Η συνάντηση της ηγεσίας της Δικαιοσύνης χθες με τον πρωθυπουργό και οι δημόσιες δηλώσεις ότι διασφάλισαν τους μισθούς τους, ήταν η απόλυτη κίνηση απαξίωσης και της Εκτελεστικής και της Δικαστικής εξουσίας.
Ανεξαρτήτως του τι διημείφθη κατά τη συνάντηση, η εντύπωση που δόθηκε ήταν η συνδιαλλαγή. Και σε αυτήν την εντύπωση ευθύνη έχουν και οι δύο πλευρές.
Τα πράγματα στο χώρο της Δικαιοσύνης έχουν φθάσει σε τέτοιο σημείο απαξίωσης που καθίστανται επικίνδυνα. Η Δικαιοσύνη είναι ο θεσμός που αν καταρρεύσει, παύει να υπάρχει κοινωνία. Μπορεί μια κοινωνία να διέρχεται πολιτική, νομοθετική, οικονομική ή άλλης μορφής κρίση, αλλά να δύναται να επιβιώνει κουτσά στραβά. Αν όμως διέλθει κρίση ο θεσμός της Δικαιοσύνης, η κοινωνία απλώς δεν υφίσταται. Όχι πως μέχρι σήμερα τα πράγματα ήσαν ρόδινα. Αλλά λίγο-πολύ λειτουργούσαν.
Στο σημείο που βρισκόμαστε απειλείται και αυτή η στοιχειώδης λειτουργία της Δικαιοσύνης, και μάλιστα επί υπουργίας ενός μαθητή –και διαδόχου– του αείμνηστου Μανωλεδάκη, ο οποίος διάδοχος ως καθηγητής είχε δημιουργήσει θετικές εντυπώσεις.
Πόσο όμως απέχει η θεωρία από την πολιτική πράξη; Όσο, φυσικά, και τα γραπτά των θεωρητικών του μαρξισμού (του Μαρξ συμπεριλαμβανομένου) από την εφαρμογή τους στη Σοβιετική Ένωση και τις χώρες τού πάλαι ποτέ υπαρκτού σοσιαλισμού.
Δεν υπάρχει αμφιβολία πως η βαθιά ψυχή της πολιτικής συγκρότησης των κυριότερων στελεχών του κυβερνητικού συνασπισμού είναι λενινιστική.
Για την πολιτική αντίληψη αυτής της κατηγορίας ανθρώπων, η Δικαιοσύνη στις κοινοβουλευτικές δημοκρατίες είναι ένας θεσμός αστικός, τον οποίο θα πρέπει να διαλύσουν και να αντικαταστήσουν με έναν δικό τους ελεγχόμενο από το καθεστώς που θα εγκαθιδρύσουν και το οποίο αποκαλούν δικτατορία του προλεταριάτου. Η διάκριση των εξουσιών είναι γι’ αυτούς μια αρχή της φιλελεύθερης δημοκρατίας (για όσους δεν κατανοούν καλά τις έννοιες, άλλο φιλελεύθερη δημοκρατία και άλλο νεοφιλελεύθερη οικονομία), που δεν χρειάζεται –η διάκριση– στο δικό τους καθεστώς.
Το προπύργιο της Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας, η Βουλή (φωτ.: ΑΠΕ/ΜΠΕ)
Βεβαίως, οι τάσεις της κομμουνιστικής Αριστεράς που διαχωρίστηκαν από την επιρροή της ΕΣΣΔ και διαμόρφωσαν το ευρωκομμουνιστικό ρεύμα αποδέχθηκαν ως έναν βαθμό τους θεσμούς της φιλελεύθερης δημοκρατίας, αλλά η εξέλιξη του ρεύματος έλαβε ριζοσπαστικά χαρακτηριστικά που αλλοιώνουν αυτήν την παραδοχή. Εν ολίγοις, το τι θέλει η Αριστερά τύπου ΣΥΡΙΖΑ και το πώς βλέπει τη σχέση των τριών εξουσιών, είναι ζητούμενο.
Καθώς ασκούσε την προεδρία της νομοθετικής εξουσίας η κ. Κωνσταντοπούλου, πήραμε μια ιδέα της αντίληψής τους για τη λειτουργία της Βουλής. Με την κρίση που διέρχεται η Δικαιοσύνη θα αντιληφθούμε, προϊόντος του χρόνου, το πώς αντιλαμβάνονται τη λειτουργία της. Πάντως, αυτά που γνωρίζαμε καλόν είναι να τα ξεχάσουμε.
