύφεσης) μέσω διαρθρωτικών παρεμβάσεων αντί νέων επώδυνων μέτρων. Το ζήτημα αυτό θα έχει κεντρική θέση στο δεύτερο γύρο ελέγχου της τρόικας, που αναμένεται να ξεκινήσει μετά την Ετήσια Σύνοδο του ΔΝΤ στις 11-13 Οκτωβρίου και το Eurogroup της 14ης Οκτωβρίου. Η συζήτηση για το δημοσιονομικό κενό θα είναι η πρώτη στην οποία θα δώσει απτά δείγματα γραφής η νέα γερμανική κυβέρνηση και η τελική έκβασή της θα κριθεί στο τρίγωνο Ουάσιγκτον – Βερολίνου – Βρυξελλών.
4 Κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού της περιόδου 2014-2015 (το ΔΝΤ εκτιμά ότι ανέρχεται στα 10,9 δισ. ευρώ) χωρίς να επιβληθεί τρίτο Μνημόνιο. Η νέα μορφή περαιτέρω στήριξης της χώρας μας θα απασχολήσει τον τρίτο γύρο ελέγχου από την τρόικα τον ερχόμενο Νοέμβριο – Δεκέμβριο. Την περασμένη Πέμπτη ο υπουργός Οικονομικών, Γιάννης Στουρνάρας, δήλωσε στο πρακτορείο Reuters πως «είναι πολύ νωρίς να μιλήσουμε για τρίτο πακέτο διάσωσης», συμπληρώνοντας: «Μπορεί να βγούμε στις αγορές, μπορεί να πάρουμε ένα μικρό δάνειο, μπορεί να εκμεταλλευτούμε την περιουσία μας τιτλοποιώντας την».
Καθοριστική για την αντιμετώπιση του προβλήματος θα είναι η έκβαση των νέων stress tests στις εγχώριες τράπεζες. Τα κονδύλια που περισσεύουν από την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών υπολογίζονται στα 10-13 δισ. ευρώ και, αν το μεγαλύτερο μέρος από το «μαξιλάρι» αυτό δεν χρειαστεί τελικά να χρησιμοποιηθεί, τότε το εν λόγω περίσσευμα θα μπορούσε να διοχετευθεί για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού. Τυχόν επιπλέον ανάγκες της χώρας μας θα μπορούσαν έπειτα να ικανοποιηθούν μέσω μιας περιορισμένης βραχυπρόθεσμης έκδοσης ομολόγων.
Ακόμα μια λύση που συγκεντρώνει μεγάλες πιθανότητες υλοποίησης είναι η χορήγηση γραμμής πίστωσης (credit line) από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM) ώστε να αγοραστούν ελληνικά ομόλογα σε περίπτωση που δεν υπάρξει ενδιαφέρον από ιδιώτες επενδυτές. Όλα τα παραπάνω θα κριθούν εν πολλοίς από τις προθέσεις της νέας γερμανικής κυβέρνησης.
5 Περαιτέρω ελάφρυνση του ελληνικού δημόσιου χρέους. Το Βερολίνο αποκλείει κατηγορηματικά μέχρι σήμερα ένα νέο κούρεμα. Εντούτοις, αποτελεί κοινό τόπο ότι η Ελλάδα θα χρειαστεί, πέραν της νέας μείωσης επιτοκίων και της περαιτέρω επιμήκυνσης του χρόνου αποπληρωμής των δανείων (οι οποίες θα γίνουν την άνοιξη του 2014, εφόσον υπάρξει πρωτογενές πλεόνασμα φέτος), δραστικότερες παρεμβάσεις ώστε να μειωθεί το φορτίο του χρέους της. Τέτοια παρέμβαση θα μπορούσε να είναι η αναδρομική ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM) για μέρος, έστω, των περίπου 28 δισ. ευρώ που έχει διαθέσει η Ελλάδα για αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου.
Μάριος Ροζάκος, στον «Τύπο της Κυριακής»


Μοιραστείτε

Share/Bookmark

Η ΣΕΛΙΔΑ ΜΑΣ ΣΤΟ FACEBOOK

Δεν υπάρχουν σχόλια: