Τριπλό χτύπημα από ΔΝΤ: Βάζει στο τραπέζι νέα μέτρα, κάνει πίσω για το χρέος και αμφισβητεί την ανάπτυξη

Του Βασίλη Γεώργα

Αντιμέτωπη με όλα όσα ξόρκιζε βρίσκεται πλέον η ελληνική κυβέρνηση καθώς μετά τη δημοσιοποίηση των αναθεωρημένων εκτιμήσεων του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου η πρώτη ανάγνωση είναι ότι και νέα μέτρα θα απαιτηθούν, και η ανάπτυξη θα είναι ασθενική τα επόμενα έτη και το θέμα της αναδιάρθρωσης του χρέους πηγαίνει στις καλένδες.

Η μεγάλη απόκλιση στις εκτιμήσεις του ΔΝΤ για το πρωτογενές πλεόνασμα του 2018 (2,2% έναντι στόχου για 3,5%) δημιουργεί ένα πολύ μεγάλο κενό αξίας 2,5 δισεκατομμυρίων ευρώ το οποίο καθιστά αναπόφευκτη την πίεση για τη λήψη πρόσθετων μέτρων και πάγωμα των «αντίμετρων» ώστε να διασφαλιστεί η επίτευξη του στόχου για το πρωτογενές πλεόνασμα της επόμενης χρονιάς.

 Στην πράξη αυτό που προαναγγέλλεται μέσω της έκθεσης του ΔΝΤ είναι ότι ενδεχομένως ακόμη και εντός του πρώτου 6μηνου του 2018, η κυβέρνηση θα χρειαστεί να αποφασίσει είτε να λάβει επιπλέον δημοσιονομικά μέτρα, είτε να φέρει νωρίτερα την εφαρμογή των ήδη ψηφισμένων μέτρων της μείωσης του αφορολόγητου ορίου (2020) ή της περικοπής των συντάξεων (2019).

Όπως έχει συμβεί σε όλες τις αντίστοιχες περιπτώσεις στο παρελθόν, το κλείσιμο της ψαλίδας θα αναλάβει να το επιτύχει η ίδια Ελλάδα με νέα μέτρα και όχι το ΔΝΤ αναθεωρώντας τις εκτιμήσεις του. Μικρό πρόβλημα δεν αποκλείεται να προκύψει και για το 2017 καθώς η πρόβλεψη του ΔΝΤ (1,69%) αναφέρεται σε οριακή απόκλιση από τον στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος για φέτος (1,75%) και απέχει μακράν από τις εκτιμήσεις του οικονομικού επιτελείου που θεωρεί ότι έχει κλειδώσει πλεόνασμα άνω του 2,2% του ΑΕΠ.  

Η κυβέρνηση θα βρεθεί σε πολύ δύσκολη θέση καθώς είχε επενδύσει σε ένα οικονομικά «ανέφελο» 2018 χωρίς βαριά φορολογικά μέτρα και είχε επαναπαυτεί στην εκτίμηση ότι η πολιτική υπερφορολόγησης που εφήρμοσε από το 2015 μέχρι σήμερα, ήταν επαρκής για να διασφαλίσει την συνεχή εκπλήρωση των στόχων για πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ ως το 2022.

Η ψήφιση των «προληπτικών» εισπρακτικών μέτρων που αποφασίστηκαν την περασμένη Άνοιξη αναμένεται ότι θα επηρεάσει και τη θέση του ΔΝΤ στο θέμα της αναδιάρθρωσης του χρέους.

Με βάση τις νεότερες εκτιμήσεις του Ταμείου η Ελλάδα θα είναι σε θέση να επιτυγχάνει πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ για όλη την περίοδο από το 2019 ως το 2022 και αυτό φέρνει πλέον το Ταμείο πιο κοντά στην πολιτική του Βερολίνου που από την αρχή ισχυρίζεται ότι δεν απαιτείται μεγάλη αναδιάρθρωση-μείωση του χρέους εφόσον η Ελλάδα μπορεί να αποπληρώνει τους τόκους του χρέους (6-7 δισ. ευρώ ετησίως) μέσα από το πλεόνασμα.

Το παράδοξο είναι ότι η Ελλάδα προβλέπεται ότι θα επιτυγχάνει υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα με όλο και χαμηλότερη ανάπτυξη. Οι προβλέψεις του ΔΝΤ κάνουν λόγο για ρυθμούς αύξησης του ΑΕΠ κατά 1,75% φέτος και 2,6% το 2017 αλλά αισθητά βραδύτερους ρυθμούς στη συνέχεια με αποκορύφωμα το 2022 που το ΑΕΠ θα αυξηθεί μόλις κατά 1%. Σε τρέχουσες τιμές το ΔΝΤ εκτιμά ότι από τα επίπεδα των 187,7 δισ. ευρώ το 2017 το ΑΕΠ της χώρας θα αυξηθεί στα 205,8 δις. ευρώ το 2022 με μέσους ετήσιους ρυθμούς αύξησης μόλις 1,8%.

Παρά τους ασθενικούς ρυθμούς ανάπτυξης, το ΔΝΤ προβλέπει αποκλιμάκωση των ποσοστών ανεργίας. Προβλέπει ότι η ανεργία θα σπάσει το φράγμα του 20% το 2019 και θα έχει υποχωρήσει στο 17% το 2022.

Αντίθετα, επίσης από τις εκτιμήσεις του ΔΝΤ ότι από το 2019 και μετά θα επιτυγχάνεται ο
στόχος των πρωτογενών πλεονασμάτων 3,5%, εντούτοις σε όρους δημοσιονομικών επιδόσεων η Ελλάδα προβλέπεται ότι θα παρουσιάζει ελλείμματα. Το ΔΝΤ προβλέπει ότι το 2018 θα κλείσει με έλλειμμα 1,7% του ΑΕΠ φέτος, το 2018 πάλι έλλειμμα 1,1%, το 2019 το αποτέλεσμα θα είναι ισοσκελισμένο, το 2021 έλλειμμα 0,1% και το 2022 έλλειμμα 0,4%.

Στο μέτωπο της εξέλιξης των εσόδων, το ΔΝΤ προβλέπει ότι θα μειώνονται σταθερά ως ποσοστό του ΑΕΠ αλλά θα αυξάνουν σημαντικά ως απόλυτο μέγεθος. Από το επίπεδο των 88,4 δισ. ευρώ που προβλέπει για τον προϋπολογισμό του 2018 (46,9% του ΑΕΠ), τα έσοδα θα αυξηθούν στα 96,65 δις. ευρώ το 2022 (45,2% του ΑΕΠ).

Αντίστοιχα οι δαπάνες θα αυξηθούν από τα 90,4 δις. ευρώ το 2018 (48% του ΑΕΠ) στα 97,4 δις ευρώ το 2022 (45,4% του ΑΕΠ).

Στο μέτωπο του χρέους, η πρόβλεψη του ΔΝΤ είναι ότι σε απόλυτα νούμερα αυτό θα αυξηθεί κατά 20 δισ. ευρώ μεταξύ 2017 και 2018 (σ.σ προφανώς υπολογίζει τις εκταμιεύσεις από τον ESM) και από τα 326,8 δις. ευρώ θα φτάσει στα 347,4 δις. ευρώ. Από εκεί και μέχρι το 2022 ουσιαστικά θα «παγώσει» στα 345 δισ. ευρώ αλλά θα μειωθεί ως ποσοστό του ΑΕΠ λόγω της ανάκαμψης που θα μεσολαβήσει. Φέτος και ο 2018 υπολογίζει το χρέος στο 180% του ΑΕΠ ενώ το 2022 εκτιμά ότι θα έχει υποχωρήσει στο 161% του ΑΕΠ.

Μοιραστείτε



Η ΣΕΛΙΔΑ ΜΑΣ ΣΤΟ FACEBOOK