Η διατελέσασα πρόεδρος της Βουλής Ζωή Κωνσταντοπούλου (φωτ.: ΑΠΕ-ΜΠΕ)
Για όσους σπεύσουν να χαρακτηρίσουν τα προαναφερθέντα ως ακρότητες, να διευκρινίσω πως οι κυβερνώντες σήμερα τη χώρα δεν μπορούν να εφαρμόσουν μια ακραιφνή λενινιστική πολιτική, αλλά η «αύρα» των επιλογών και της συμπεριφοράς τους εκεί παραπέμπει. Η κοινοβουλευτική δημοκρατία είναι, απλώς, το αναγκαίο στάδιο για τη δική τους αντίληψη διακυβέρνησης, στοιχεία της οποίας απολαμβάνουμε καθημερινά.
Εκτός όμως του υπουργού Δικαιοσύνης υπάρχει και αναπληρωτής υπουργός, προερχόμενος από την καραμανλική πτέρυγα της Δεξιάς, αφού διετέλεσε αρχηγός των μυστικών υπηρεσιών επί πρωθυπουργίας Κώστα Καραμανλή. Οι πληροφορίες φέρουν τον αναπληρωτή υπουργό να υπερθεματίζει των διαδικασιών εξευτελισμού της Δικαιοσύνης αν και προέρχεται από τις τάξεις της.
Την Τετάρτη παραιτήθηκαν από το συνδικαλιστικό τους όργανο δύο μέλη του Συμβουλίου της Επικρατείας σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τις απροκάλυπτα φιλοκυβερνητικές μεθοδεύσεις του προέδρου του Συμβουλίου σε σχέση με τις τηλεοπτικές άδειες, και την υποστήριξη που ο πρόεδρος έλαβε από τους συνδικαλιστές συναδέλφους τους.
Ο πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας συγκάλεσε το Σώμα για να συζητήσει το θέμα των τηλεοπτικών αδειών. Από τις πρώτες τοποθετήσεις διαπίστωσε πως τα μέλη του Συμβουλίου είχαν προβληματισμούς που αφίσταντο της επιθυμίας του. Και διέλυσε τη συνεδρίαση με το αιτιολογικό πως το κλίμα δεν επιτρέπει την ανεπηρέαστη κρίση.
Αυτό αποτελεί πρωτοφανή ενέργεια και μέγιστη προσβολή για δικαστές που έφθασαν στο βαθμό του μέλους του ΣτΕ.
Η δικαστική εμπειρία έχει να παρουσιάσει πολλά παραδείγματα δικαστηρίων και δικαστικών οργάνων να συνεδριάζουν υπό πολύ δύσκολες και απειλητικές συνθήκες για να λάβουν απόφαση. Άλλωστε, η απαίτηση των πολιτών και της πολιτείας από τους δικαστές είναι να μπορούν να δικάζουν ανεπηρέαστοι υπό οποιεσδήποτε συνθήκες. Τι ήθελε να διαμηνύσει και προς εμάς τους πολίτες και προς το Δικαστικό Σώμα ο κ. πρόεδρος;
Ειρήσθω εν παρόδω, πώς δεν είχε δώσει ούτε καν κάποιο κείμενο για να προετοιμαστούν οι δικαστές, αν και –όπως λέγεται– υπήρχαν τρεις γραπτές εισηγήσεις;
Στους δικαστικούς κύκλους το γεγονός θεωρήθηκε τεράστιο σκάνδαλο, σε αντίθεση με την ελληνική κοινωνία που τα πάντα τα προσπερνά ως ασήμαντα γεγονότα. Ίσως δικαίως, για έναν λαό που αντιμετωπίζει καθημερινά το πρόβλημα της επιβίωσης.
Η ιστορία της ελληνικής Δικαιοσύνης έχει αρκετά παραδείγματα δικαστών που σήκωσαν το ανάστημά τους σε παρεκτροπές και προσπάθειες χειραγώγησης του Σώματος από την πολιτική εξουσία.
Κραυγαλέα περίπτωση ο Πολυζωίδης. Και απόλυτο όνειδος για την ελληνική δικαιοσύνη, η δίκη και η καταδίκη του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη.
Δεν είναι όμως μόνον αυτό το ζήτημα με την αποδόμηση της ελληνικής Δικαιοσύνης. Μεσούντος του θέρους, η Βουλή ψήφισε νόμο σύμφωνα με τον οποίο δικαστής που τιμωρείται από επίπληξη και πάνω δεν δικαιούται να αναλαμβάνει προϊστάμενος δικαστηρίων. Αν ο νόμος ψηφιζόταν σε ουδέτερο χρόνο, ίσως να μπορούσε να δικαιολογηθεί. Στην περίπτωσή μας, όμως, πρόκειται για φωτογραφικό νόμο και κυβερνητική προσπάθεια για τον αποκλεισμό από τη θέση του Εισαγγελέα Εφετών Αθηνών συγκεκριμένου εισαγγελέα, ο οποίος συγκέντρωσε τις ψήφους των συναδέλφων του κατά τις διενεργηθείσες εκλογές. Δεν κρίνω τις θέσεις και τις κινήσεις του δικαστή. Ενδιαφέρουν δευτερευόντως σε σχέση με την κυβερνητική προσπάθεια να ελέγξει τη δικαστική εξουσία. Και αυτή ήταν μια τέτοια κίνηση ελέγχου.
Αλλά αν η κυβέρνηση ευτελίζει έναν θεσμό, πυλώνα λειτουργίας του δημοκρατικού πολιτεύματος, ο ίδιος ο θεσμός αυτοεξευτελίζεται.
Η περίπτωση του προέδρου του ΣτΕ, θεσμού που συγκροτήθηκε για τον έλεγχο της διοίκησης, είναι ένας τέτοιος αυτοεξευτελισμός. Η περίπτωση να θεωρήσει η ελληνική δικαιοσύνη ότι όλα έγιναν ορθώς κατά τη διεξαγωγή του τελευταίου δημοψηφίσματος, όπου ο χρόνος που διατέθηκε για ενημέρωση της ελληνικής κοινωνίας ήταν ελάχιστος και το ερώτημα ασαφές (ξέρει κανείς σε ποιο ερώτημα ψηφίσαμε;), ένας άλλος.
Ημέρες δημοψηφίσματος... (φωτ.: ΑΠΕ-ΜΠΕ)
Η αδράνεια και αδιαφορία των αρμοδίων εισαγγελικών οργάνων στις δημόσιες καταγγελίες Γκάλμπρεϊθ για τις προετοιμασίες επιστροφής στη δραχμή, προετοιμασίες που για ορισμένους νομομαθείς φθάνουν στα όρια εκτροπής, είναι τουλάχιστον καταδικαστέα. Η παρακολούθηση, εν είδει θεατή, πολλών και σημαντικών έκνομων πράξεων καθημερινά προκαλεί επίσης ερωτηματικά για τη σκοπιμότητά της. Θα μπορούσα να αναφέρω και άλλα παραδείγματα.
Ας έχουμε υπόψη ότι αυτή την πολύ δύσκολη περίοδο που διερχόμαστε ως κοινωνία και πολιτειακή υπόσταση, κρινόμαστε όλοι. Και προσωπικά και θεσμικά. Η ελληνική Δικαιοσύνη δημιούργησε σε πολλούς την εντύπωση –ίσως άδικα σε απόλυτο βαθμό– πως δεν έχει να παρουσιάσει αυτήν την περίοδο την παρρησία και αμεροληψία που απαιτείται για να λειτουργήσει, όσο γίνεται ομαλά, η ελληνική πολιτεία.
Έχει υποταχθεί εκουσίως στην κυβερνητική βούληση, ενδιαφερόμενη μόνο, και ίσως, ως αντάλλαγμα του μισθού των δικαστών. Άλλωστε, η συνάντηση με τον κ. Τσίπρα εκεί αποσκοπούσε.
Ο Αλέξης Τσίπρας υποδεχόμενος στο Μαξίμου τον πρόεδρο του ΣτΕ Νίκο Σακελλαρίου (φωτ.: ΑΠΕ-ΜΠΕ)
Τα κράτη και οι κοινωνίες δεν συγκροτούνται όμως με τέτοιες αντιλήψεις, και δεν μπορούν να επιβιώσουν στις δύσκολες στιγμές της ιστορίας τους.
Η πολιτική γελοιοποίηση που βιώνουμε από την άσκηση, σήμερα, της εκτελεστικής εξουσίας, θα παρέλθει αργά ή γρήγορα. Οι θεσμοί, όμως, έχουν διαχρονικότητα.
Και η εικόνα που παρουσιάζει η ελληνική Δικαιοσύνη την περίοδο της κρίσης θα καταγραφεί με μαύρα γράμματα και στη δική της και στην ελληνική ιστορία.
Μοιραστείτε
Η ΣΕΛΙΔΑ ΜΑΣ ΣΤΟ FACEBOOK
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου