Κυριακή 6 Ιουλίου 2008

ΤΟΥΡΚΙΑ: Σενάρια για εξαγωγή της κρίσης στο Αιγαίο

Πηγή : Ελεύθερος Τύπος

Του Ανδρέα Κούτρα

Η εκδήλωση μετωπικής σύγκρουσης της κυβέρνησης Ερντογάν με το βαθύ κράτος δημιουργεί σοβαρούς τριγμούς στην Τουρκία και φόβους αστάθειας στην ευρύτερη περιοχή. Το ενδεχόμενο εκτόνωσης της έντασης στο Αιγαίο ανησυχεί την Αθήνα, η οποία παρακολουθεί με ιδιαίτερη προσοχή τις εξελίξεις, ενισχύοντας τα μέτρα επιτήρησης, τουλάχιστον σε πρώτη φάση.

Ελληνικές διπλωματικές και στρατιωτικές πηγές εκτιμούν ότι οι πρόσφατες συλλήψεις από τις τουρκικές αρχές 24 μελών της υπερεθνικιστικής οργάνωσης «Εργκένεκον», μεταξύ των οποίων και δύο απόστρατοι στρατηγοί, αυξάνουν την πολιτική ρευστότητα στη χώρα. Πόσω μάλλον όταν η ενέργεια αυτή συνδέεται με την έναρξη της δικαστικής δίωξης κατά του κόμματος AKΡ του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και του προέδρου Αμπντουλάχ Γκιουλ. Δημιουργεί δε μεγάλο πλήγμα στο λεγόμενο βαθύ κράτος, το οποίο είναι σχεδόν βέβαιο πως δεν θα μείνει με «σταυρωμένα χέρια». Ενδεικτικό είναι ότι οι Τούρκοι στρατηγοί χαρακτηρίζουν την επίθεση που υφίστανται «σκοτεινό πόλεμο», στον οποίο μπορεί όπλα να μη χρησιμοποιούνται και πυρομαχικά να εκρήγνυνται, αλλά τα έθνη ανατρέπονται. Στον κυβερνητικό αυτό πόλεμο οι ένστολοι βλέπουν συστράτευση και μερίδας των τουρκικών Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης. Η αντίδραση των Τούρκων στρατιωτικών και γενικότερα η γενίκευση της σύγκρουσης των δύο μετώπων στη χώρα είναι τα κύρια ζητήματα που προβληματίζουν την ελληνική πλευρά. Πιθανώς, πιεζόμενοι οι στρατηγοί από τις κινήσεις Ερντογάν και αδυνατώντας να καταφέρουν πλήγμα ανάλογης βαρύτητας στο εσωτερικό «θέατρο επιχειρήσεων», να στρέψουν τα πυρά τους εκτός των συνόρων, με σκοπό την αποσταθεροποίηση της κυβέρνησης. Στην περίπτωση αυτή, όπως εκτιμούν επιτελείς του ελληνικού Πενταγώνου, η κρίση ίσως εκτονωθεί στην πλευρά του Αιγαίου, δεδομένου ότι η τρέχουσα περίοδος δεν είναι η καλύτερη για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Εκείνο που μέχρι στιγμής καταγράφουν οι επιτελείς του ΓΕΕΘΑ είναι η αύξηση των εμπλοκών μεταξύ τουρκικών και ελληνικών μαχητικών στο Αιγαίο το τελευταίο διάστημα. Πρόκειται για χαρακτηριστικό της λεγόμενης ποιοτικής αναβάθμισης της δραστηριότητας των Τούρκων, το οποίο ωστόσο παρουσιάζεται συχνά-πυκνά χωρίς απαραίτητα να συνδέεται και με κλιμάκωση της έντασης.Με δεδομένη όμως την πολιτική αστάθεια στην Τουρκία, οι εμπλοκές αποκτούν τη δική τους βαρύτητα. Και αυτό γιατί ουδείς στο Πεντάγωνο μπορεί να αποκλείσει κρίση τύπου «Ηλιάκη». Σημειώνεται πως καθημερινά παρατηρούνται, από τα μέσα Ιουνίου (έναρξη του θερινού «μορατόριουμ») και έπειτα από μία περίοδο ύφεσης, 2 με 3 αερομαχίες ελληνικών και τουρκικών αεροσκαφών ημερησίως, ενώ αυξημένος ήταν τα τελευταία 24ωρα και ο αριθμός εισόδων στο FIR Αθηνών. Η περιοχή των Υμίων είναι επίσης ένα πεδίο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί στο παιχνίδι της σύγκρουσης Τούρκων πολιτικών και στρατιωτικών. Αν και μέχρι στιγμής δεν έχει εκδηλωθεί περίεργο περιστατικό, οι οδηγίες που δίδονται είναι για διακριτική παρακολούθηση κινήσεων τουρκικών πλοίων, άνευ ενεργειών οι οποίες θα δυναμίτιζαν το κλίμα. Αν οι εξελίξεις στο εσωτερικό της Τουρκίας παρουσιάσουν ακόμη μεγαλύτερη επιδείνωση, δεν αποκλείεται πάντως να τεθούν σε αυξημένη ετοιμότητα, ακόμη και σε επιφυλακή μονάδες των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων. Αξιωματικοί του ΓΕΕΘΑ σημειώνουν με νόημα και την αντικατάσταση του αρχηγού των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων. Αναπτύσσουν μάλιστα και δύο πτυχές. Η πρώτη έχει να κάνει με το γεγονός ότι τερματίζεται η θητεία του στρατηγού Γιασάρ Μπουγιούκανιτ, άρα μπορεί να «τραβήξει» λίγο παραπάνω την κόντρα με την κυβέρνηση Ερντογάν, και η δεύτερη με την αντικατάστασή του, τον Αύγουστο, από τον Ιλκερ Μπασμπούγ, σκοπιανής καταγωγής και εκφραστή της σκληρής γραμμής στα Ελληνοτουρκικά και το Κυπριακό.




Κινούμενη άμμος τα Ελληνοτουρκικά

Πηγή : Ελεύθερος Τύπος

Η κυβέρνηση αποφεύγει να αποδεχτεί την πραγματικότητα, ότι δηλαδή δεν προχωρεί ο εξευρωπαϊσμός αλλά η μεσανατολικοποίηση της Τουρκίας, γιατί δεν υπάρχει επεξεργασμένη εναλλακτική στρατηγική (Plan B) για την εξομάλυνση των ελληνοτουρκικών σχέσεων εκτός ευρωπαϊκού πλαισίου. Η Αθήνα και η Λευκωσία παρακολουθούν προσεκτικά την κλιμάκωση της σύγκρουσης ανάμεσα στο πολιτικό Ισλάμ και το κεμαλικό κατεστημένο, με την προσδοκία ότι η ήδη ακραία κατάσταση δεν θα τεθεί, οριστικά, εκτός ελέγχου. Την ίδια ώρα δρομολογούνται απευθείας συνομιλίες κορυφής για την επίλυση του Κυπριακού το Σεπτέμβριο, όταν η Τουρκία μπορεί να βρίσκεται σε προεκλογική περίοδο και ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να δίνει την τελική μάχη για την πολιτική του επιβίωση.

Ολα ανοιχτά

Διπλωματικές πηγές τονίζουν ότι αυτή τη στιγμή είναι αδύνατη οποιαδήποτε έγκυρη πρόβλεψη για την επόμενη μέρα στην Τουρκία και όλα τα ενδεχόμενα μένουν ανοιχτά: Να επικρατήσει ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και, απολύτως ισχυροποιημένος, να αναπτύξει την πολιτική του, στην οποία πιστεύει η Αθήνα σε ό,τι αφορά στα εθνικού ενδιαφέροντος θέματα. Να συμβιβαστεί με το «βαθύ κράτος» και να μείνει στον αφρό, αλλά έχοντας κάνει οδυνηρούς συμβιβασμούς εξαιτίας των οποίων θα βρίσκεται σε διαρκή ομηρία. Να ηττηθεί στην αναμέτρηση και να εγκαταλείψει την προσπάθεια. Αρμόδιοι παράγοντες της ελληνικής διπλωματίας καταγράφουν τη δραστηριότητα της τουρκικής Αεροπορίας στο Αιγαίο και ανησυχούν. Καταγράφουν, επίσης, τη δυναμική προσπάθεια χειραγώγησης της μουσουλμανικής μειονότητας στη Θράκη και κατασκευής μειονοτικού ζητήματος στη Ρόδο και την Κω. Οι διερευνητικές συνομιλίες για τα ζητήματα του Αιγαίου απλώς γίνονται και το «παράθυρο ευκαιρίας» για τη λύση του Κυπριακού, που βλέπουν οι ΗΠΑ και η Βρετανία, περιμένει το άνοιγμά του από το τουρκικό στρατιωτικό κατεστημένο, που δεν δείχνει πρόθυμο να συζητήσει την απόσυρση του κατοχικού στρατού από το νησί. Με άλλα λόγια, στην τρέχουσα συγκυρία η ελληνική διπλωματία δεν ελπίζει τίποτα και φοβάται πολλά.

ΣΠΑΝΟΥ ΑΓΓΕΛΙΚΗ

Δεν υπάρχουν σχόλια: